Bước vào thời kỳ Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 (CMCN 4.0), sự phát triển của hệ thống thông tin như vệ tinh, cáp quang và Internet đã giúp cho việc chuyển tải nhiều kênh thông tin tới các khu vực trên thế giới được dễ dàng và tiện lợi. Trong đó, mạng xã hội (MXH) đã trở thành một phần không nhỏ trong cuộc sống hàng ngày của hàng triệu người dân trên thế giới. Tại Việt Nam, MXH ngày càng trở nên gần gũi và thân thuộc, là “một phần tất yếu” của các tầng lớp xã hội. Điều này cũng đồng nghĩa với việc tăng khả năng rủi ro về an ninh mạng, các thế lực thù địch đang triệt để lợi dụng Internet, các trang mạng xã hội để đăng tải thông tin xấu, độc, bịa đặt, xuyên tạc, chống phá chế độ. Việc lợi dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội để chống phá Đảng và Nhà nước ta, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ, tác động tiêu cực đến tư tưởng và làm giảm lòng tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng càng trở nên tinh vi, phức tạp với mức độ nguy hiểm khó lường. Do đó, việc đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trong thời đại số và MXH là vấn đề cấp bách đặt ra ở nước ta trong quá trình hội nhập quốc tế hiện nay.
1. Một số vấn đề cơ bản về đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trong thời đại số và mạng xã hội
Ngay từ khi thành thành lập Đảng, Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định lấy chủ nghĩa Mác - Lênin - hệ tư tưởng của giai cấp công nhân làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho hành động. Điều này, cũng đã được khẳng định trong Hiến pháp của nước Cộng hòa xã hội Việt Nam qua các thời kỳ. Đến Hiến pháp năm 2013, trong Điều 4 cũng đã quy định: “Đảng Cộng sản Việt Nam - Đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của Nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”. Đây là sự thể hiện ý chí và nguyện vọng của dân tộc Việt Nam về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đảng Cộng sản và nhân dân Việt Nam đã lựa chọn ngay từ đầu. Đồng thời, cũng khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản đối với cách mạng Việt Nam. Tuy nhiên, đây lại là điều mà các thế lực thù địch luôn xuyên tạc, bôi nhọ hòng làm phai nhạt lý tưởng cách mạng của quần chúng nhân dân, kích động, gây mất niềm tin trong quần chúng nhân dân về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta thông qua các trang MXH với nhiều hình thức khác nhau. Đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH ở Việt Nam hiện nay là việc làm thường xuyên và lâu dài, là trách nhiệm chung của các bộ phận cấu thành trong hệ thống chính trị (Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước xã hội chủ nghĩa Việt Nam và các tổ chức đoàn thể - chính trị xã hội) và của từng công dân. Từ đây, có thể xác định các chủ thể chính tham gia đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH. Các chủ thể này có thể đấu tranh trực tiếp hoặc gián tiếp với nhiều mức độ khác nhau.
Thứ nhất: Các trang mạng chính thống của các cơ quan Đảng, Nhà nước và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội ở Việt Nam hiện nay như: http://www.dangcongsan.vn;http://www.tuyengiao.vn;http://baochinhphu.vn; https://vcnet.vn; https://vnexpress.net;http://tapchimattran.vn; https://dantri.com.vn/; https://www.nhandan.com.vn… là những chủ thể quan trọng góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH ở Việt Nam hiện nay. Bởi vì, đối với nhân dân, đối với cộng đồng mạng, đây là tiếng nói, là phát ngôn chính thống của Đảng, Nhà nước và các tổ chức đoàn thể, chính trị - xã hội được pháp luật thừa nhận. Trên các trang mạng này thường xuyên cập nhật các bài viết tuyên truyền các quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước; chuyển tải nhanh các thông tin về tình hình kinh tế, chính trị - xã hội trong và ngoài nước; các bài viết phê phán các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH có luận điểm, luận cứ sắc bén, có minh chứng thực tiễn mang tính thuyết phục… Đây là chủ thể đấu tranh trực diện bảo vệ nền tảng của Đảng.
Thứ hai: Báo chí nói chung các nhà báo đại diện cho các cơ quan truyền thông đại chúng có uy tín và tầm ảnh hưởng, các nhà làm công tác tư tưởng, giới khoa học nghiên cứu các vấn đề chính trị - xã hội cũng là một trong những chủ thể quan trọng góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH ở Việt Nam hiện nay. Các chủ thể này có vai trò rất quan trọng trong việc định hướng dư luận, thông qua các bài báo được đăng tải trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng và các MXH có uy tín, cũng như trên các trang mạng cá nhân. Họ là những người có kinh nghiệm chuyên sâu trong công tác chuyên môn, trong công tác tuyên truyền cũng như dẫn dắt và định hướng dư luận. Nghị quyết số 16-NQ/TW ngày 01/08/2007 đã xác định: “Báo chí phải nắm vững và tuyên truyền sâu rộng, kịp thời, có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, bám sát nhiệm vụ công tác tư tưởng, tích cực tuyên truyền, cổ vũ thành tựu công cuộc đổi mới. Coi trọng đúng mức việc phát hiện, biểu dương các nhân tố mới, điển hình tiên tiến; tích cực đấu tranh, góp phần ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tham nhũng, lãng phí, quan liêu, các tiêu cực và tệ nạn xã hội; phản bác có hiệu quả những thông tin, quan điểm sai trái, phản động, thù địch, bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng”.
Thứ ba: Những trang mạng cá nhân của những người có uy tín, những người nổi tiếng trong xã hội. Những người này thường được sự chú ý của dư luận xã hội và của cộng đồng mạng. Do đó, họ có sức ảnh hưởng lớn đối với cộng đồng mạng. Mọi thông điệp, mọi bài viết của họ đều được cộng đồng mạng quan tâm và chia sẻ. Do đó, nếu phát huy được vai trò của họ và tranh thủ được họ thì đây sẽ là một trong những chủ thể không kém phần quan trọng trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH ở Việt Nam hiện nay. Chủ thể này có thể tham gia bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch bằng các hình thức gián tiếp thông qua việc bình luận thể hiện các quan điểm, chính kiến cá nhân theo đúng quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của nhà nước, chia sẻ thông tin của các cơ quan truyền thông đại chúng chính thống…
Thứ tư: Đội ngũ cán bộ, Đảng viên; sinh viên, học sinh những cộng đồng thường xuyên sử dụng MXH. Đội ngũ cán bộ, Đảng viên là những người đã được trang bị lý luận Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm chắc đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Đa phần làm việc gắn với môi trường MXH. Do đó, với đội ngũ này, nếu nhận thức đúng về MXH và có ý thức trong việc sử dụng mạng sẽ là lực lượng quan trọng góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH ở Việt Nam hiện nay. Mức độ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của đội ngũ này cũng rất đa dạng và linh hoạt tùy vào điều kiện và công việc cá nhân của từng chủ thể có thể góp tiếng nói của mình trên MXH. Sinh viên, học sinh là lớp người trẻ, nguồn lực quan trọng cho quá trình xây dựng và bảo vệ tổ quốc xã hội. Họ là những cộng đồng xã hội thường xuyên tương tác qua các MXH. Nếu làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục các quan điểm đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước đến chủ thể này, giúp học hiểu đúng và trúng nền tảng tư tưởng của Đảng thì họ sẽ là một trong các chủ thể có lực lượng đông đảo bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH hữu hiệu nhất. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói: “Tuổi nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình”, mỗi chủ thể góp một việc làm đẹp: chia sẻ, ủng hộ một hành động đẹp, một việc làm tử tế... cũng tạo nên sự lan tỏa trong cộng đồng và xã hội.
2. Tác động của mạng xã hội trong đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trong thời đại số tại Việt Nam hiện nay
Theo số liệu thống kê, đầu năm 2023, Việt Nam có 77,93 triệu người dùng Internet, chiếm 79,1% tổng dân số. Ngoài ra, số lượng người dùng mạng xã hội (MXH) đạt 70 triệu người, tương đương với 71% tổng dân số. Tổng số kết nối di động đang hoạt động là 161,6 triệu, tương đương với 164,0% tổng dân số. Đây là những con số đáng mơ ước với bất kỳ loại hình truyền thông nào, cho thấy tiềm năng lớn của mạng xã hội trong truyền thông chính trị ở Việt Nam, đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trong thời đại số.
MXH đóng vai trò quan trọng trong việc tham gia cuộc CMCN 4.0 của nước ta, góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, hướng đến Chính phủ số, Chuyển đổi số… Là kênh thông tin, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đưa thông tin về tình hình kinh tế - xã hội của đất nước đến với nhân dân một cách nhanh chóng, chính xác; thông qua ứng dụng Zalo, cơ quan nhà nước giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp được dễ dàng, thuận lợi hơn.
Xét về mặt tích cực, mạng xã hội là kênh giúp lan truyền, phổ biến rộng rãi các thông tin chính trị, góp phần quan trọng trong việc phổ biến, tuyên truyền chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; từ đó củng cố niềm tin của quần chúng nhân dân vào đường lối lãnh đạo của Đảng.
Nếu như các phương tiện truyền thông truyền thống thường bị giới hạn bởi khả năng lan truyền thông tin, thì MXH gần như phá bỏ được ranh giới này. Một thông tin chính trị được đăng tải trên MXH ngay lập tức có thể tiếp cận được hàng triệu công chúng trên khắp thế giới, và công chúng tiếp tục trở thành người lan tỏa thông tin thông qua hoạt động chia sẻ. Cứ như vậy, thông tin chính trị được lan truyền một cách không giới hạn. Thậm chí với công chúng báo chí hiện nay, nhiều người đã có thói quen đọc báo qua MXH, bằng cách tiếp nhận những thông tin được đăng tải trên fanpage của các cơ quan báo chí, hoặc click vào những đường link được chia sẻ trên MXH, thay vì tìm đến trang chủ của các tờ báo. Sự chuyển dịch trong phương thức tiếp nhận thông tin này đặt ra bài toán với những người làm truyền thông. Dường như việc sử dụng MXH để mở rộng tiếp cận công chúng không chỉ là lựa chọn nữa, mà đã thành một con đường tất yếu.
Trên thực tế, ở Việt Nam những năm qua, việc sử dụng MXH như một kênh truyền thông chính trị quan trọng đã trở nên phổ biến ở các tổ chức chính trị - xã hội và cơ quan báo chí. Hầu hết các cơ quan công quyền từ Trung ương đến địa phương đều có trang fanpage. Các lãnh đạo và cá nhân thuộc các tổ chức cũng sử dụng mạng xã hội như một kênh thông tin. Tuy vậy, ở cấp độ địa phương, các trang fanpage này chủ yếu chia sẻ đường link từ các báo, hoặc đăng tin hoạt động của tổ chức, chưa có các thông tin tuyên truyền sâu, chưa đầu tư nội dung riêng phù hợp nền tảng mạng xã hội, lượng tương tác và theo dõi cũng còn khá khiêm tốn so với tiềm năng. Do vậy, cơ hội cho các MXH tham gia vào công tác truyền thông chính trị ở Việt Nam lớn hơn nhiều so với những gì đang diễn ra trên thực tế.
Hiện nay, hầu hết các cơ quan báo chí dùng MXH như một kênh phát hành, mở rộng và tương tác với công chúng. Nhiều tin tức đăng trên MXH nhận được lượng tương tác cao. Đặc biệt, nhiều cơ quan báo chí cũng đã nhanh nhạy, bắt kịp xu thế, phát triển trên các nền tảng mạng xã hội mới nổi... MXH cũng là nơi để công chúng có thể trao đổi, thảo luận, bày tỏ quan điểm về các thông tin. Khi thông tin chính trị được thảo luận có định hướng trên phạm vi rộng sẽ dễ tạo được sự đồng thuận của cộng đồng đối với các chính sách.
Mạng xã hội cũng là kênh tương tác hiệu quả với công chúng, giúp thu nhận thông tin phản hồi để nắm bắt và định hướng dư luận xã hội.
Trước đây, khi chưa có sự bùng nổ của các trang MXH, chủ thể truyền thông rất khó nắm bắt được dư luận của đông đảo công chúng. Ngày nay, nhờ có MXH, ai cũng có thể trở thành nguồn phát thông tin nên cũng đễ dàng chia sẻ và trao đổi quan điểm, ý kiến cá nhân của mình tới đông đảo mọi người. Hoạt động tương tác giúp tạo ra sự gần gũi giữa công chúng và chủ thể truyền thông, cung cấp dữ liệu khá đầy đủ về đặc điểm nhu cầu, trình độ, sở thích của từng nhóm công chúng, để chủ thể truyền thông có chiến lược thông tin phù hợp. Đồng thời, hoạt động tương tác cũng giúp chủ thể truyền thông nắm bắt dư luận xã hội nhanh chóng, chính xác để có những định hướng kịp thời, đặc biệt trong các sự kiện chính trị quan trọng. Thông qua việc bày tỏ quan điểm một cách cởi mở, tự do trong khuôn khổ pháp luật, công chúng mạng xã hội cũng dễ dàng thực hiện quyền phản biện. Đặc biệt, khi có dự thảo luật được đưa ra lấy ý kiến dư luận, mạng xã hội giúp thu thập ý kiến nhanh chóng và rộng rãi. Mạng xã hội còn có một tính năng rất có lợi cho chủ thể truyền thông, đó là những câu hỏi điều tra thăm dò ý kiến công chúng. Dạng câu hỏi thăm dò này rất dễ thực hiện mà hiệu quả lại cao, người trả lời câu hỏi chỉ cần một cú click chuột là đã có thể thể hiện được ý kiến của mình về vấn đề được nêu ra. Thông qua kết quả trả lời phiếu câu hỏi, chủ thể truyền thông có thể rút ra được kết luận cho những vấn đề mà mình đang băn khoăn, đồng thời nắm bắt được xu hướng suy nghĩ của công chúng đối với những sự việc diễn ra trong xã hội. Những kết quả thăm dò này cũng có thể là một tư liệu cho những điều chỉnh chính sách.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh xuất hiện nhiều thông tin xấu, độc, người làm truyền thông chính trị có thể sử dụng mạng xã hội như một kênh hiệu quả trong việc phản bác các quan điểm sai trái, góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Bằng cách chia sẻ kịp thời những thông tin chính thống, quan điểm, đường lối của Đảng, người làm truyền thông chính trị có thể ngăn chặn tin giả, tin xuyên tạc, và tranh thủ được sự ủng hộ của quần chúng.
Ngoài ra, mạng xã hội còn là phương tiện cổ vũ, tập hợp quần chúng hưởng ứng các sự kiện lớn của đất nước, đặc biệt với nhóm công chúng trẻ.
Nhờ mạng xã hội, nhiều chiến dịch truyền thông đã được lan tỏa và thực hiện thành công. Chiến dịch “Tôi đi bầu cử” năm 2021 của VTV được coi là một nỗ lực “trẻ hóa” sự kiện chính trị để tiếp cận Gen Z (người trẻ) hiệu quả hơn. Chiến dịch tập trung nhắm đến đối tượng cử tri trẻ từ 18 - 34 tuổi và chú trọng vào Gen Z, giúp họ nhận rõ tầm quan trọng của việc bầu cử là hành động của một công dân trưởng thành, có trách nhiệm với Tổ quốc, từ đó thuyết phục họ đi đến một hành động rất tự nhiên và đáng tự hào: Tôi đi bầu cử. Chiến dịch đạt được 43 triệu lượt xem và tiếp cận trên các nền tảng mạng xã hội của VTV Digital và VTV.
Tuy vậy, mạng xã hội cũng đang có những tác động tiêu cực đến công tác truyền thông chính trị.
Thứ nhất, mạng xã hội đang bị các thế lực thù địch sử dụng như công cụ chủ yếu để tuyên truyền chống phá, xuyên tạc chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, kích động quần chúng, đặc biệt trong các sự kiện, vấn đề nóng.
Thứ hai, với số lượng công chúng lớn, nhiều tài khoản ảo, nặc danh, gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý. Việc ai cũng có thể trở thành người cung cấp thông tin trên mạng xã hội khiến cho tình trạng tin giả, tin sai lệch xuất hiện phổ biến với các hình thức ngày càng tinh vi, gây nhiễu loạn các nguồn tin chính thống. Hơn nữa, công chúng dễ bị lôi kéo bởi tâm lý “đám đông”. Một vài người có ảnh hưởng lại có tư tưởng sai lệch cũng có thể dẫn dắt dư luận, tạo ra hiệu ứng “tẩy chay”, “ném đá” hoặc phản đối các chính sách dù chưa hiểu rõ đúng - sai.
Thứ ba, mạng xã hội đặt ra bài toán đối với công tác bảo mật thông tin, đặc biệt với những thông tin là bí mật quốc gia. Các tài khoản MXH của các tổ chức chính trị, các cơ quan đảng, cơ quan báo chí... có thể bị tấn công hoặc xâm nhập, bị đánh cắp thông tin và dữ liệu. Bên cạnh đó, chủ thể truyền thông có thể chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của bảo mật thông tin và mức độ nguy hiểm của việc lộ thông tin cá nhân, tổ chức, nên thường đăng tải các hoạt động hoặc thông tin nội bộ lên mạng xã hội, vô tình tiếp tay cho các phần tử chống phá, xuyên tạc, gây bất ổn chính trị xã hội, an ninh quốc gia. Năm 2021, Bộ Công an ghi nhận 8 triệu cảnh báo tấn công mạng. Cơ quan chức năng phát hiện 30 vụ lộ bí mật nhà nước với 220 đầu tài liệu.
Dù có những tiện ích, tuy nhiên, mặt trái của MXH trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng hiện nay là những điều đáng báo động. MXH là nơi để mọi người có thể “sống ảo” nhưng dần dần “tưởng thật”, là mảnh đất màu mỡ để các tội phạm công nghệ cao có thể sống “cộng sinh”, đây là nơi để những kẻ bất chính có thể trục lợi về kinh tế và đây cũng là nơi để các thế lực thù địch thực hiện chiến lược diễn biến hòa bình... Hậu quả mặt trái của MXH để lại nhiều hệ lụy phức tạp cả về vật chất và tinh thần, thậm chí phải trả giá bằng cả tính mạng con người, tương lai của cả thế hệ và sự ổn định chính trị - xã hội của cả một quốc gia dân tộc. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến hậu quả trên, trong đó phải kể đến việc mất an ninh mạng, mất kiểm soát trong sử dụng của cộng đồng mạng, thiếu bản lĩnh, thiếu lập trường chính trị khi bị dẫn dụ bởi các trang “mạng đen”… Có thể đơn cử một vài vụ việc điển hình đã diễn ra trong thời gian gần đây: “website cảng hàng không bị tin tặc tấn công ảnh hưởng tới hoạt động điều hành bay và đe dọa an toàn bay; tài khoản ngân hàng của khách hàng bị đột nhập và rút hết tiền; sử dụng MXH để đăng, phát thông tin sai trái, bịa đặt, ảnh hưởng nghiêm trọng đến danh dự, nhân phẩm của cá nhân, tổ chức...”. Cơ hội lớn, nhưng thách thức cũng không nhỏ. Vì vậy, các cơ quan, tổ chức, đoàn thể, các nhà lãnh đạo cần trang bị kỹ năng sử dụng công cụ MXH để đạt được hiệu quả cao trong công tác truyền thông chính trị, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trong thời đại số.
Trước thực trạng đó, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Đảng ta khẳng định: “Tăng cường quản lý và phát triển các loại hình truyền thông, thông tin trên Internet. Kiên quyết đấu tranh, loại bỏ các sản phẩm, thông tin độc hại, xuyên tạc, phản động, ảnh hưởng xấu đến ổn định chính trị - xã hội, thuần phong mỹ tục”
3. Một số giải pháp đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trong thời đại số và mạng xã hội ở Việt Nam hiện nay
Ngoài các giải pháp mang tính kỹ thuật chống lại các mạng máy tính ma (máy tính kết nối Internet bị hack, nhiễm virus máy tính…) và giải pháp mang tính pháp lý của Luật An ninh mạng. Cụ thể như cần đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ để làm tốt công tác bảo mật đường truyền mạng, bảo mật cổng thông tin, trang thông tin điện tử; tăng cường các giải pháp bảo đảm an ninh, an toàn thông tin mạng tại cơ quan, đơn vị, tạo dựng các “tường lửa” để phòng, chống hiệu quả tin tặc tấn công, lấy cắp thông tin nội bộ, thông tin thuộc bí mật nhà nước trên mạng máy tính.
Để đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trong thời đại số và MXH ở Việt Nam hiện nay cần đồng thời thực hiện một số giải pháp cơ bản sau:
Một là, Đối với các trang mạng chính thống của Đảng, Nhà nước và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội cần phải tiếp tục đổi mới về nội dung và hình thức cho phong phú, sinh động, cập nhật thông tin và có sức hấp dẫn đối với cộng đồng mạng. Nhất là đối với các vấn đề chính trị - xã hội, các thông tin trên các mạng này phải đi trước một bước so với các trang mạng khác để định hướng dư luận. Trên các trang này, ngoài các bài viết chính luận, phê phán cần có xen kẽ các bài viết bàn về các vấn đề văn hóa, gia đình và xã hội…, có như vậy mới vừa thu hút được cộng đồng mạng, đồng thời vừa có tính linh hoạt, mềm dẻo. Cần làm mới kết cấu giao diện và phong phú hơn góc trao đổi, bình luận của cộng đồng mạng. Có thể có ý kiến trái chiều nhưng phải có định hướng dư luận. Đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại cho các trang mạng điện tử chính thống.
Hai là, đối với các nhà báo, các nhà làm công tác tư tưởng, các nhà lý luận chính trị phải thường xuyên định hướng dư luận khi có các bài viết xuyên tạc, bóp méo nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam như đăng các bài viết phê phán vạch trần sự bôi nhọ, xuyên tạc để cộng đồng mạng hiểu đúng bản chất nền tảng, tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam, tham gia bình luận định hướng dư luận.
Ba là, các đơn vị có chức năng cần đưa nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên MXH ở Việt Nam hiện nay thành các chuyên đề tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông đại chúng trong đó có các trang MXH.
Bốn là, tổ chức tuyên truyền, giáo dục trực tiếp cho quần chúng nhân dân, đặc biệt là các đối tượng thường xuyên gắn trực tiếp với MXH: cán bộ, Đảng viên, học sinh, sinh viên về Luật An ninh mạng, có văn hóa ứng xử trên MXH, có ý thức và bản lĩnh chính trị vững vàng khi tham gia MXH để họ có được “sức đề kháng” và tự tạo được “bức tường lửa” chống lại các thông tin độc hại.
Năm là, thông qua các loại hình văn hóa, văn nghệ lồng ghép vào chương trình các nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH. Đồng thời tranh thủ sự ủng hộ của những người có uy tín, những người nổi tiếng thông qua các trang mạng cá nhân để họ tuyên truyền đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch trên MXH với nhiều cách thức khác nhau.
Sáu là, Xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm về Luật An ninh mạng; cần có cơ chế pháp lý trong việc đăng bài, duyệt bài, xóa bài, xóa bình luận nếu vi phạm quy định về an ninh mạng.
Bảy là, Đảng và Nhà nước ta cần quan tâm xây dựng đội ngũ cán bộ nòng cốt có trình độ hiểu biết, có năng lực chuyên môn phù hợp, có sự nhạy bén chính trị cao và bản lĩnh chính trị vững vàng, có nhiệt tình và quyết tâm vượt qua khó khăn, thách thức để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Đội ngũ phải là những người có kiến thức chuyên sâu trong nhiều lĩnh vực, hiểu biết sâu sắc và kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách, pháp luật, có nhiều kinh nghiệm trong nghiên cứu và phản bác quan điểm sai trái, thù địch. Có trình độ, hiểu biết đối với khoa học công nghệ áp dụng trong lĩnh vực truyền thông như công nghệ thông tin, công nghệ số để tuyên truyền cũng như ngăn chặn, vô hiệu hóa kịp thời các trang mạng có nội dung xấu độc, đồi trụy, xuyên tạc, bôi nhọ nói xấu Đảng và Nhà nước ta. Đặc biệt, phải xây dựng lực lượng có tính toàn dân rộng rãi bởi vì chỉ khi toàn dân tham gia và được lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, được tổ chức chặt chẽ thì sẽ trở thành sức mạnh vô địch sẽ không có một thế lực đen tối nào chen vào chống phá được nền tảng tư tưởng của Đảng và Nhà nước ta được.
Thường xuyên kiểm tra, giám sát các hoạt động của cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động Đặc biệt, đối với cán bộ lãnh đạo và người đứng đầu các cấp, các ngành, cần xây dựng quy định kiểm tra, giám sát thường xuyên của cấp trên để kịp thời phát hiện, phê bình, uốn nắn sai phạm, khuyết điểm. Khen thưởng kịp thời những tấm gương điển hình trong việc thực hiện hoàn thành xuất sắc trong việc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng cũng như phê bình, kiểm điểm các cá nhân thực hiện không tốt.
Mỗi cán bộ, đảng viên cần phải kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, tăng cường đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, của các tổ chức phản động trong nước và ngoài nước chống phá Đảng và Nhà nước ta.
Mỗi cán bộ, đảng viên luôn thể hiện tinh thần “cần, kiệm, liêm chính, chí công vô tư”, gương mẫu, xây dựng ý thức tự tôn dân tôc, tôn trọng nhân dân, phát huy quyền làm chủ của nhân dân, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân; thường xuyên tu dưỡng, nêu cao ý thức rèn luyện đạo đức cách mạng, phẩm chất và bản lĩnh người cán bộ, đảng viên, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, thực hiện trách nhiệm nêu gương, nói đi đôi với làm; xây dựng tác phong làm việc tận tụy, khoa học, sáng tạo, đổi mới; hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, kiên định xây dựng đất nước theo con đường xã hội chủ nghĩa vì mục tiêu“dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Như vậy, trên cơ sở xác định được nội dung, chủ thể và các giải pháp đồng bộ sẽ góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh, ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trên MXH, từng bước trang bị thế giới quan duy vật biện chứng, nhân sinh quan, giá trị quan của con người mới xã hội chủ nghĩa trong quá trình tích cực và chủ động hội nhập quốc tế ở nước ta hiện nay. Đảng ta, nhân dân ta đang tiếp tục công cuộc xây dựng và phát triển đất nước, thế và lực của chúng ta đang lớn mạnh hơn lúc nào hết, với sự đồng thuận của cả dân tộc, của cả hệ thống chính trị, nhất định Đảng ta, nhân dân ta sẽ vượt qua mọi thách thức và thu được thắng lợi to lớn.
4. Thực tiễn và các giải pháp đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái, thù địch trong thời đại số tại Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang diễn ra mạnh mẽ, mọi hoạt động của xã hội đều đang dịch chuyển lên môi trường mạng, tiềm ẩn nhiều rủi ro về an toàn thông tin. Với những bước đi đầu tiên trong việc tham gia kỷ nguyên số, một trong những yêu cầu quan trọng nhất đối với Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) đó là bảo đảm an toàn thông suốt hệ thống Công nghệ thông tin (CNTT) nhằm thúc đẩy sự liên thông, liên tục cho quá trình vận hành hệ thống. Song song với đó, cần phải xây dựng một lộ trình chuyển đổi số cụ thể, phù hợp với chiến lược và định hướng trong tương lai. Đây là nhiệm vụ trọng yếu thường xuyên, vừa cấp bách lâu dài của BHTGVN trước yêu cầu về chuyển đổi số (CĐS).
Hiện nay, các hoạt động trong hệ thống của BHTGVN đều cơ bản diễn ra trên môi trường mạng. Thông qua dự án FSMIMS, BHTGVN đã có một hệ thống CNTT tổng thể, bao gồm các hệ thống phần cứng, phần mềm hệ thống, phần mềm chung, phần mềm tiêu chuẩn, phần mềm nghiệp vụ được cài đặt tập trung tại 02 Trung tâm dữ liệu (DC, DRC) và triển khai trong toàn hệ thống BHTGVN. Hệ thống Trung tâm dữ liệu dự phòng (DRC) đảm bảo an toàn dữ liệu và duy trì hoạt động của Hệ thống CNTT khi Trung tâm dữ liệu (DC) gặp sự cố. Hệ thống mới của BHTGVN đã đáp ứng đầy đủ các quy định của Luật BHTG và phù hợp với các nguyên tắc cơ bản về phát triển BHTG hiệu quả của IADI. Các hệ thống này được tích hợp tổng thể với nhau và được kết nối chia sẻ với kho dữ liệu của NHNN. BHTGVN xây dựng một hệ thống Quản lý thông tin (IM), tổng hợp tất cả các dữ liệu thu thập được và dữ liệu ở các hệ thống khác của BHTGVN vào một Kho dữ liệu thống nhất để phục vụ cho tất cả các nghiệp vụ. Đồng thời, BHTGVN đã xây dựng hệ thống dự phòng tại trung tâm DRC, đảm bảo an toàn dữ liệu và duy trì hoạt động của hệ thống chính khi gặp sự cố. Đặc biệt, dữ liệu từ DC được backup hằng ngày, do đó, trong trường hợp có sự cố xảy ra, toàn bộ dữ liệu của hệ thống chính đều đã được backup sang hệ thống DRC.
Mặc dù các hoạt động của BHTGVN cơ bản đã được dịch chuyển từ thủ công lên môi trường mạng, mang lại nhiều lợi ích như nâng cao năng suất lao động, giảm sự chậm trễ khi thực hiện các hoạt động nghiệp vụ…Tuy nhiên, điều này cũng đặt ra hàng loạt thách thức, rủi ro về vấn đề an toàn thông tin. Nếu như trước đây, tất cả thông tin, dữ liệu của BHTGVN được sao lưu và dự phòng trong văn bản giấy truyền thống thì khi CĐS diễn ra, tất cả các thông tin của BHTGVN trừ những thông tin mật đều được số hóa và lưu trữ trên những hệ phần mềm. Mọi hoạt động của BHTGVN sẽ phụ thuộc hoàn toàn vào công nghệ từ Internet, hạ tầng mạng, phần mềm ứng dụng, những phát sinh lớn nhỏ… đều sẽ ảnh hưởng đến quá trình hoạt động thông suốt của hệ thống.
Định hướng phát triển của BHTGVN là từng bước nâng cao vai trò, chức năng, đổi mới hoạt động, trở thành công cụ chính sách hữu hiệu góp phần duy trì sự ổn định và phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống các TCTD tại Việt Nam. Cùng với đó, BHTGVN xác định mục tiêu tổng quát cho giai đoạn đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 là “Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần tích cực duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng…”.
Để phù hợp với định hướng phát triển cũng như để thực hiện tốt chức năng nhiệm vụ chính trị được giao; trên cơ sở tham khảo và đúc kết kinh nghiệm triển khai tại một số đơn vị, việc xây dựng lộ trình chuyển đổi số nên thực hiện bám sát theo các nội dung sau đây:
Thứ nhất, xây dựng và ban hành Khung kiến trúc tổng thể hướng tới BHTG số phù hợp với Khung kiến trúc Chính phủ điện tử 2.0 ban hành tại Quyết định 2323.
Thứ hai, xây dựng và ban hành Bộ chỉ số đánh giá mức độ chuyển đổi số của BHTGVN trên cơ sở tham khảo Bộ chỉ số đánh giá chuyển đổi số cấp Bộ ban hành tại Quyết định 1726.
Thứ ba, thực hiện việc xây dựng và ban hành Đề án chuyển đổi số của BHTGVN năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Có thể nói, xây dựng lộ trình chuyển đổi số là không thể thiếu khi thực hiện chuyển đổi số. Một lộ trình chi tiết, cụ thể và phù hợp sẽ giúp cho BHTGVN có thể lựa chọn những phương pháp triển khai hiệu quả nhằm giảm thiểu tối đa thời gian, công sức, ngân sách cho việc triển khai, cũng như xác định các rủi ro có thể gặp phải để xây dựng lộ trình tối ưu, đảm bảo sự phù hợp với kế hoạch và các mục tiêu chiến lược định hướng đặt ra ban đầu. Vì vậy, để xây dựng lộ trình chuyển đổi số, cần huy động nguồn lực nội tại cũng như sự tư vấn đến từ các đơn vị bên ngoài để đảm bảo về chất lượng và thời gian với các kết quả đầu ra. Trong quá trình đó, việc đảm bảo an toàn thông suốt hệ thống CNTT là nhiệm vụ xuyên suốt, không thể tách rời, mang tính quyết định cho sự thành công.
Trong tiến trình chuyển đổi số chung của ngành ngân hàng, BHTGVN đã và đang triển khai từng bước chuyển đổi số một cách đồng bộ trên tất cả các mặt hoạt động. Nội dung này được đề cập trong Chiến lược phát triển bảo hiểm tiền gửi đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.
Theo đó, BHTGVN đã ban hành các văn bản triển khai chuyển đổi số trong toàn hệ thống Bảo hiểm tiền gửi đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; thành lập Ban chỉ đạo chuyển đổi số, Tổ giúp việc Ban chỉ đạo chuyển đổi số tại BHTGVN.
BHTGVN tiếp tục thực hiện Kế hoạch chuyển đổi số phù hợp với tiềm lực về tài chính, nhân sự, hệ thống cơ sở hạ tầng… Đồng thời, xác định rõ chiến lược xây dựng tổ chức bảo hiểm tiền gửi số hóa, phù hợp với thông lệ quốc tế. Đặc biệt, chú trọng cấu phần bảo đảm an ninh, an toàn, nhất là an ninh mạng; xây dựng, phát triển và nhất quán thực hiện văn hóa số, trong đó có văn hóa ra quyết định trên cơ sở thông tin, dữ liệu.
Bên cạnh đó, BHTGVN luôn đề cao phương châm "lấy người gửi tiền làm trung tâm", hướng tới phổ biến, tuyên truyền để người gửi tiền nhận thức được tính tiện ích của các dịch vụ số hóa, đẩy mạnh các giao dịch trực tuyến, khuyến khích sử dụng dịch vụ ngân hàng trực tuyến. Mặt khác, BHTGVN cũng đang từng bước thiết kế phần mềm ứng dụng, số hóa quy trình nghiệp vụ, làm cơ sở bảo vệ tối đa quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống các tổ chức tín dụng.
BHTGVN tiếp tục đẩy mạnh đổi mới và ứng dụng công nghệ hiện đại thông qua tăng cường tích hợp công nghệ thông tin trong các quy trình quản trị và quản lý của tổ chức bảo hiểm tiền gửi từ trụ sở chính đến các chi nhánh, nhằm bắt kịp với sự phát triển công nghệ hiện đại và hệ thống ngân hàng. Hoàn thiện cơ chế quản trị công nghệ thông tin, tăng cường bảo mật và an toàn hệ thống.
Tựu chung, việc đảm bảo an toàn thông suốt hệ thống CNTT, xây dựng lộ trình chuyển đổi số là một nhiệm vụ ngày càng quan trọng của BHTGVN. Trách nhiệm của BHTGVN là thực hiện được các nhiệm vụ này một cách nhanh chóng để đáp ứng được những kỳ vọng và thách thức trong kỷ nguyên số hiện nay.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói “Đảng viên đi trước làng nước theo sau”, đảng viên là những người có nhận thức, thái độ, hành động đúng đắn và đi đầu, mở đường trong các phong trào, các lĩnh vực hoạt động của đời sống xã hội, có khả năng sáng tạo, nắm bắt công nghệ nhanh, có lợi thế trong việc thích nghi với môi trường số. Do vậy, mỗi đảng viên tại Đảng bộ BHTGVN cần phải khẳng định vai trò tiên phong, nòng cốt trong quá trình chuyển đổi số.
Thứ nhất, nhận thức đầy đủ và đúng đắn sự cấp thiết của chuyển đổi số
Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề về công nghệ, nhận thức mà tư duy đúng đắn về chuyển đổi số giữ một vai trò rất quan trọng, đây là bước đầu tiên trong chuyển đổi số. Bởi, khi có nhận thức và tư duy đúng thì mỗi đảng viên mới hành động đúng trong môi trường số và từ đó thấm nhuần và truyền cảm hứng cho mọi người xung quanh. Khi mỗi đảng viên nhận thức được tầm quan trọng của chuyển đổi số, bản thân đảng viên sẽ chủ động thay đổi, chủ động chuyển mình để thích nghi với môi trường số. Để tăng cường hiểu biết, nhận thức về chuyển đổi số, đảng viên có thể tìm hiểu thông tin về chuyển đổi số thông qua internet; tham gia những chuyên đề, hội nghị, hội thảo về chuyển đổi số; thường xuyên nắm bắt, cập nhật thông tin và nghiên cứu về quá trình chuyển đối số.
Cụ thể, mỗi đảng viên thuộc Đảng bộ BHTGVN có thể tìm hiểu các khái niệm công nghệ mới như: trí tuệ nhân tạo (AI), big data, cloud computing, blockchain… cũng như kỹ năng sử dụng các công cụ và phần mềm liên quan; cập nhật, nắm bắt thông tin về các xu hướng, hiểu biết về công nghệ số, ứng dụng và tiềm năng của công nghệ trong việc chuyển đổi và phát triển quốc gia. Đồng thời, chủ động tìm hiểu và nắm rõ các chương trình, đường lối của Đảng và Nhà nước, của Đảng ủy Khối Doanh nghiệp Trung ương và của ngành Ngân hàng để hiểu rõ các kế hoạch hành động cụ thể của chuyển đổi số quốc gia đang triển khai.,
Thứ hai, hành động và thống nhất hành động về chuyển đổi số
Vai trò của đảng viên không chỉ dừng lại ở việc thực hiện chỉ đạo và thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, mà còn là những nhân tố quan trọng trong việc xây dựng lòng tin, đồng lòng và sự tương tác trong xã hội. Đảng viên có trách nhiệm nắm vững công nghệ, tạo điều kiện cho mọi người tham gia và đảm bảo sự công bằng và an ninh trong quá trình chuyển đổi số. Mỗi đảng viên tại Đảng bộ BHTGVN cần xác định rõ tình hình chuyển đổi số tại đơn vị và thống nhất hành động theo kế hoạch, lộ trình, bước đi của Đảng bộ, đơn vị mình đang sinh hoạt và công tác. Đảng viên có ý thức nhanh chóng ứng dụng các sản phẩm chuyển đổi số vào cơ quan đơn vị và các công tác của Đảng, xây dựng thói quen mới sử dụng công nghệ số để tạo văn hóa chuyển đổi số, thường xuyên sử dụng công nghệ số và rút kinh nghiệm để có thể hướng dẫn người thân trong gia đình, đồng nghiệp và mọi người xung quanh hoạt động trên môi trường số. Mỗi đảng viên thuộc Đảng bộ BHTGVN cần có ý thức chủ động tham gia và hưởng ứng vào quá trình chuyển đổi số, “hành động không chờ vận động” cũng như đảm bảo tính bền vững trong tiến trình chuyển đổi. Chuyển đổi số không chỉ đơn thuần là việc sử dụng công nghệ, mà còn đi kèm với việc xây dựng hạ tầng kỹ thuật, đào tạo nguồn nhân lực, và đảm bảo quyền riêng tư và an toàn thông tin.
Mỗi Đảng viên tại Đảng bộ BHTGVN có trách nhiệm tham gia vào việc xây dựng, triển khai các chính sách và quy định liên quan đến chuyển đổi số bền vững, đảm bảo việc sử dụng công nghệ được thực hiện một cách có trách nhiệm và đáng tin cậy. Cụ thể như: nhập dữ liệu đảng viên, nhất là cập nhật dữ liệu từ cơ sở, nhập dữ liệu phải bảo đảm thời gian và tính chính xác, cần được triển khai đồng bộ từ Đảng bộ BHTGVN đến các chi bộ; sử dụng các giải pháp số hóa để lưu trữ tài liệu thay vì tài liệu giấy, họp trực tuyến thay cho các cuộc họp thông thường; tích cực tham gia các phong trào, hội thảo, cuộc thi,…liên quan đến chuyển đổi số; sử dụng Sổ tay đảng viên điện tử; phòng họp không giấy; lớp học ảo e-learning trong đào tạo cán bộ, quét mã QR lấy tài liệu điện tửv.v.
Thứ ba, nâng cao năng lực để trở thành con người số
Thời đại Công nghiệp 4.0 đòi hỏi bất kỳ quốc gia nào không ngừng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực với đủ khả năng tiếp cận và ứng dụng công nghệ số nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển xã hội ngày càng cao. Đặc biệt, trong lĩnh vực BHTG, BHTGVN đang nỗ lực tiến tới sửa đổi Luật BHTG, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cũng như nâng cao chất lượng nghiệp vụ BHTG tiệm cận thông lệ quốc tế.
Theo đó, BHTGVN tăng cường thiết lập quan hệ trao đổi thông tin, quy trình nghiệp vụ BHTG trên nền tảng số; chú trọng nâng cấp cơ sở dữ liệu; nâng cao năng lực thu thập, làm giàu, sàng lọc, phân tích và quản lý Big Data, ứng dụng AI để nắm bắt, đảm bảo sự thông suốt, liền mạch, nhanh chóng phát hiện những rủi ro đối với an toàn hệ thống các TCTD, đưa ra cảnh báo chính xác, kịp thời, từ đó có những tham mưu, đề xuất hợp lý đối với các cơ quan quản lý nhà nước liên quan.
Để có thể tự tin hội nhập và hợp tác quốc tế song song với tiến trình chuyển đổi số, mỗi đảng viên tại Đảng bộ BHTGVN cần tự trau dồi, tích cực học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, trình độ công nghệ thông tin và khả năng ngoại ngữ, các kỹ năng mềm (kỹ năng đàm phán, kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng thuyết phục, v.v.) để phát triển bản thân, không ngại học hỏi kinh nghiệm từ bạn bè trên toàn thế giới, các tổ chức BTHG quốc tế.
Thứ tư, sáng tạo trong chuyển đổi số
Vận dụng kỹ năng của bản thân và kiến thức học tập được, đảng viên tại Đảng bộ BHTGVN cần chủ động đưa ra những giải pháp, sáng kiến thiết thực và phù hợp với đơn vị nhằm từng bước cải tiến, không ngừng phát triển tư duy sáng tạo, tìm kiếm các giải pháp mới và thúc đẩy sự đổi mới từ trong công việc chuyên môn của chính đảng viên, công tác Đảng nơi đảng viên sinh hoạt và thúc đẩy công tác chuyển đổi số tại đơn vị.
Sự sáng tạo của mỗi đảng viên tại Đảng bộ BHTGVN sẽ góp phần tạo ra những mô hình hoạt động nghiệp vụ mới, hiệu quả hơn, góp phần tích cực hoàn thành sứ mệnh của tổ chức BHTGVN trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền; góp phần duy trì sự ổn định của các tổ chức tín dụng, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh hoạt động ngân hàng, giữ vững an ninh chính trị, trật tự xã hội.
Về phía các cấp lãnh đạo tại đơn vị cũng cần tăng cường khuyến khích việc thử nghiệm và áp dụng các ý tưởng mới có ứng dụng công nghệ thông tin, đồng thời sẵn sàng thích nghi với sự thay đổi liên tục của xu hướng chuyển đổi số.
Thứ năm, luôn giữ vững bản lĩnh chính trị
Chuyển đổi số mang lại nhiều lợi ích cho cuộc sống, nhưng cũng có không ít tác động tiêu cực, vì vậy đảng viên cần có nhận thức sâu sắc để giữ vững quan điểm, lập trường của mình. Đặc biệt, trong thời đại thông tin đa chiều, các thông tin sai lệch, không chính xác chưa được kiểm soát triệt để; nhiều thế lực chống phá xuyên tạc để biến những định hướng tốt đẹp thành những quan điểm méo mó, đảng viên tại Đảng bộ BHTGVN cần nâng cao tinh thần cảnh giác, tự tin vào khả năng phân tích, đánh giá, nhận định và chắt lọc thông tin chính thống. Chuyển đổi số là chuyển đổi tư duy chứ không phải là chuyển đổi bản lĩnh và phẩm chất chính trị. Trong tiến trình chuyển đổi số, mỗi đảng viên tại Đảng bộ BHTGVN đều có thể trở thành một hạt nhân để lan tỏa và đưa công nghệ số đến mọi ngóc ngách của cuộc sống và đến từng gia đình nhằm giúp ích cho việc phổ cập công nghệ số cho cộng đồng của mình; tuyên truyền, phổ biến cho mọi người xung quanh biết và sử dụng các nền tảng số, đặc biệt với đối tượng tuyên truyền chính sách của BHTGVN trong giai đoạn này là người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa chưa có nhiều điều kiện để tiếp xúc với công nghệ số.
Thứ sáu, bảo đảm an toàn thông tin mạng
Bên cạnh các luồng thông tin đa chiều, chưa được kiểm chứng, xã hội nói chung còn phải đối mặt với nguy cơ từ an toàn, an ninh, bảo mật thông tin mạng, tội phạm công nghệ cao ngày càng tinh vi. Dữ liệu số trong thời đại Công nghiệp 4.0 hiện nay trở thành nguồn tài nguyên quan trọng. Do vậy, việc sử dụng cần đi đôi với quản lý, duy trì và đảm bảo an toàn thông tin mạng là then chốt để chuyển đổi số thành công và bền vững; là một nhân tố quyết định, không thể tách rời của quá trình chuyển đổi số. Sự bùng nổ thông tin mạng không thể kiểm soát đòi hỏi mỗi đảng viên Đảng bộ BHTGVN chủ động xây dựng phương án phòng ngừa, ứng phó với các nguy cơ, tác động tiêu cực của quá trình chuyển đổi số; bảo đảm an toàn, an ninh mạng, bảo vệ an toàn dữ liệu góp phần thúc đẩy hiệu quả hoạt động trên môi trường số.
Trong giai đoạn hiện nay, các vấn đề an ninh phi truyền thống vẫn đang tiếp diễn. Trong nước, sự nghiệp đổi mới tuy được đẩy mạnh toàn diện nhưng phải đối mặt với nhiều khó khăn, các thế lực thù địch đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình” với cấp độ ngày càng gay gắt, quyết liệt. Mạng xã hội có độ phát tán nhanh, số lượng lớn người dân sử dụng như Facebook, YouTube… được các thế lực thù địch sử dụng để truyền bá các quan điểm sai trái, tung tin xuyên tạc đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước ngày càng nhiều và phức tạp.
Đảng ủy Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) không ngừng nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng đối với cán bộ, đảng viên, thông qua nhiều phương pháp như đổi mới cách tiếp cận mục tiêu, kiên quyết vạch trần những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, cơ hội chính trị, đồng thời tập trung sâu hơn vào việc hình thành khả năng “miễn nhiễm”, nâng cao “sức đề kháng” của cán bộ trước những thông tin xấu. Đặc biệt, các cán bộ trẻ của BHTGVN được trang bị những kiến thức, kỹ năng để làm tốt công tác đấu tranh chống “diễn biến hòa bình”. Trong đó, khi nói và phát ngôn trên các diễn đàn, trên mạng xã hội luôn thể hiện rõ bản lĩnh chính trị, không phát ngôn mang tính hoài nghi, a dua với những luồng thông tin xấu độc.
Cán bộ, đảng viên BHTGVN luôn không ngừng tự nghiên cứu, học tập, trau rèn nhận thức, kiến thức xã hội, bản lĩnh chính trị, thường xuyên theo dõi, kiểm tra và xác minh thật rõ các nguồn tin không chính thống, những tư tưởng sai trái, lệch lạc lan truyền trên các mạng xã hội, không để mình “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” và có quan điểm, ý kiến phản bác tích cực các quan điểm sai trái, luận điểm xuyên tạc của các thế lực thù địch nhằm chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng đối với việc phát triển đất nước, hội nhập quốc tế của Việt Nam để từ đó khiến các thế lực thù địch không còn “đất” để xuyên tạc, chống phá.
Chính vì vậy, đề nâng cao chất lượng giáo dục chính trị tư tưởng, BHTGVN cần tiếp tục triển khai một số giải pháp như sau:
Một là, tăng cường giáo dục tư tưởng chính trị, nâng cao trình độ lý luận và bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ, đảng viên
Đây là giải pháp cơ bản, giữ vai trò nền tảng trong nâng cao hiệu quả đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên. Cần tăng cường hơn nữa công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, thông tin tuyên truyền, quán triệt quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước cho cán bộ, đảng viên trong các cấp ủy đảng.
Tăng cường tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, đảng viên nâng cao nhận thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Phát huy tinh thần đoàn kết, thống nhất về tư tưởng chính trị trong Đảng, nâng cao tính thuyết phục, tính chiến đấu của công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, bám sát thực tiễn, trang bị hệ thống kiến thức cơ bản, hệ thống, phù hợp với từng đối tượng.
Coi trọng phương pháp nêu gương, đảng viên nêu gương trước quần chúng, cấp trên nêu gương trước cấp dưới, học tập gương các điển hình tiên tiến, thực hiện tốt chế độ thông tin tình hình, định hướng tư tưởng. Đổi mới và nâng cao chất lượng công tác tổ chức quán triệt, học tập các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, pháp luật của Nhà nước theo hướng thiết thực, hiệu quả, phù hợp với từng đối tượng.
Hai là, đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ
Cấp ủy đảng quan tâm chỉ đạo, đổi mới nội dung, hình thức, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ phát huy tính thiết thực, hiệu quả, tránh sinh hoạt theo kiểu chiếu lệ, hình thức, không đi vào thực chất; phát huy vai trò của chi bộ trong quản lý, giáo dục, rèn luyện đảng viên.
Quán triệt, thực hiện nghiêm các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt Đảng, nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện tốt nguyên tắc tự phê bình và phê bình; thực hiện nghiêm túc Quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ chốt các cấp.
Quan tâm công tác kiểm tra, giám sát tổ chức đảng và đảng viên chấp hành Điều lệ Đảng, Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng; phát hiện, đấu tranh ngăn chặn kịp thời các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
Tiếp tục đổi mới nội dung, phương pháp quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước sao cho ngắn gọn, hấp dẫn, hiệu quả, dễ nhớ, dễ hiểu, dễ làm, thiết thực đưa nội dung chỉ thị, nghị quyết vào cuộc sống.
Ba là, xác định rõ vai trò, phát huy trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị
Người đứng đầu cơ quan, đơn vị có thẩm quyền và trách nhiệm cao nhất trong mọi hoạt động của cơ quan, đơn vị, vì vậy có vai trò quan trọng đối với việc phòng, chống, ngăn chặn và đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên. Theo đó, người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải có quyết tâm chính trị cao, xác định đúng vai trò, vị trí, trách nhiệm, gương mẫu trong việc chấp hành đường lối, chỉ thị, hướng dẫn, quy chế, quy định của Đảng và Nhà nước; có tác phong làm việc khoa học, hiệu quả, sâu sát; có thái độ đúng mực trong giao tiếp, ứng xử, luôn lắng nghe, tiếp thu những ý kiến xác đáng của cấp dưới và nhân dân để điều chỉnh, hoàn thiện bản thân.
Bốn là, thường xuyên nắm bắt, đánh giá và giải quyết kịp thời tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên
Hiện nay, các thế lực thù địch bên ngoài câu kết với các phần tử cơ hội phản động trong nước ráo riết đẩy mạnh thực hiện “diễn biến hòa bình” chống phá quyết liệt trên lĩnh vực tư tưởng, chính trị, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” từ bên trong.… làm cho một bộ phận cán bộ, đảng viên hoài nghi, dao động, mất niềm tin và từng bước phai nhạt lý tưởng cách mạng, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; thậm chí có người đã “tự chuyển hóa” trở thành những phần tử chống đối. Vì vậy, cần kịp thời phát hiện các hoạt động của các luận điệu xuyên tạc, lừa bịp mị dân của các phần tử cơ hội chính trị và các thế lực thù địch, từ đó có phương sách đấu tranh và chủ trương xử lý một cách hiệu quả.
Các cấp ủy đảng cần nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả, thường xuyên nắm bắt tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên; tìm ra nguyên nhân, đánh giá và giải quyết kịp thời. Từ đó có những nội dung, phương pháp, hình thức tiến hành công tác giáo dục chính trị, tư tưởng phù hợp đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị của đơn vị.
Năm là, phát huy vai trò giám sát của quần chúng
Quần chúng tham gia xây dựng Đảng, chủ động tham gia giám sát việc thực hiện trách nhiệm của đảng viên nhất là về lập trường tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và trong thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Góp ý với Đảng về những chủ trương, nhiệm vụ, giải pháp nhằm giúp cho đội ngũ cán bộ, đảng viên nâng cao và ngày càng hoàn thiện phẩm chất, năng lực, góp phần tích cực vào công tác xây dựng Đảng. Vì vậy, ở đơn vị thuộc Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam, vai trò giám sát của quần chúng cũng cần được chú trọng, quan tâm phát huy.
Sáu là, quan tâm công tác đào tạo
Để nâng cao trình độ lý luận chính trị cũng như tăng cường sức chiến đấu của Đảng, Đảng bộ cần quan tâm công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, đảng viên; chú trọng công tác bồi dưỡng, theo dõi, giúp đỡ các quần chúng ưu tú để tạo nguồn phát triển đảng viên trong Đảng bộ.
Chính vì vậy, việc tăng cường nâng cao chất lượng giáo dục chính trị nói chung và tại Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam nói riêng trong giai đoạn hiện nay là hết sức quan trọng và cần thiết. Mỗi cán bộ đảng viên tại Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam cần nhận thức rõ vai trò của công tác giáo dục tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, từ đó tăng cường đoàn kết, chung sức, đồng lòng, phấn đấu “giữ gìn Đảng ta thật trong sạch, phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của Nhân dân” như Bác Hồ kính yêu căn dặn; xây dựng Đảng bộ Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam ngày càng vững mạnh, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu của Đảng đã đề ra. BHTGVN là một tổ chức tài chính Nhà nước có trách nhiệm hưởng ứng, gương mẫu trong tiến trình chuyển đổi số chung của ngành ngân hàng, lấy đó làm cơ sở bảo vệ tốt hơn nữa quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần đảm bảo sự phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống các TCTD.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1, Hồ Chí Minh toàn tập (15 tập, Nxb CTQG, Hà Nội, 2011)
2, http://baochinhphu.vn
3, http://thuvienphapluat.vn
4, http://vnubw.org.vn
6, http://www.dangcongsan.vn
13, https://www.nhandan.com.vn
14, https://thitruongtaichinhtiente.vn/
Bài dự thi: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM ĐẤU TRANH NGĂN CHẶN CÁC QUAN ĐIỂM SAI TRÁI, THÙ ĐỊCH TRONG THỜI ĐẠI SỐ VÀ MẠNG XÃ HỘI.
Nhóm thực hiện:
1.Nguyễn Anh Tuấn; Năm Sinh: 22-05-1978; SĐT: 0912175149
CCCD: 040078004855
Chức Vụ: Bí thư chi bộ, Trưởng phòng
Đơn vị Công tác: Phòng Kiểm Tra, Chi nhánh BHTG KV BTB
Địa chỉ liên hệ. Số 21 Đường An Vinh, Phường Hưng Phúc, TP Vinh - Nghệ An
Địa chỉ email: nguyen-anh.tuan@div.gov.vn
Số Tài khoản: 5109330999; Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam
2.Nguyễn Thanh Xuân; Năm Sinh: 20-06-1988; SĐT: 0987720688
CCCD: 040188007985
Chức Vụ: Cán bộ
Đơn vị Công tác: Phòng Kiểm Tra, Chi nhánh BHTG KV BTB
Địa chỉ liên hệ. Số 21 Đường An Vinh, Phường Hưng Phúc, TP Vinh - Nghệ An
Địa chỉ email: nguyen-thanh.xuan@div.gov.vn
Số Tài khoản: 5108820688; Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam
3.Trần Thị Xuân Diệu; Năm Sinh. 15-11-1988; SĐT: 0915257567
CCCD:040188009563
Chức Vụ: Cán bộ
Đơn vị Công tác: Phòng Kiểm Tra, Chi nhánh BHTG KV BTB
Địa chỉ Liên hệ. Số 21 Đường An Vinh, Phường Hưng Phúc, TP Vinh - Nghệ An
Địa chỉ email: tran-th-xuan.dieu@div.gov.vn
Số tài khoản: 5109328666; Ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam