BHTGVN là tổ chức tài chính Nhà nước hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, được thành lập từ năm 1999 và chính thức đi vào hoạt động năm 2000. Sau 25 năm xây dựng và trưởng thành, BHTGVN hiện đang bảo vệ cho gần 8,9 triệu tỷ đồng của gần 124 triệu lượt người gửi tiền tại 1.277 tổ chức tham gia BHTG, bao gồm: 96 ngân hàng thương mại và chi nhánh ngân hàng nước ngoài, 1.176 QTDND, 1 ngân hàng hợp tác xã và 4 tổ chức tài chính vi mô.
Trách nhiệm xã hội của BHTGVN thông qua các hoạt động nghiệp vụ
Có thể nói, ngay từ khi thành lập, BHTGVN theo sát vòng đời của các TCTD và bảo vệ gián tiếp người gửi tiền thông qua việc triển khai đồng bộ, hiệu quả các nghiệp vụ BHTG như: cấp và thu hồi Chứng nhận tham gia BHTG cho tổ chức tham gia BHTG; giám sát thường xuyên, liên tục và kiểm tra tại chỗ các tổ chức tham gia BHTG trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về BHTG; cung cấp thông tin, truyền thông chính sách BHTG giúp người gửi tiền nâng cao nhận thức về quyền lợi của mình, nhận biết được TCTD an toàn để gửi tiền nhằm bảo vệ mình, tránh những rủi ro về tiền gửi có thể xảy ra.
Những năm qua, Thống đốc NHNN giao BHTGVN thêm nhiệm vụ hỗ trợ tăng cường kiểm tra tại chỗ các QTDND; cử cán bộ của BHTGVN tham gia ban kiểm soát đặc biệt; tham gia quản trị, điều hành QTDND yếu kém được kiểm soát đặc biệt...; Vai trò của BHTGVN được nhấn mạnh và đề cao hơn so với thời gian trước trong quá trình cơ cấu lại các TCTD. Điều này được đề cập rõ hơn trong Luật Các TCTD 2024. Theo đó, BHTGVN cùng tham gia vào quá trình can thiệp sớm đối với TCTD, hỗ trợ tài chính để các TCTD yếu kém có thể phục hồi thông qua cho vay đặc biệt hoặc mua trài phiếu của TCTD hỗ trợ... là cần thiết, vừa tận dụng được nguồn lực, vừa thể hiện vai trò và trách nhiệm của BHTGVN liên quan mật thiết đến quyền lợi của người gửi tiền cũng như tổ chức tham gia BHTG. Những nhiệm vụ mới cho phép BHTGVN nhanh chóng phát hiện các rủi ro, kịp thời đưa ra các cảnh báo cũng như khuyến nghị thiết thực. Điều này chính là trách nhiệm của BHTGVN đối với xã hội thông qua góp phần không nhỏ trong việc đảm bảo sự an toàn của hệ thống tài chính ở các địa phương, từ đó củng cố niềm tin của người dân vào các dịch vụ tài chính – ngân hàng, hướng đến mục tiêu phát triển kinh tế bền vững và sự ổn định của hệ thống tài chính – ngân hàng quốc gia.
BHTGVN bảo vệ trực tiếp quyền và lợi ích cho người gửi tiền thông qua việc thực hiện chi trả BHTG khi tổ chức tham gia BHTG đổ vỡ. Theo Luật BHTG, hạn mức trả tiền bảo hiểm do Thủ tướng Chính phủ quy định theo đề nghị của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong từng thời kỳ. Theo Quyết định số 32/2021/QĐ-TTg ngày 20/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ, hạn mức hiện đang là 125 triệu đồng cho một cá nhân tại một tổ chức tham gia BHTG. Theo tính toán của BHTGVN, với hạn mức 125 triệu đồng, hơn 92% người gửi tiền được bảo hiểm toàn bộ, phù hợp với khuyến nghị của Hiệp hội BHTG quốc tế - hạn mức trả tiền BHTG cần bảo vệ toàn bộ được 90 - 95% người gửi tiền được bảo hiểm. Mới đây, theo Luật Các TCTD 2024, hạn mức chi trả sẽ được Ngân hàng Nhà nước trình Thủ tướng Chính phủ quyết định trong từng trường hợp cụ thể, tối đa có thể chi trả toàn bộ. Điều này khẳng định cam kết của BHTGVN đối với người gửi tiền, do đó, người gửi tiền có thể hoàn toàn yên tâm vì quyền và lợi ích của mình luôn được bảo đảm.
Tính đến hết tháng 6/2024, tổng nguồn vốn của BHTGVN đạt hơn 117 nghìn tỷ đồng, tăng gần 15% so với cùng kỳ năm 2023; trong đó quỹ dự phòng nghiệp vụ đạt hơn 111 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 15% so với cùng kỳ năm 2023. BHTGVN luôn đảm bảo đầu tư nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi an toàn và hiệu quả để nâng cao năng lực tài chính của tổ chức. Đến cuối tháng 6/2024, tổng nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi của BHTGVN đã thực hiện đầu tư tăng khoảng 15,2% so với cùng kỳ năm 2023. Với nguồn lực tài chính tăng trưởng khá, được tích lũy qua từng năm giúp BHTGVN có thể sẵn sàng chi trả tiền bảo hiểm cho người gửi tiền khi cần thiết cũng như thực hiện các nhiệm vụ mới trong quá trình tham gia có hiệu quả cơ cấu lại hệ thống các TCTD.
Thực hiện Chiến lược phát triển BHTG đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, BHTGVN triển khai tuyên truyền chính sách BHTG thông qua nhiều hình thức và phương tiện truyền thông, đặc biệt nhắm đến đối tượng là người gửi tiền nhỏ lẻ ở vùng sâu, vùng xa, vùng nông thôn; người gửi tiền trẻ – sinh viên các trường đại học... BHTGVN cho thấy trách nhiệm cộng đồng khi mở ra cơ hội để người dân nâng cao hiểu biết tài chính, để có lựa chọn gửi tiền phù hợp tại các TCTD đã tham gia BHTG, góp phần đẩy lùi tình trạng “tín dụng đen”. Công tác tuyên truyền chính sách BHTG của BHTGVN có sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền các địa phương, các tổ chức tham gia BHTG để chính sách trở nên gần gũi hơn với người dân. Đồng thời, chủ động tiếp thu, đón nhận những phản hồi của người dân, ghi nhận những ý kiến từ cơ sở, qua đó góp phần hoàn thiện cơ sở pháp lý về BHTG.
Trách nhiệm xã hội của BHTGVN thông qua hoạt động công đoàn
Với sự quan tâm, tạo điều kiện của Đảng ủy và Ban lãnh đạo BHTGVN, trong suốt 25 năm qua, Công đoàn BHTGVN luôn thể hiện trách nhiệm đối với xã hội thông qua việc làm tốt vai trò đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên và người lao động tại BHTGVN; tham gia quản lý, kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động của BHTGVN về những vấn đề liên quan đến quyền, nghĩa vụ của người lao động; tham gia ý kiến và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; tuyên truyền, vận động người lao động học tập, nâng cao trình độc, kỹ năng chuyên môn nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới trong thời kỳ mới của BHTGVN.
Theo đó, Công đoàn phối hợp với chuyên môn thực hiện công tác tuyên truyền chủ trương của Đảng, Chính sách pháp luật của Nhà nước tới người lao động, giúp người lao động tích cực học tập nâng cao trình độ chính trị, văn hóa, chuyên môn kỹ năng nghề nghiệp và phát huy khả năng, sở trường của bản thân để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; tuyên truyền về đạo đức nghề nghiệp, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở nhằm tạo môi trường làm việc thân thiện, hài hòa, ổn định cho người lao động.
Công đoàn tham gia xây dựng các quy chế, nội quy, quy định; tham gia các hội đồng trong đơn vị theo quy định của pháp luật, phối hợp với chuyên môn tổ chức thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở, tổ chức đối thoại định kỳ nhằm tạo môi trường làm việc lành mạnh, dân chủ trong cơ quan đơn vị;
Phối hợp với chuyên môn tổ chức các hoạt động chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho người lao động, hỗ trợ người lao động có hoàn cảnh khó khăn, tai nạn, ốm đau, bệnh tật dài ngày; tổ chức tham quan, dã ngoại để tạo không khí vui tươi, đoàn kết cho người lao động; phối hợp với chuyên môn chăm lo sức khỏe, khám chữa bệnh định kỳ để người lao động đủ sức khỏe, tinh thần yên tâm công tác.
Tổ chức tuyên truyền giáo dục người lao động bảo đảm an toàn và vệ sinh lao động, phòng chống cháy nổ, an ninh, an toàn trong cơ quan đơn vị; phát động đoàn viên người lao động bảo vệ môi trường, xây dựng nơi làm việc khang trang sạch đẹp; phổ biến sâu rộng đến người lao động thực hiện chuyên đề “Xanh - Sạch - Đẹp, đảm bảo an toàn vệ sinh lao động”
Phối hợp với chuyên môn Tổ chức các phong trào thi đua yêu nước góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Ngành và của đơn vị. Đẩy mạnh phong trào “thi đua yêu nước lao động sáng tạo”,” Phụ nữ Hai giỏi”, “phong trào học tập và làm theo tư tưởng đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; thực hiện Bộ chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và Quy tắc ứng xử đối với cán bộ Ngân hàng và thực hiện văn hóa công sở; tổ chức phong trào thi đua khuyến khích người lao động tham gia nghiên cứu, phát huy sáng kiến, cải tiến quản lý nghiệp vụ của đơn vị, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn đóng góp vào sự phát triển của BHTGVN.
Tổ chức các hoạt động văn nghệ, thể thao trong cho người lao động góp phần nâng cao đời sống tinh thần cũng như tạo không khí phấn khởi, vui tươi, nâng cao thể lực, trí lực cho đoàn viên, người lao động, tạo khí thế thi đua lao động, xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trong đơn vị.
Công đoàn phối hợp với chuyên môn thực hiện tốt công tác bình đẳng giới, công tác nữ công. Tuyên truyền chính sách của Đảng và Nhà nước về công tác nữ công. Đảm bảo quyền bình đẳng trong quá trình công tác và phát triển tại BHTGVN. Tổ chức nhiều sự kiện, Hội nghị tập huấn nghiệp vụ công tác bình đẳng giới và vì sự tiến bộ phụ nữ nhằm nâng cao nhận thức vai trò, quyền lợi và trách nhiệm của phụ nữ trong quá trình phát triển của BHTGVN.
Một trong những nhiệm vụ quan trọng của tổ chức công đoàn là thực hiện công tác an sinh xã hội cộng đồng. Công đoàn BHTGVN thường xuyên chủ động triển khai các hoạt động an sinh xã hội như: Tổ chức các hoạt động thăm hỏi tặng quà cho đoàn viên người lao động nhân dịp tết nguyên đán, đoàn viên người lao động bị bệnh hiểm nghèo. Hỗ trợ đoàn viên người lao động bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ, dịch bệnh. Hàng năm phát động đoàn viên, người lao động quyên góp ủng hộ công tác an sinh xã hội như: quỹ vì người nghèo, quỹ tình nghĩa ngành Ngân hàng, quỹ an sinh xã hội; chương trình "Cả nước chung tay vì người nghèo, không ai bị bỏ lại phía sau"; tổ chức hoạt động về nguồn, dâng hương tri ân các anh hùng liệt sỹ; trao tặng cho học sinh nghèo, học sinh có hoàn cảnh khó khăn hiếu học; tổ chức xây dựng nhà tình nghĩa cho đồng bào dân tộc, hỗ trợ cơ sở vật chất cho các trường học mầm non, các trường tiểu học và Trung học cơ sở khó khăn vùng sâu vùng xa, miền núi, hải đảo; thăm hỏi tặng quà cho nạn nhân bị nhiễm chất độc gia cam do hậu quả chiến tranh…
Trên cơ sở chức năng nhiệm vụ được giao, bám sát định hướng, mục tiêu nhiệm vụ của BHTGVN; được sự chỉ đạo, quan tâm kịp thời của Đảng ủy BHTGVN, Công đoàn BHTGVN đã hoàn thành nhiệm vụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, động viên đoàn viên, người lao động hoàn thành nhiệm vụ chuyên môn, xây dựng môi trường làm việc hài hòa, ổn đỉnh góp phần vào sự phát triển an toàn và bền vững của BHTGVN. Các phong trào, hoạt động Công đoàn trong toàn hệ thống BHTGVN cho thấy, những mục tiêu, phương hướng của BHTGVN đề ra những năm qua đã trở thành hiện thực; tạo bước chuyển tích cực trong nhận thức của người lao động đối với sự phát triển, mang lại lợi ích thiết thực cho đoàn viên, người lao động tại BHTGVN. Đây cũng là tôn chỉ, mục đích của BHTGVN trong suốt 25 năm qua và trên chặng đường sắp tới.
Ngô Quang Lương
– Thành viên chuyên trách HĐQT BHTGVN, Chủ tịch công đoàn Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam