Theo đó, Bahamas đã đạt được tiến bộ đáng kể trong việc phát triển cơ sở hạ tầng cần thiết cho cơ chế xử lý và phục hồi hiệu quả. Khuôn khổ pháp lý được sửa đổi về xử lý và BHTG đã làm rõ quyền hạn, vai trò và trách nhiệm của Ngân hàng trung ương và BHTG trong quá trình xử lý, đồng thời mở rộng phạm vi bảo hiểm cho không chỉ các ngân hàng thương mại mà còn cả các hiệp hội tín dụng.
Tăng cường năng lực xử lý ngân hàng
Theo đề xuất của IMF, Ngân hàng Trung ương Bahamas (CBOB) nên tăng cường xây dựng các quy định về lập kế hoạch phục hồi, tích hợp chặt chẽ với khuôn khổ quản lý rủi ro của ngân hàng, tổ chức tín dụng và các kế hoạch dự phòng hiện có. Các kế hoạch phải tuân theo thỏa thuận quản trị chặt chẽ về khả năng hoạt động bình thường và giai đoạn kích hoạt phục hồi, được kiểm tra định kỳ như một phần của quá trình đánh giá và xây dựng năng lực. CBOB nên xem xét cập nhật khuôn khổ can thiệp sớm và giám sát để đảm bảo rằng các chỉ số cảnh báo sớm được sử dụng hiệu quả hơn do một số ngân hàng, hiệp hội tín dụng nhỏ gặp khó khăn khi phục hồi.
Cần tăng cường thể chế cho việc xử lý ngân hàng. CBOB chịu trách nhiệm giám sát ngân hàng, xử lý các ngân hàng mất khả năng hoạt động và bảo vệ người gửi tiền. Để thúc đẩy tính độc lập trong hoạt động xử lý và tránh xung đột lợi ích, IMF khuyến nghị CBOB nên tách biệt rõ ràng giữa chức năng giám sát và xử lý. Một cơ quan xử lý độc lập sẽ có nhiều trách nhiệm, bao gồm phát triển các chiến lược xử lý mức độ cao và hướng dẫn sử dụng các công cụ xử lý, đánh giá chi phí của các phương án xử lý thay thế, chuẩn bị kế hoạch xử lý và tổ chức diễn tập mô phỏng ứng phó với khủng hoảng một cách thường xuyên nhằm nâng cao năng lực cho tổ chức.
Việc triển khai xử lý cần được tạo điều kiện thuận lợi bằng xây dựng một “bộ công cụ” xử lý thích hợp. Trên cơ sở quy định của luật có liên quan, bộ công cụ xử lý sẽ đưa ra hướng dẫn về các phương án, tiêu chí để lựa chọn phương án xử lý phù hợp và hướng dẫn chi tiết việc thực hiện. Bộ công cụ xử lý sẽ tạo cơ sở để lập kế hoạch xử lý cụ thể đối với từng tổ chức tín dụng, bao gồm cả các tổ chức tín dụng quy mô nhỏ, ít gây ảnh hưởng đến toàn hệ thống (kể cả các hiệp hội tín dụng).
Cần tăng cường khuôn khổ pháp lý về xử lý và phòng ngừa đổ vỡ. Mặc dù theo quy định hiện nay, việc xử lý bao gồm cả biện pháp bảo vệ nhằm bảo đảm “không có chủ nợ nào chịu thiệt hại nặng nề hơn”, theo tiêu chuẩn quốc tế, CBOB nên có quyền quyết định có áp dụng đối xử bình đẳng với các chủ nợ cùng loại hay không, để ngăn chặn ảnh hưởng xấu lên toàn hệ thống khi xảy ra đổ vỡ hoặc tối đa hóa giá trị vì lợi ích của tất cả các chủ nợ nói chung. Cần phải định giá độc lập tài sản và nợ phải trả để xây dựng phương án xử lý thích hợp, trong đó, cần ưu tiên người gửi tiền theo thứ tự bồi thường khi giải thể.
Luật Liên minh tín dụng hợp tác năm 2015 rất cần được xem xét và sửa đổi. Hiện Luật này cung cấp không đầy đủ các yếu tố kích hoạt, quyền hạn để xử lý và các biện pháp bảo vệ liên quan. Vì vậy, cần xem xét toàn diện để tuân thủ các nguyên tắc và thông lệ quốc tế, đồng thời tạo điều kiện cho việc xử lý hiệu quả.
Hợp tác và phối hợp giữa các cơ quan trong ngành tài chính – ngân hàng là cần thiết để ứng phó hiệu quả với các vụ việc tổ chức tín dụng đổ vỡ. Hiện tại, sự phối hợp giữa các cơ quan này được thực hiện thông qua Nhóm Cơ quan quản lý dịch vụ tài chính (GFSR), bao gồm những người đứng đầu CBOB, Ủy ban chứng khoán, Ủy ban bảo hiểm, Ủy ban tuân thủ, và Đơn vị tình báo tài chính. GFSR tập trung chủ yếu vào việc trao đổi thông tin về các vấn đề pháp lý tài chính nhưng không đề cập đến quản lý khủng hoảng tài chính và không bao gồm Bộ tài chính hoặc tổ chức BHTG. Cần thành lập một cơ quan điều phối mới với vai trò Hội đồng ổn định tài chính (FSC)—bao gồm người đứng đầu các cơ quan thành viên GFSR có vai trò quản lý khủng hoảng và ổn định tài chính, cùng với Bộ tài chính và tổ chức BHTG. Trọng tâm của cơ quan này là tạo điều kiện thuận lợi cho việc trao đổi thông tin, tư vấn và hợp tác thường xuyên về các vấn đề ổn định tài chính và quản lý khủng hoảng. FSC nên thiết lập Biên bản ghi nhớ (MOU) quy định trách nhiệm của các cơ quan thành viên trong giải quyết vấn đề ổn định tài chính và quản lý khủng hoảng.
Cần tăng cường các thỏa thuận hợp tác xuyên biên giới để phục hồi và xử lý cũng như quản lý khủng hoảng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với Bahamas, do sự tồn tại của rất nhiều ngân hàng nước ngoài trong hệ thống tài chính. CBOB ký kết MOU với các cơ quan giám sát trong nước để tạo điều kiện trao đổi thông tin và giám sát. Tuy nhiên, CBOB chưa ký kết các MOU tập trung cụ thể vào việc xử lý và quản lý khủng hoảng, cũng như chưa có phối hợp đáng kể với chính quyền sở tại về các vấn đề phục hồi và xử lý. CBOB nên tăng cường hợp tác thông qua phát triển các MOU mới hoặc sửa đổi, tập trung vào quản lý, phục hồi và giải quyết khủng hoảng tài chính.
Năng lực điều hành để quản lý khủng hoảng tài chính cần được nâng cao. Điều này có thể đạt được thông qua chương trình đào tạo thường xuyên và các hội thảo quản lý cấp cao tại CBOB và tổ chức BHTG, cũng như các hội thảo liên cơ quan. Các cơ quan có thẩm quyền nên tiến hành kiểm tra thường xuyên cơ chế quản lý và xử lý khủng hoảng, như các hoạt động mô phỏng khủng hoảng liên ngành. Với sự hội nhập tăng cường của ngành tài chính Bahamas, các nhà chức trách nên xem xét đến cả diễn tập khủng hoảng đối với các tổ chức tín dụng xuyên biên giới.
Hoàn thiện chính sách BHTG theo thông lệ quốc tế
Một hệ thống BHTG hiệu quả là điều kiện tiên quyết cho cơ chế xử lý hiệu quả. Một hệ thống BHTG yếu kém có thể làm suy giảm niềm tin của người gửi tiền và trong trường hợp ngân hàng đổ vỡ, có thể khiến người gửi tiền rút tiền hàng loạt tại ngân hàng đổ vỡ cũng như các tổ chức tín dụng khác. Vì vậy, IMF đã đưa ra một số khuyến nghị cho Bahamas nhằm nâng cao hoạt động BHTG theo hướng các chuẩn mực quốc tế, khắc phục những tồn tại hiện có.
Luật Bảo vệ người gửi tiền của Bahamas gần đây đã được sửa đổi nhưng cần có những cải tiến hơn nữa. Cơ cấu quản trị và tổ chức của tổ chức BHTG cần được tăng cường. Việc sắp xếp chi trả cần được cải thiện với mục đích cuối cùng là rút ngắn thời gian chi trả xuống còn bảy ngày, bằng cách tăng cường thu thập dữ liệu, cải thiện cơ sở công nghệ để thanh toán và xác định các đại lý thanh toán. Cũng cần xây dựng hướng dẫn giao dịch mua và tiếp nhận (P&A) và cải thiện khuôn khổ để tổ chức BHTG xác định số tiền tối đa phục vụ xử lý (“nguyên tắc chi phí thấp nhất”).
Cơ chế cấp vốn của tổ chức BHTG cần được tăng cường, bao gồm việc quỹ mục tiêu cao hơn và thiết lập cơ chế cấp vốn dự phòng từ Bộ Tài chính hoặc Ngân hàng trung ương. Cơ sở cấp vốn khẩn cấp như vậy cần có sẵn ngay lập tức để chi trả cho người gửi tiền hoặc hỗ trợ xử lý. Sau đó, tổ chức BHTG sẽ hoàn trả các khoản tín dụng đó từ việc thu hồi tài sản và thu phí BHTG.
Tổ chức BHTG nên tiến hành phân tích mức độ phù hợp của quỹ BHTG, xem xét xác suất mất thanh khoản hoặc thiệt hại khi có tổ chức tín dụng đổ vỡ. Tuy nhiên, trong thời gian tạm thời, tính toán tổng thể cho thấy rằng quy mô mục tiêu của quỹ cần được tăng lên. Khi quỹ mục tiêu tăng từ mức tương đương 2% số dư tiền gửi được bảo hiểm lên 4%, BHTG có thể chi trả cho các hiệp hội tín dụng nhỏ, 2 hiệp hội tín dụng trung bình, và 1 hiệp hội tín dụng lớn nhất, hoặc các ngân hàng nhỏ và một ngân hàng cỡ trung bình.
Cơ cấu phí BHTG cần được đánh giá dựa trên nhu cầu tăng cường quỹ BHTG. CBOB hiện đang xem xét khả năng tăng phí bảo hiểm với các mức 5,5%, 7,5% hoặc 10% dựa theo đánh giá tác động của những mức tăng đó để đạt quỹ mục tiêu trong vòng 5 năm. Ngoài ra, tổ chức BHTG nên thận trọng trong việc áp dụng phí bảo hiểm trên cơ sở rủi ro trong giai đoạn này. Hiện nay, ưu tiên hàng đầu của tổ chức BHTG là tăng nguồn vốn. Việc tăng phí bảo hiểm đối với những ngân hàng yếu nhất hoặc rủi ro nhất trong hệ thống có thể phản tác dụng. Ngoài ra, ở giai đoạn này, phí bảo hiểm dựa trên rủi ro có thể ảnh hưởng đến nhận thức thị trường về các ngân hàng khác nhau, dẫn đến các vấn đề về thanh khoản ở các ngân hàng yếu.
Về vấn đề nâng cao nhận thức công chúng, tổ chức BHTG nên xây dựng một khuôn khổ nhận thức cộng đồng, có thể bao gồm các yếu tố sau:
Xây dựng chương trình truyền thông nhằm nâng cao nhận thức công chúng. Một chương trình như vậy sẽ bao trùm tất cả các lĩnh vực có ảnh hưởng đến nhận thức của công chúng, từ các quyết định chính sách đến các hoạt động của tổ chức BHTG. Các công cụ và kênh truyền thông điển hình là: website; phương tiện thông tin đại chúng: báo, tạp chí, truyền hình và đài phát thanh; phương tiện truyền thông trực tuyến và mạng xã hội, sự kiện; và hoạt động giáo dục tài chính v.v;
Việc xác định đối tượng công chúng mục tiêu là rất quan trọng vì sẽ đảm bảo các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng và thông tin liên quan được nhắm tới đối tượng mục tiêu một cách hiệu quả;
Xây dựng được kế hoạch và phương pháp đánh giá hiệu quả của chương trình nâng cao nhận thức công chúng.
Ngoài ra, IMF khuyến nghị đánh giá hệ thống BHTG Bahamas dựa trên Bộ nguyên tắc cơ bản phát triển hệ thống BHTG hiệu quả của Hiệp hội BHTG quốc tế (IADI). Việc đánh giá có thể được thực hiện với sự hỗ trợ của IADI hoặc sự hỗ trợ bổ sung của IMF và Ngân hàng Thế giới.
Thanh Xuân