Một số kết quả đạt được
Kết thúc Quý IV/2014, tổng số phí thực thu tại Chi nhánh là 12.339 triệu đồng, tăng 2.740 triệu đồng so với năm 2014 (tương đương 28,54%). Qua theo dõi cho thấy các tổ chức tham gia BHTG trên địa bàn chấp hành tương đối tốt việc tính và nộp phí. Bình quân chung trong năm có 91% đơn vị tính đúng số phí phải nộp, 9% đơn vị tính sai, cụ thể: tính và nộp thừa phí 12 lượt đơn vị, khấu trừ 5 lượt đơn vị; tính và nộp thiếu phí 10 lượt đơn vị, đã thực hiện bổ sung 5 lượt đơn vị; có 49 đơn vị vi phạm thời gian nộp phí, thực hiện xử phạt 9 lượt đơn vị. Nguyên nhân các sai phạm chủ yếu do lấy sai số dư tiền gửi, tính sai số dư bình quân, tính sai phí phải nộp hoặc không loại trừ tiền gửi không được bảo hiểm. Đặc biệt là đối với một số đơn vị mới thành lập,khi thực hiện tính phí kỳ đầu tiên do hiểu sai công thức nên lập và tính phí chưa chính xác. Những đơn vị vi phạm thời gian nộp phí thường do ghi sai địa chỉ, sai tài khoản, sai quy định về thời gian nộp.
Ngoài việc đôn đốc những đơn vị nộp chậm, Chi nhánh thường xuyên nhắc nhở các đơn vị nộp bảng tính phí, bảng cân đối kịp thời để làm căn cứ đối chiếu với số phí thực nộp. Đối với những QTDND mới thành lập, trong ngày khai trương Chi nhánh cử cán bộ trực tiếp trao giấy chứng nhận BHTG và hướng dẫn cách tính phí, giải thích cụ thể những vướng mắc nhằm hạn chế sai sót khi xác định số dư để tính phí BHTG.
Với phương châm thu đúng, thu đủ và kịp thời, Chi nhánh đã có nhiều biện pháp xử lý cụ thể đối với các tổ chức vi phạm thời gian nộp phí, đồng thời xây dựng biểu giám sát phí thông qua bảng cân đối trên phần mềm Excel để phát hiện chênh lệch, tìm nguyên nhân nộp thiếu, thừa và có hướng giải quyết thích hợp. Hàng quý sau khi phát hiện số phí thừa - thiếu lớn, Chi nhánh gửi thông báo cho những đơn vị nộp bổ sung, và khấu trừ ngay trong kỳ. Đối với những đơn vị có chênh lệch nhỏ thì chuyển sang kỳ thu phí tiếp theo để khấu trừ, qua đó đảm bảo tính kịp thời cũng như hạn chế những khó khăn cho tổ chức BHTG và tổ chức tham gia BHTG.
Kiến nghị và đề xuất
Qua theo dõi thu phí trong năm 2014, trên địa bàn quản lý có 02 QTDND do chủ quan và hạn chế kiến thức về hoạt động ngân hàng nên trong điều hành đã có nhiều sai phạm dẫn đến mất khả năng thanh toán. Trước tình hình này, Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước ( NHNN) trên địa bàn đã ra quyết định tạm dừng huy động đối với 01 QTDND và kiểm soát đặc biệt 01 QTDND. Trước khi Chi nhánh NHNN tỉnh Thanh Hóa đặt vào tình trạng kiểm soát đặc biệt và tạm dừng huy động vốn, các đơn vị chấp hành tương đối tốt công tác tính và nộp phí, tuy nhiên trong thời gian qua do các đơn vị trên không huy động vốn, không cho vay nên không còn nguồn thu để thanh toán các khoản đến hạn, trong đó có phí BHTG.
Theo quy định của Luật BHTG năm 2012 và Thông tư 24/2014/TT-NHNN ngày 6/9/2014 của NHNN hướng dẫn một số nội dung về hoạt động BHTG: các tổ chức tham gia BHTG sau thời hạn 30 ngày mà tổ chức tham gia BHTG không nộp hoặc nộp không đầy đủ phí và tiền phạt, BHTGVN có văn bản đề nghị NHNN trích tài khoản của tổ chức tham gia BHTG.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy các QTDND hầu hết không có tiền gửi tại chi nhánh NHNN, do đó việc đề nghị NHNN trích tài khoản để nộp phí BHTG và tiền phạt trong quy định trên là khó thực hiện.Để đảm bảo tính tuân thủ các quy định của pháp luật và phù hợp với tình hình thực tế phát sinh qua công tác theo dõi thu phí tại Chi nhánh BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ, xin đưa ra một số kiến nghị sau:
Thứ nhất, thời gian tới cần có văn bản cụ thể hóa hướng dẫn công tác tính và nộp phí, đặc biệt là đối với những QTDND trong thời gian có quyết định tạm dừng huy động vốn hoặc có quyết định kiểm soát đặc biệt;
Thứ hai, nhằm tạo điều kiện cho QTDND đang gặp khó khăn trong thanh toán các khoản đến hạn do tạm dừng huy động vốn để tái cấu trúc bộ máy, đề nghị BHTGVN xem xét cân nhắc cho nộp bổ sung (gộp các kỳ thu phí còn thiếu do tạm dừng huy động) sau khi đơn vị có quyết định hoạt động trở lại;
Thứ ba, theo quy định đối với những đơn vị vi phạm thời gian nộp phí, ngoài việc phải nộp đủ số phí còn thiếu sẽ phải chịu phạt mỗi ngày nộp chậm bằng 0,05% số tiền nộp chậm. Quy định trên phù hợp với những đơn vị hoạt động kinh doanh bình thường, còn những đơn vị tạm dừng huy động vốn hoặc có quyết định kiểm soát đặc biệt việc nộp phí đúng quy định là rất khó khăn, chưa kể nộp phạt do vi phạm thời gian nộp phí. Vì vậy, BHTGVN cần có hướng dẫn xử lý nộp phí và nộp phạt đối với hai trường hợp trên phù hợp với tình hình thực tế phát sinh trong công tác theo dõi thu phí để đảm bảo tính tuân thủ các quy định của pháp luật về BHTG.
Hồng Lý - Kim Nhung
Phòng Giám sát, BHTGVN khu vực Bắc Trung Bộ
Tài liệu tham khảo:
- Luật số 06/2012/QH13;
-Thông tư 24/2014/TT-NHNN;
-Báo cáo kết quả TDTP năm 2014 Chi nhánh Bắc Trung Bộ.