Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề này, BHTGVN đã phối hợp với Công ty cổ phần Hệ thống thông tin FPT (FIS) tổ chức Hội nghị về Kế hoạch triển khai gói thầu DIV_DG#1 “Cung cấp, lắp đặt và tích hợp hệ thống công nghệ thông tin và truyền thông cho quy trình nghiệp vụ tiên tiến của BHTGVN”. Đây là gói thầu thuộc Dự án hệ thống thông tin quản lý và hiện đại hóa ngân hàng (FSMIMS) – Nhóm hợp phần của BHTGVN với nhiều Module: (1) Module kỹ thuật, (2) Module quản lý tài liệu, (3) Module quản lý nguồn nhân lực, (4) Module Kế toán và ERP; (5) Module Quản lý thông tin, (6) Module Xử lý, (7) Module Tài chính và (8) Module Giám sát rủi ro. Trong đó Module Giám sát rủi ro là Module cần đầu tư nhiều nguồn nhân lực và thời gian nhất và kết quả hoàn thành module này sẽ quyết định sự thành công của dự án và cũng là nhiệm vụ quan trọng của BHTGVN trong năm 2015 và 2016.
Module Giám sát rủi ro là sự tích hợp của các Sub-module: (i) Phân tích rủi ro và xếp hạng; (ii) Tính tỷ lệ phí bảo hiểm; (iii) Kiểm tra tại chỗ; (iv) Xác nhận hệ thống; (v) Chứng nhận; và (vi) Liên lạc với người gửi tiền. Trong đó Phân tích rủi ro và xếp hạng là thành phần quan trọng và phức tạp nhất của hệ thống và được phát triển theo khuynh hướng giám sát tập trung và kiểm tra phân tán.
Trong những năm qua, thực tiễn giám sát rủi ro của các cơ quan giám sát như Ngân hàng Nhà nước, Ủy ban giám sát tài chính quốc gia, hoặc BHTGVN đã có nhiều đổi mới như NHNN ban hành các qui định về an toàn hoạt động ngân hàng, quy định Báo cáo thống kê phù hợp với thông lệ quốc tế, được áp dụng đối với các đơn vị thuộc NHNN và các TCTD, chi nhánh NHNN …; BHTGVN cũng đã ban hành các quy chế giám sát hệ thống NHTM và Quy chế giám sát hệ thống QTD và các tổ chức tài chính vi mô. Trong đó, hầu hết các cơ quan giám sát đều sử dụng phương pháp giám sát dựa trên cơ sở hệ thống chỉ tiêu giám sát CAMELS để xây dựng hệ thống giám sát từ xa cũng như các nội dung thanh tra/kiểm tra tại chỗ.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập, công tác giám sát hoạt động các định chế tài chính tham gia BHTG cần chuyển sang một cơ chế giám sát hiệu quả hơn, nhất là đối với các NHTM lớn - các ngân hàng có vị trí chi phối trong hệ thống ngân hàng, theo đó:
- Hoạt động giám sát đối với các định chế tài chính phải chuyển từ cơ chế giám sát tuân thủ như hiện nay sang cơ chế giám sát rủi ro. Cần sử dụng kết hợp nhiều mô hình giám sát như: Giám sát sự tăng trưởng, giám sát theo mô hình thống kê; mô hình cảnh báo sớm….
- Hội nhập kinh tế, tất yếu sẽ hình thành các tập đoàn tài chính lớn tại Việt Nam, vì vậy cần phải giám sát tổng hợp, tức là giám sát toàn bộ các đơn vị phụ thuộc, nhằm đảm bảo an toàn về năng lực, sự ổn định cả về số lượng và chất lượng của tập đoàn tài chính. Giám sát tổng hợp tập trung vào các rủi ro trong nội bộ tập đoàn tài chính và bản thân mỗi đơn vị phụ thuộc.
Hội nhập kinh tế sẽ khuyến khích hệ thống ngân hàng Việt Nam phát triển, tạo cơ hội để hệ thống ngân hàng nâng cao năng lực cạnh tranh, nhưng hệ thống Ngân hàng Việt Nam cũng phải đối phó nhiều với những rủi ro mà cạnh tranh thị trường, tự do hoá thương mại và luồng vốn đầu tư mang lại. Do đó cơ quan giám sát phải được cập nhật tốt thông tin về rủi ro và có khả năng hành động nhanh để giải quyết các sự kiện đe dọa đến sự ổn định của hệ thống.
Vì mục tiêu tăng cường ổn định tài chính trong dài hạn, cần thực hiện đổi mới cơ chế giám sát rủi ro đối với các định chế tài chính tham gia BHTG theo hướng một cơ chế giám sát hiệu quả.
Do đó, để thực hiện tốt các module của hệ thống, nhất là module giám sát rủi ro, đòi hỏi phải thực hiện các bước trong kế hoạch đã đề ra thật thận trọng. Điều này đòi hỏi sự phối hợp tốt nhất giữa các thành phần trong mô hình hợp tác; sử dụng có hiệu quả các kết quả tư vấn của cơ quan tư vấn Nomura. Bên cạnh đó, BHTGVN cũng phải có sự đánh giá khách quan về những mặt tích cực cũng như các hạn chế trong cơ chế giám sát hiện nay đặc biệt khi thiếu các thông tin quan trọng về chất lượng của các khoản cho vay và đầu tư, sở hữu chéo… trong kết luận thanh tra/kiểm tra tại chỗ nhằm xây dựng hệ thống giám sát rủi ro hiệu quả.