Mở đầu
Trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường, cùng với những thách thức nội tại của đất nước, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam không chỉ mang ý nghĩa lý luận mà còn là một nhiệm vụ chính trị chiến lược, có tính cấp thiết và ý nghĩa sống còn.
Trong hệ thống các công cụ quản lý kinh tế - xã hội của Nhà nước, chính sách bảo hiểm tiền gửi (BHTG) là một cơ chế thiết yếu, không chỉ đóng vai trò bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền mà còn góp phần quan trọng vào việc duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) và bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng. BHTG, về bản chất, là một cam kết của Nhà nước đối với người dân, thể hiện sự quan tâm và trách nhiệm trong việc bảo vệ tài sản của họ, qua đó củng cố niềm tin của công chúng vào hệ thống tài chính nói riêng và vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước nói chung. Vai trò của BHTG, do đó, không chỉ giới hạn trong phạm vi kinh tế mà còn mang những hàm ý xã hội và chính trị sâu sắc, trở thành một trong những yếu tố góp phần vào sự ổn định và phát triển bền vững của quốc gia.
Bài viết tập trung phân tích và luận giải mối quan hệ biện chứng giữa chính sách BHTG với nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng với luận đề trung tâm: chính sách BHTG, thông qua việc thực hiện mục tiêu cốt lõi là bảo vệ người gửi tiền và đảm bảo an toàn hệ thống tài chính - ngân hàng, đã và đang đóng góp một cách thiết thực và quan trọng vào việc củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Sự ổn định kinh tế, an sinh xã hội được tăng cường nhờ chính sách BHTG không chỉ là một thành tựu kinh tế - xã hội đơn thuần mà còn là minh chứng sống động cho tính ưu việt của chế độ XHCN ở Việt Nam, trực tiếp góp phần củng cố "thế trận lòng dân" - nền tảng vững chắc cho công tác bảo vệ tư tưởng của Đảng.
Chính sách bảo hiểm tiền gửi đến với người dân
Cơ sở lý luận về nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam và vai trò của chính sách BHTG
Nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam: Nội hàm, bản chất và tầm quan trọng chiến lược
Nội hàm: Đảng ta luôn khẳng định, “chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh là nền tảng tư tưởng, là kim chỉ nam cho mọi hành động của Đảng”. Chủ nghĩa Mác - Lênin là một học thuyết khoa học và cách mạng, cung cấp thế giới quan, phương pháp luận khoa học để nhận thức và cải tạo thế giới, là vũ khí lý luận sắc bén của giai cấp công nhân và nhân dân lao động trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người. Tư tưởng Hồ Chí Minh là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể của Việt Nam, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Đó là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách mạng xã hội chủ nghĩa. Các giá trị cốt lõi của nền tảng tư tưởng này bao gồm độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người, xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại.
Bản chất: Nền tảng tư tưởng của Đảng là một học thuyết mở, không ngừng được bổ sung, phát triển và vận dụng sáng tạo phù hợp với từng giai đoạn lịch sử và điều kiện cụ thể của đất nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nhấn mạnh sự cần thiết phải phê phán cách nghĩ, cách làm giáo điều, dập khuôn máy móc, đồng thời yêu cầu mỗi cán bộ, đảng viên phải luôn kiên trì học tập hệ tư tưởng của Đảng, không ngừng nâng cao trình độ lý luận. Bản chất khoa học và cách mạng của nền tảng tư tưởng thể hiện ở khả năng nhận diện đúng quy luật vận động của lịch sử, phân tích sâu sắc thực tiễn và đề ra đường lối, chiến lược, sách lược đúng đắn cho cách mạng Việt Nam.
Tầm quan trọng: Nền tảng tư tưởng là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát triển của Đảng, là cơ sở để Đảng xây dựng đường lối chính trị đúng đắn, tổ chức thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ cách mạng. Để thực hiện mục tiêu của cách mạng, vấn đề đầu tiên là phải xác định được hệ tư tưởng dẫn đường cho cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Một Đảng Mácxít - Lêninnít chân chính phải luôn kiên định và bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của mình, bởi lẽ, mất nền tảng tư tưởng đồng nghĩa với việc mất phương hướng chính trị, dẫn đến sự tan rã về tổ chức và thất bại trong lãnh đạo. Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn coi trọng công tác xây dựng Đảng về tư tưởng, coi đây là nhiệm vụ hàng đầu, có ý nghĩa quyết định đến sức mạnh và năng lực lãnh đạo của Đảng.
Yêu cầu và nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh mới
Công cuộc đổi mới đất nước do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Tuy nhiên, bên cạnh những thời cơ và thuận lợi, đất nước ta cũng đang đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Bối cảnh quốc tế diễn biến phức tạp với sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc cực đoan, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và các vấn đề an ninh phi truyền thống. Trong nước, các thế lực thù địch, phản động vẫn không từ bỏ âm mưu, thủ đoạn chống phá Đảng, Nhà nước và chế độ XHCN, đặc biệt là tấn công vào nền tảng tư tưởng của Đảng.
Trước tình hình đó, ngày 22/10/2018, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW về "tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới". Nghị quyết có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, xác định rõ mục tiêu, quan điểm, nhiệm vụ và giải pháp tổng thể cho công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Đây là sự khẳng định quyết tâm chính trị của Đảng trong việc giữ vững bản chất cách mạng và khoa học, đảm bảo vai trò lãnh đạo đối với Nhà nước và xã hội.
Chính sách BHTG: Mục tiêu cốt lõi, vai trò đa diện (kinh tế, xã hội, chính trị) và cơ chế vận hành
Mục tiêu cốt lõi: Theo Luật BHTG, BHTG là sự bảo đảm hoàn trả tiền gửi cho người được BHTG trong hạn mức trả tiền bảo hiểm khi tổ chức tham gia BHTG lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả tiền gửi cho người gửi tiền hoặc phá sản. Như vậy, mục tiêu hàng đầu và trực tiếp của chính sách BHTG là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, đặc biệt là những người gửi tiền nhỏ, ít có khả năng tự bảo vệ mình trước những rủi ro của hệ thống ngân hàng. Bên cạnh đó, chính sách này còn góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các TCTD và bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng.
Vai trò kinh tế: Chính sách BHTG đóng góp vào sự phát triển ổn định của thị trường tài chính. Khi người gửi tiền cảm thấy an tâm về khoản tiền gửi của mình, họ sẽ có xu hướng duy trì và gia tăng tiền gửi tại các TCTD, tạo nguồn vốn huy động quan trọng cho nền kinh tế. Điều này thúc đẩy hoạt động tín dụng, đầu tư, góp phần vào tăng trưởng kinh tế. Đồng thời, BHTG cũng tạo ra một "sân chơi bình đẳng" hơn cho các TCTD, đặc biệt là các tổ chức có quy mô nhỏ, giúp họ cạnh tranh huy động vốn hiệu quả hơn.
Vai trò xã hội: Một trong những vai trò quan trọng của BHTG là đảm bảo an sinh xã hội và củng cố niềm tin của công chúng. Việc bảo vệ tiền gửi giúp người dân, nhất là những người có thu nhập thấp và trung bình, tránh được những cú sốc tài chính khi một TCTD gặp sự cố. Điều này có ý nghĩa to lớn trong việc duy trì ổn định đời sống xã hội, ngăn ngừa những bất ổn có thể phát sinh từ sự mất mát tài sản của người dân. Niềm tin của công chúng vào hệ thống ngân hàng là yếu tố sống còn; BHTG góp phần xây dựng và duy trì niềm tin đó.
Vai trò chính trị: Mặc dù không phải là mục tiêu trực tiếp, chính sách BHTG mang lại những tác động chính trị tích cực. Việc Nhà nước chủ động thiết lập và vận hành hiệu quả cơ chế BHTG thể hiện sự quan tâm, chăm lo đến lợi ích của nhân dân. Điều này góp phần củng cố mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Một hệ thống tài chính ổn định, người dân an tâm về tài sản của mình sẽ tạo nền tảng vững chắc cho sự ổn định chính trị - xã hội, qua đó gián tiếp bảo vệ thành quả cách mạng và sự lãnh đạo của Đảng.
Cơ chế vận hành cơ bản: Tổ chức BHTG ở Việt Nam là Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN), một tổ chức tài chính nhà nước, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận. Các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép nhận tiền gửi của cá nhân phải tham gia BHTG (đây là loại hình bảo hiểm bắt buộc) và nộp phí BHTG cho BHTGVN. Khi một tổ chức tham gia BHTG lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả hoặc phá sản theo quy định của pháp luật, BHTGVN sẽ có trách nhiệm chi trả tiền bảo hiểm cho những người gửi tiền đủ điều kiện, trong hạn mức trả tiền bảo hiểm do Thủ tướng Chính phủ quy định trong từng thời kỳ.
Chính sách BHTG tại Việt Nam - những đóng góp thực tiễn vào việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Lịch sử hình thành, phát triển và khung pháp lý
Sự ra đời và phát triển của chính sách BHTG tại Việt Nam gắn liền với quá trình đổi mới và hội nhập kinh tế của đất nước, đặc biệt là những yêu cầu cấp thiết từ thực tiễn hoạt động của hệ thống tài chính - ngân hàng.
Bối cảnh ra đời: Cuối những năm 1990, nền kinh tế Việt Nam đứng trước nhiều thử thách. Cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997 tuy không tác động trực tiếp mạnh mẽ do Việt Nam chưa hội nhập sâu rộng, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho hệ thống ngân hàng. Nghiêm trọng hơn, trong nước, tình trạng hàng loạt hợp tác xã tín dụng đổ vỡ đã gây ra những tổn thất lớn về tài sản cho người dân, làm suy giảm nghiêm trọng niềm tin của công chúng vào các TCTD. Trước tình hình đó, thực hiện cam kết với các tổ chức tài chính quốc tế về việc hướng tới sử dụng những công cụ mang tính thị trường để điều hành nền kinh tế, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã chủ trương thành lập một tổ chức của Nhà nước nhằm bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền, củng cố niềm tin của người dân vào hệ thống TCTD.
Quá trình thành lập BHTGVN: Tháng 6/1999, NHNN thành lập Ban trù bị thành lập tổ chức BHTG. Đến tháng 9/1999, Chính phủ ban hành Nghị định số 89/1999/NĐ-CP về BHTG. Ngày 9/11/1999, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 218/1999/QĐ-TTg thành lập BHTGVN. BHTGVN chính thức đi vào hoạt động từ ngày 7/7/2000, với vai trò là một tổ chức tài chính nhà nước, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận, thực hiện chính sách BHTG. Sự ra đời của BHTGVN là một dấu mốc quan trọng, đánh dấu bước tiến trong quá trình đổi mới và hội nhập quốc tế của hệ thống ngân hàng Việt Nam.
Khung pháp lý chủ chốt: Quá trình xây dựng và hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động BHTG tại Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn, ngày càng được nâng cao về tính hiệu lực và phù hợp với thực tiễn:
Nghị định số 89/1999/NĐ-CP ngày 1/9/1999 của Chính phủ về bảo hiểm tiền gửi: Đây là văn bản pháp lý đầu tiên, đặt nền móng cho hoạt động BHTG tại Việt Nam, quy định những vấn đề cơ bản về tổ chức và hoạt động của BHTGVN.
Luật BHTG số 06/2012/QH13 được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 18/6/2012 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2013: Đây là văn bản có hiệu lực pháp lý cao nhất, tạo cơ sở vững chắc cho hoạt động BHTG. Luật quy định chi tiết về đối tượng được bảo hiểm, tiền gửi được bảo hiểm và không được bảo hiểm, quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG, tổ chức tham gia BHTG và người được BHTG, hạn mức trả tiền bảo hiểm, quy trình chi trả, nguồn vốn và hoạt động tài chính của tổ chức BHTG.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng năm 2017 và Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024: Các luật này đã từng bước bổ sung, hoàn thiện các quy định liên quan đến vai trò, chức năng, nhiệm vụ của BHTGVN, đặc biệt là trong quá trình tham gia cơ cấu lại các TCTD yếu kém, cho phép BHTGVN tham gia sâu hơn và hiệu quả hơn vào quá trình này.
Các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về hạn mức trả tiền bảo hiểm: Hạn mức trả tiền bảo hiểm đã được điều chỉnh nhiều lần để phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội và quy mô tiền gửi trong từng thời kỳ.
Quá trình xây dựng và không ngừng hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động BHTG thể hiện sự quan tâm sâu sắc và chỉ đạo xuyên suốt của Đảng và Nhà nước đối với chính sách quan trọng này. Điều này không chỉ đáp ứng yêu cầu thực tiễn của nền kinh tế mà còn là một yếu tố then chốt trong việc xây dựng và củng cố niềm tin của người dân vào sự ổn định của hệ thống tài chính và sự bảo vệ của Nhà nước.
BHTG – “Lá chắn” bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền, củng cố niềm tin vào hệ thống tài chính và sự lãnh đạo của Đảng
Chính sách BHTG, với sứ mệnh cốt lõi là bảo vệ người gửi tiền, đã tạo ra những tác động tích cực và sâu rộng đến tâm lý xã hội, củng cố niềm tin của công chúng, và qua đó, gián tiếp góp phần vào việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.
Tác động tâm lý - xã hội: Sự hiện diện của một cơ chế BHTG hiệu quả mang lại sự an tâm đáng kể cho người gửi tiền, đặc biệt là đối với đại bộ phận dân chúng là những người gửi tiền nhỏ lẻ, vốn dễ bị tổn thương nhất trước các rủi ro tài chính. Khi biết rằng khoản tiền tiết kiệm của mình được Nhà nước bảo vệ thông qua BHTGVN, người dân yên tâm hơn khi gửi tiền vào các TCTD, kể cả các TCTD quy mô nhỏ hoặc các quỹ tín dụng nhân dân. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc ngăn ngừa hiện tượng rút tiền hàng loạt – một phản ứng tâm lý tiêu cực thường xảy ra khi có tin đồn thất thiệt hoặc khi một TCTD thực sự gặp khó khăn về thanh khoản. Việc BHTGVN kịp thời chi trả tiền bảo hiểm cho người gửi tiền tại các quỹ tín dụng nhân dân cơ sở bị giải thể bắt buộc trong giai đoạn đầu mới thành lập đã góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự, an toàn xã hội tại các địa phương, minh chứng rõ nét cho vai trò này.
Củng cố niềm tin: Niềm tin là một tài sản vô hình nhưng có giá trị to lớn đối với sự ổn định của bất kỳ hệ thống tài chính nào và rộng hơn là đối với sự ổn định của cả một chế độ chính trị. Chính sách BHTG, bằng cách đảm bảo quyền lợi cho người gửi tiền, đã trở thành một công cụ hữu hiệu để góp phần xây dựng và củng cố niềm tin của công chúng vào hệ thống ngân hàng. Khi người dân tin tưởng rằng tiền gửi của họ được Nhà nước bảo vệ một cách chắc chắn, họ sẽ có niềm tin lớn hơn vào sự quản lý, điều hành kinh tế của Chính phủ và sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng. Niềm tin này không chỉ giới hạn ở lĩnh vực tài chính mà còn lan tỏa sang các lĩnh vực khác của đời sống xã hội, tạo nên một tâm thế tích cực và sự đồng thuận xã hội.
Minh chứng tính ưu việt của chế độ XHCN: Việc Nhà nước Cộng hòa XHCN chủ động thiết lập và vận hành cơ chế BHTG là một biểu hiện cụ thể của bản chất tốt đẹp của chế độ, đó là luôn đặt lợi ích của nhân dân lên hàng đầu, chăm lo đến đời sống và tài sản của người dân. Điều này hoàn toàn phù hợp với tư tưởng "dân là gốc", "nước lấy dân làm gốc" mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy và Đảng ta luôn quán triệt.
BHTG – Nhân tố góp phần đảm bảo an toàn, ổn định của hệ thống các TCTD
Sự ổn định của các TCTD, hệ thống tài chính – ngân hàng là một trong những trụ cột quan trọng cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế quốc dân. Chính sách BHTG, thông qua vai trò của BHTGVN, đóng góp một cách tích cực và chủ động vào việc đảm bảo sự an toàn và ổn định này.
BHTGVN có trách nhiệm tham gia vào việc theo dõi, kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về BHTG cũng như các rủi ro có thể gây mất an toàn trong hệ thống các TCTD để kịp thời báo cáo NHNN có biện pháp xử lý.
Một trong những vai trò ngày càng được tăng cường của BHTGVN là tham gia vào quá trình cơ cấu lại các TCTD yếu kém. Luật Các TCTD 2024 đã tiếp tục mở rộng và cụ thể hóa vai trò này, trao cho BHTGVN những công cụ và thẩm quyền cần thiết để tham gia hiệu quả hơn. Theo đó, BHTGVN có thể thực hiện các nghiệp vụ như cho vay đặc biệt đối với các TCTD được kiểm soát đặc biệt, tham gia đánh giá tính khả thi của các phương án phục hồi, phương án sáp nhập, hợp nhất, chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp của quỹ tín dụng nhân dân. Xử lý thành công các TCTD yếu kém góp phần lành mạnh hóa môi trường kinh doanh ngân hàng, ngăn ngừa nguy cơ đổ vỡ mang tính dây chuyền, qua đó bảo vệ sự ổn định chung của thị trường tài chính.
Mối liên kết: Từ ổn định kinh tế - xã hội, an dân đến củng cố và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Mối liên kết giữa chính sách BHTG với việc củng cố và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là một quá trình biện chứng, đa chiều, được thể hiện thông qua một chuỗi các tác động tích cực. Chính sách BHTG, bằng việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền, đã tạo ra một "tấm khiên" vững chắc, giúp người dân an tâm hơn về tài sản của mình. Sự an tâm này là cơ sở ban đầu để củng cố niềm tin của mỗi cá nhân vào sự an toàn của hệ thống tài chính.
Khi niềm tin cá nhân được củng cố trên diện rộng sẽ góp phần ngăn ngừa những phản ứng tiêu cực mang tính đám đông, như hiện tượng rút tiền hàng loạt khi có tin đồn bất lợi, qua đó tránh được những bất ổn xã hội không đáng có có thể phát sinh từ các sự cố ngân hàng. Sự ổn định xã hội này, kết hợp với vai trò của BHTG trong việc tham gia giám sát, cảnh báo sớm rủi ro và hỗ trợ xử lý các TCTD yếu kém, sẽ góp phần quan trọng vào việc duy trì sự ổn định và lành mạnh của toàn bộ hệ thống tài chính - ngân hàng.
Khi người dân được sống trong một môi trường kinh tế - xã hội ổn định, an toàn, quyền và lợi ích hợp pháp của họ, bao gồm cả quyền sở hữu tài sản là tiền gửi, được Nhà nước tôn trọng và bảo vệ, họ có xu hướng ngày càng tin tưởng và ủng hộ mạnh mẽ hơn vào sự lãnh đạo của Đảng, vào các chủ trương, chính sách của Nhà nước. Niềm tin và sự ủng hộ này của nhân dân chính là "thành trì" vững chắc nhất, là cội nguồn sức mạnh để nền tảng tư tưởng của Đảng ngày càng được củng cố và lan tỏa sâu rộng trong đời sống xã hội. Trong bối cảnh đó, các luận điệu xuyên tạc, chống phá của các thế lực thù địch sẽ mất đi cơ sở xã hội, khó có thể tác động tiêu cực đến tư tưởng, tình cảm của quần chúng nhân dân.
Như vậy, có thể khẳng định rằng, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ đơn thuần là cuộc đấu tranh trên mặt trận lý luận, tư tưởng mà còn bao hàm cả việc xây dựng và củng cố vững chắc "thế trận lòng dân". Điều này đòi hỏi phải triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó có việc thực thi hiệu quả các chính sách kinh tế - xã hội cụ thể, thiết thực, mang lại lợi ích trực tiếp cho người dân, như chính sách BHTG. Chính sách BHTG, với những đóng góp của mình, đã trở thành một bộ phận cấu thành quan trọng trong tổng thể các nỗ lực nhằm bảo vệ và phát triển nền tảng tư tưởng của Đảng trong giai đoạn hiện nay.
Sinh viên quan tâm tìm hiểu chính sách bảo hiểm tiền gửi
Giải pháp nâng cao hiệu quả chính sách BHTG, qua đó tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng
Những yếu tố tác động và thách thức
Hoạt động BHTG tại Việt Nam đang và sẽ phải đối mặt với nhiều yếu tố tác động và thách thức mới, đòi hỏi sự thích ứng và đổi mới không ngừng.
Hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng: Quá trình hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng mang lại nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Sự liên thông của thị trường tài chính Việt Nam với thị trường toàn cầu ngày càng lớn, làm gia tăng nguy cơ rủi ro lan truyền từ các cuộc khủng hoảng tài chính khu vực và thế giới. Điều này đòi hỏi hệ thống BHTG phải có đủ năng lực tài chính và khả năng ứng phó linh hoạt để bảo vệ người gửi tiền và duy trì sự ổn định của hệ thống các TCTD.
Tâm lý người gửi tiền và tác động của truyền thông xã hội: Trong thời đại bùng nổ thông tin, tâm lý của người gửi tiền rất dễ bị tác động bởi các tin đồn thất thiệt, các thông tin sai lệch, đặc biệt là những thông tin được lan truyền nhanh chóng trên các mạng xã hội. Điều này đặt ra yêu cầu đối với công tác truyền thông chính sách BHTG nhằm phổ biến chính sách một cách chủ động, kịp thời và chính xác.
Định hướng và giải pháp hoàn thiện chính sách BHTG
Để chính sách BHTG thực sự trở thành một công cụ sắc bén, góp phần hiệu quả vào việc bảo vệ người gửi tiền, ổn định hệ thống tài chính và qua đó củng cố nền tảng tư tưởng của Đảng, cần triển khai đồng bộ các giải pháp mang tính chiến lược và đột phá.
Sớm sửa đổi, bổ sung Luật BHTG: Luật BHTG là một bước tiến quan trọng, tuy nhiên, sau hơn 10 năm thi hành, đã đến lúc cần sửa đổi, bổ sung để đáp ứng yêu cầu của tình hình mới và “theo kịp” Luật Các TCTD 2024. Việc sửa đổi Luật BHTG là một bước đi cần thiết để bảo vệ tốt hơn người gửi tiền và nâng cao vai trò của BHTGVN.
Cải cách và hoàn thiện chính sách BHTG - sâu xa hơn - là một phần quan trọng của quá trình xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN hiện đại, minh bạch, hiệu quả và hội nhập quốc tế. Một hệ thống BHTG hoạt động hiệu quả sẽ góp phần tạo dựng một môi trường tài chính ổn định, an toàn. Sự thành công của quá trình này là một minh chứng thuyết phục về năng lực quản trị quốc gia, củng cố niềm tin của cả người dân trong nước và cộng đồng quốc tế vào sự ổn định và tiềm năng phát triển của kinh tế Việt Nam. Qua đó, gián tiếp khẳng định tính đúng đắn của đường lối đổi mới do Đảng lãnh đạo và sự vững chắc của nền tảng tư tưởng mà Đảng ta đã lựa chọn.
Đẩy mạnh và đổi mới công tác thông tin tuyên truyền: Nâng cao nhận thức của công chúng về chính sách BHTG là một nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên. Cần đa dạng hóa các hình thức, nội dung và kênh truyền thông để thông tin về BHTG đến được với mọi tầng lớp nhân dân, đặc biệt là người dân ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, những người yếu thế trong xã hội. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thông tấn báo chí, các tổ chức chính trị - xã hội, các TCTD để triển khai công tác này một cách sâu rộng và hiệu quả.
Tiếp thu có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế: Chủ động nghiên cứu, học hỏi kinh nghiệm của các tổ chức BHTG tiên tiến trên thế giới, đặc biệt là các nguyên tắc cốt lõi của hệ thống BHTG hiệu quả do IADI ban hành. Các nguyên tắc này bao gồm việc xác định rõ mục tiêu chính sách công, giảm thiểu rủi ro đạo đức, đảm bảo tính độc lập và minh bạch trong quản trị, có đủ quyền hạn và nguồn lực, cơ chế phối hợp hiệu quả với các thành viên khác trong mạng an toàn tài chính, phạm vi bảo hiểm phù hợp, và quy trình chi trả nhanh chóng.
Kết luận
Chính sách BHTG, với sứ mệnh cốt lõi là bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, đã và đang khẳng định vai trò trong bức tranh kinh tế - xã hội và chính trị của Việt Nam. Vượt ra ngoài khuôn khổ của một chính sách kinh tế đơn thuần, BHTG đã chứng minh là một công cụ chính trị - xã hội quan trọng, đóng góp thiết thực vào việc duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, qua đó, củng cố một cách hiệu quả niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và sự quản lý của Nhà nước. Chính sách BHTG thể hiện sự quan tâm sâu sắc, nhất quán của Đảng, Nhà nước đối với đời sống và lợi ích chính đáng của nhân dân. Niềm tin được vun đắp từ chính sách an dân đó chính là nền tảng cho ổn định chính trị và đồng thuận xã hội, tạo thành trì bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng.
Nguyễn Hoàng Nam, Nguyễn Mai Hương – Chi bộ
Thông tin tuyên truyền
Tài liệu tham khảo:
- Luật số 06/2012/QH13 của Quốc hội https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=163543
- Vì sao Tư tưởng Hồ Chí Minh trở thành nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam?
https://www.tuyengiaokontum.org.vn/ly-luan-chinh-tri/vi-sao-tu-tuong-ho-chi-minh-tro-thanh-nen-tang-tu-tuong-cua-dang-cong-san-viet-nam-5798.html - Quan điểm của Hồ Chí Minh về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và sự vận dụng trong cuộc đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch hiện nay | C. Mác; Ph. Ăngghen; V. I. Lênin; Hồ Chí Minh - Văn kiện, https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/c-mac-angghen-lenin-ho-chi-minh/ho-chi-minh/nghien-cuu-hoc-tap-tu-tuong/quan-diem-cua-ho-chi-minh-ve-bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang-va-su-van-dung-trong-cuoc-dau-tranh-chong-quan-4006
- Về một số nội dung, phương thức, hình thức bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh ngăn chặn các quan điểm sai trái thù địch
- Một số giải pháp nâng cao hiệu quả bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới, https://doanthanhnien.vn/tin-tuc/bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang/mot-so-giai-phap-nang-cao-hieu-qua-bao-ve-nen-tang-tu-tuong-cua-dang-trong-tinh-hinh-moi
- Vai trò của tổ chức Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam trong việc bảo vệ người gửi tiền và đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng
https://div.gov.vn/uploads/files/2023/11/vai-tro-cua-to-chuc-bhtgvn-trong-viec-bao-ve-nguoi.pdf
- Bảo hiểm tiền gửi - công cụ hữu hiệu góp phần củng cố niềm tin người gửi tiền, duy trì sự ổn định và phát triển bền vững của tổ chức tín dụng
- Mô hình hoạt động của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam - VOV2, https://vov2.vov.vn/phap-luat/mo-hinh-hoat-dong-cua-bao-hiem-tien-gui-viet-nam-50233.vov2
- Nâng cao năng lực tài chính của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam, https://tapchitaichinh.vn/nang-cao-nang-luc-tai-chinh-cua-bao-hiem-tien-gui-viet-nam.html
- Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam - Hội tụ sức mạnh niềm tin, https://thitruongtaichinhtiente.vn/bao-hiem-tien-gui-viet-nam-hoi-tu-suc-manh-niem-tin-25616.html
- Bàn về văn hóa công sở tại Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam, https://www.div.gov.vn/ban-ve-van-hoa-cong-so-tai-bao-hiem-tien-gui-viet-nam
- Kinh nghiệm quốc tế về tổ chức bảo hiểm tiền gửi hiệu quả https://div.gov.vn/uploads/files/2023/11/tai-lieu-bao-hiem-tien-gui-voi-vien-nghien-cuu-lap.pdf