QTDND Trần Cao, huyện Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên thành lập và đi vào hoạt động theo giấy phép số 41/NH-GP ngày 25/9/1998 của NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên; Sở kế hoạch đầu tư tỉnh Hưng Yên cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 250337 ngày 31/3/1998 và được BHTGVN cấp Chứng nhận BHTG ngày 01/8/2000. Trong quá trình hoạt động, QTDND Trần Cao đã vi phạm pháp luật, cán bộ Quỹ lợi dụng tín nhiệm, chức vụ để tham ô, gây thất thoát lớn về tài sản, hoạt động kinh doanh thua lỗ kéo dài.
Ngày 6/6/2013, NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên ra quyết định thu hồi giấy phép thành lập và hoạt động đối với QTDND Trần Cao. Ngày 10/6/2013 BHTGVN đã thu hồi Chứng nhận tham gia BHTG đối với QTDND Trần Cao. Ngày 29/8/2013 UBND tỉnh Hưng Yên có quyết định kết thúc thanh lý đối với QTDND Trần Cao. Ngày 30/8/2013 NHNN Chi nhánh tỉnh Hưng Yên có quyết định không áp dụng các biện pháp phục hồi khả năng thanh toán do quỹ Trần Cao lâm vào tình trạng phá sản.
Ngay sau khi nhận được văn bản đề nghị kèm hồ sơ xin chi trả bảo hiểm tiền gửi của QTDND Trần Cao, căn cứ vào các quy định của Luật BHTG, chỉ đạo của Ban Lãnh đạo BHTGVN, Chi nhánh khẩn trương thành lập đoàn công tác làm việc với chính quyền địa phương, tiến hành các bước xác minh phục vụ chi trả và lập phương án chi trả. Căn cứ tình hình thực tế địa phương, Hội đồng quản trị BHTGVN quyết định lựa chọn phương án chi trả trực tiếp cho người tiền gửi tại QTDND Trần Cao.
Với tinh thần chủ động, trách nhiệm cao của Chi nhánh, sự chỉ đạo kịp thời Ban Lãnh đạo BHTGVN, công tác chi trả đã diễn ra khẩn trương, an toàn. Người dân khi được nhận lại những đồng tiền tiết kiệm, chắt chiu của mình đều rất phấn khởi, an tâm và càng thêm tin tưởng vào chính sách BHTG của Nhà nước. Cùng với việc tư vấn về thủ tục để người gửi tiền có thể nhận tiền bảo hiểm một cách nhanh chóng, thuận tiện, đối với những người không có nhu cầu nhận tiền mặt, muốn gửi lại ngân hàng, BHTGVN Chi nhánh khu vực Hà Nội đã phối hợp với Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển, Chi nhánh Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trên địa bàn huy động lưu động ngay tại điểm chi trả tiền bảo hiểm.
Do những sai phạm của quỹ Trần Cao và những vấn đề còn bất cập trong việc xác minh các khoản tiền gửi được bảo hiểm nên vẫn còn 71 sổ tiền gửi chưa được chi trả đợt này (đợt 1 có 172 người gửi tiền được chi trả). Chính vì vậy, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền đang kiểm tra làm rõ, hoàn thiện hồ sơ để chi trả tiếp cho những người gửi tiền còn lại.
Có thể nói, qua công tác chi trả tiền bảo hiểm tại QTDND Trần Cao, BHTGVN đã nâng cao niềm tin của người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định và phát triển an toàn của hệ thống các tổ chức tín dụng tại địa phương.
Quỹ TDND Trần Cao là tổ chức tham gia BHTG đầu tiên được BHTGVN thực hiện chi trả tiền gửi được bảo hiểm kể từ khi Luật BHTG có hiệu lực từ thi hành (ngày 01/01/2013). Do vậy, việc thụ lý hồ sơ chi trả gặp khó khăn nhất định cả về phía tổ chức tham gia BHTG và cơ chế chính sách:
(i)Về tổ chức tham gia BHTG
QTDND Trần Cao còn lúng túng trong việc hoàn thiện hồ sơ để đáp ứng yêu cầu kiểm tra của BHTGVN về độ chính xác của các khoản tiền gửi được bảo hiểm từ Quỹ. Do vào thời điểm đó hầu hết các cán bộ quỹ có sai phạm đã bị khởi tố, Quỹ bị thu hồi giấy phép nên các chức danh lãnh đạo không còn đủ điều kiện pháp lý đại diện cho Quỹ. Việc tiếp cận hồ sơ, đối tác để làm việc với BHTGVN và các vấn đề liên quan khác phải trình cấp có thẩm quyền cho phép vận dụng.
(ii) Về cơ chế chính sách
Mặc dù Nghị định 68/2013/NĐ-CP ngày 28/6/2013 của Chính phủ đã quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật BHTG, nhưng nội dung hướng dẫn về công tác chi trả chưa đầy đủ, vì vậy khi triển khai còn gặp khó khăn, việc xác định thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm có nhiều cách hiểu khác nhau.
Bên cạnh những thành công đáng ghi nhận, những vướng mắc nảy sinh trong quá trình chi trả tiền bảo hiểm tại QTDND Trần Cao là kinh nghiệm thực tiễn để các đơn vị trực tiếp triển khai rút kinh nghiệm; đồng thời có đề xuất, kiến nghị kịp thời đối với công tác xây dựng văn bản hướng dẫn thi hành Luật BHTG và Nghị định 68 sát với tình hình thực tế.