Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị
Hỗ trợ tín dụng cho ngành lúa, gạo đạt kết quả quan trọng
Báo cáo tại Hội nghị, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, NHNN Hà Thu Giang cho biết, trong thời gian qua NHNN đã ban hành các chính sách để hỗ trợ ngành lúa gạo, như chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn theo Nghị định số 55/2015/NĐ-CP, hiện tại là Nghị định số 116/2018/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị định số 55/2015/NĐ-CP; các chương trình tín dụng đặc thù theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ như cho vay khuyến khích phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sạch theo Nghị quyết số 30/NQ-CP ngày 7/3/2017 của Chính phủ; cho vay để tăng cường cơ giới hóa và giảm tổn thất trong nông nghiệp theo Quyết định số 68/2013/QĐ-TTg ngày 18/11/2013 của Thủ tướng Chính phủ (chính sách kết thúc giải ngân ngày 31/12/2020, hiện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đang dự thảo Nghị định để tiếp tục triển khai chính sách này)...
Về lãi suất, NHNN quy định trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND đối với các lĩnh vực ưu tiên, trong đó có lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, bao gồm ngành lúa gạo thấp hơn so với lãi suất cho vay các lĩnh vực thông thường khác, tạo điều kiện thuận lợi cho khách hàng tiếp cận vốn tín dụng (hiện nay là 4,5%/năm)...
NHNN cũng tổ chức nhiều hội nghị kết nối ngân hàng - doanh nghiệp; ban hành Công văn 1289/NHNN-TD ngày 4/3/2019 chỉ đạo các tổ chức tín dụng: (i) Ưu tiên tập trung bố trí đủ vốn cho vay trên tinh thần hỗ trợ doanh nghiệp để có thêm nguồn vốn kịp thời thu mua tạm trữ lúa, gạo Vụ Đông - Xuân 2019; (ii) Thực hiện nghiêm túc quy định về trần lãi suất cho vay ưu đãi ngắn hạn bằng VNĐ đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn; (iii) Trên cơ sở khả năng tài chính, xem xét giảm lãi suất cho vay hỗ trợ cho các doanh nghiệp thu mua tạm trữ lúa, gạo.
Đồng thời, các tổ chức tín dụng đã kịp thời thực hiện các giải pháp theo thẩm quyền và khả năng tài chính để hỗ trợ cho một số doanh nghiệp xuất khẩu lúa gạo gặp khó khăn trong quan hệ tín dụng, như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi vay, tăng hạn mức tín dụng, tăng cường cho vay không có tài sản bảo đảm trên cơ sở đánh giá khả năng tài chính và tín nhiệm của khách hàng. Các chính sách tín dụng mà Chính phủ, NHNN ban hành trong thời gian qua cơ bản đã đáp ứng được nhu cầu của lĩnh vực sản xuất, kinh doanh xuất khẩu gạo…
Với các giải pháp của ngành Ngân hàng, đến cuối tháng 7/2021, dư nợ ngành lúa gạo đạt 144.657 tỷ đồng, tăng 11,33% so với cuối năm 2020. Trong đó, theo mục đích vay vốn: Dư nợ trồng, sản xuất lúa đạt 34.819 tỷ đồng, chiếm 24,07%; Dư nợ phục vụ thu mua, tiêu thụ lúa gạo đạt 97.402 tỷ đồng, chiếm 67,33%, tăng 15,77% so với 2020; Dư nợ chế biến, bảo quản lúa gạo đạt 12.435 tỷ đồng, chiếm 8,6%. Riêng dư nợ ngành lúa gạo tại Đồng bằng sông Cửu Long đạt 74.139 tỷ đồng, tăng 15,45%, chiếm 51,25% dư nợ lúa gạo toàn quốc.
Từ đầu năm 2021 tới nay, các tổ chức tín dụng tại Đồng bằng sông Cửu Long đã cấp hạn mức tín dụng khoảng 56.000 tỷ đồng cho các doanh nghiệp, thương nhân thu mua, tạm trữ lúa gạo, đã giải ngân với tổng doanh số lũy kế 93.000 tỷ đồng để thu mua gần 7,3 triệu tấn gạo. Dư nợ thu mua, tiêu thụ đến cuối tháng 8/2021 ước đạt 51.500 tỷ đồng, tăng 22% so với năm 2020, chiếm 92% hạn mức được cấp.
Tiếp tục quan tâm đầu tư tín dụng đối với lúa gạo tại ĐBSCL
Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung ý kiến vào những khó khăn, vướng mắc và đề xuất, kiến nghị nhằm đẩy mạnh việc thu mua, chế biến, tiêu thụ lúa gạo, đặc biệt là tại khu vực ĐBSCL trong tình hình hiện nay.
Toàn cảnh Hội nghị
Cụ thể, do nhiều tỉnh đang áp dụng giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, các doanh nghiệp ngành lúa gạo gặp khó khăn trong việc thu hoạch, lưu thông, sản xuất, chế biến và xuất khẩu gạo như: Các thương lái và phương tiện gặt đập liên hợp ngoài tỉnh bị hạn chế vào địa bàn, trong khi vụ lúa Hè Thu đã và đang vào thu hoạch, người dân tạm dừng hoặc không mạnh dạn đầu tư vào sản xuất, trồng trọt. Lưu thông hàng hóa của khách hàng gặp rất nhiều khó khăn. Các khách hàng là doanh nghiệp đang tổ chức sản xuất theo mô hình “3 tại chỗ” nên năng suất hoạt động bị giảm do thiếu hụt nguồn công nhân làm ảnh hưởng đến tiến độ giao hàng. Một số nhà máy của doanh nghiệp phải tạm ngừng hoạt động do nằm trong vùng dịch. Tình hình xuất khẩu gạo rất khó khăn, các doanh nghiệp chỉ xuất khẩu cầm chừng vì không có nhiều đơn hàng. Chuỗi sản xuất - cung ứng của nhiều doanh nghiệp bị đứt gãy; hàng hóa tồn kho với số lượng lớn, doanh nghiệp khó khăn trong việc tiếp cận khách hàng; giảm đơn hàng, giảm sản lượng, trì hoãn, phát sinh thêm chi phí phòng chống dịch Covid-19; nhiều trường hợp doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực thu mua và chế biến nông sản dừng hoạt động do tình hình dịch bệnh…
Phát biểu tại hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú nhấn mạnh, sản xuất, xuất khẩu gạo có vai trò quan trọng với phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Ngành Ngân hàng luôn xác định đây là một trong lĩnh vực trọng tâm để giải quyết đồng thời mục tiêu phát triển kinh tế và an sinh xã hội. Thời gian qua, ngành Ngân hàng đã tập trung nguồn lực đầu tư nhằm phát huy hơn nữa tiềm năng, thế mạnh của lĩnh vực này.
"Về cơ bản các chính sách của Chính phủ và NHNN ban hành trong thời gian qua đã đáp ứng được nhu cầu của lĩnh vực sản xuất, kinh doanh,xuất khẩu lúa, gạo" - Phó Thống đốc Đào Minh Tú nhận định.
Nhận thức vai trò, ý nghĩa, đóng góp quan trọng của ngành lúa gạo với phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết, trong thời gian tới ngành Ngân hàng sẽ triển khai các giải pháp:
Thứ nhất, tiếp tục tập trung nguồn vốn để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của thương nhân kinh doanh, đầu tư, chế biến thóc, gạo, người sản xuất lúa với thời hạn và lãi suất hợp lý theo Nghị định 107/2018/NĐ-CP ngày 15/8/2018 của Chính phủ về kinh doanh xuất khẩu gạo, Nghị định 55/2018/NĐ-CP ngày 15/6/2015, Nghị định 116/2018/NĐ-CP ngày 07/9/2018 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn.
Thứ hai, mở rộng, tăng hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp để đảm bảo đủ nguồn vốn thu mua, tạm trữ thóc, gạo cho người nông dân trong vụ Hè Thu, tới đây là vụ Thu Đông nhằm góp phần ổn định giá thóc gạo, đảm bảo lợi nhuận cho người trồng lúa. Tổ chức triển khai chỉ đạo của NHNN tại Công văn 5747/NHNN-TD ngày 10/8/2021, đảm bảo hiệu quả, thiết thực.
Thứ ba, thực hiện nghiêm túc quy định về trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VNĐ đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, trong đó có ngành lúa gạo; tiết giảm mọi chi phí hoạt động không cần thiết để dành nguồn lực giảm lãi suất vay; thực hiện cam kết đồng thuận giảm lãi suất cho vay lên tới 1%/năm trong các tháng cuối năm như kế hoạch đã đăng ký với Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam theo chỉ đạo của NHNN tại Công văn 5901, 5902/NHNN-TD ngày 16/8/2021.
Thứ tư, linh hoạt áp dụng các hình thức bảo đảm tiền vay, xem xét cho vay không có tài sản bảo đảm trên cơ sở quản lý dòng tiền.
Thứ năm, tiếp tục cải tiến quy trình, thủ tục cho vay, rút ngắn thời gian xét duyệt cho vay, đa dạng hóa các loại sản phẩm tín dụng để tạo thuận lợi cho khách hàng trong tiếp cận vốn tín dụng;
Thứ sáu, chủ động tiếp cận các doanh nghiệp, thương nhân lúa gạo và thỏa thuận các nội dung liên quan theo nguyên tắc tín dụng thương mại, phù hợp quy định pháp luật về cấp tín dụng.
Cuối cùng, phối hợp với các cơ quan truyền thông và chính quyền địa phương các cấp, các tổ chức chính trị xã hội thực hiện các chương trình truyền thông mạnh mẽ, toàn diện để người dân, doanh nghiệp nắm bắt đầy đủ các chính sách, sản phẩm tín dụng ngân hàng và chủ động tiếp cận với nguồn vốn tín dụng ngân hàng.