Các quy định và tầm quan trọng của việc truyền thông tin báo cáo
Năm 2007, BHTGVN đã có đề án hỗ trợ các TCTG BHTG và triển khai thí điểm. Ban đầu đây chỉ là một ứng dụng nghiệp vụ được xây dựng trên nền internet để nhận báo cáo điện tử của BHTGVN cung cấp cho các TCTG BHTG. Ứng dụng này bao gồm bảng cân đối tài khoản kế toán, một số chỉ tiêu thống kê về an toàn trong hoạt động ngân hàng. Các thông tin liên quan tới tiền gửi được bảo hiểm vẫn được BHTGVN tiếp nhận bằng văn bản.
Năm 2012, việc thu thập thông tin về tiền gửi được bảo hiểm được luật hóa tại Luật Bảo hiểm tiền gửi. Theo đó, khoản 6 Điều 12 Luật Bảo hiểm tiền gửi năm 2012 quy định các TCTG BHTG cung cấp thông tin về tiền gửi được bảo hiểm cho tổ chức BHTG định kỳ hoặc theo yêu cầu của tổ chức BHTG.
Năm 2017, BHTGVN Ban hành Quy chế thông tin báo cáo về tiền gửi được bảo hiểm kèm theo Quyết định 2252/QĐ-BHTG ngày 15/12/2017 của HĐQT BHTGVN (có hiệu lực từ 1/7/2018) và Quyết định số 1248/QĐ-BHTG về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế thông tin báo cáo về tiền gửi được bảo hiểm tại Quyết định số 2252/QĐ-BHTG. Cùng với đó, BHTGVN có phần mềm quản lý thu thập thông tin ICM. Theo đó, TCTG BHTG thực hiện gửi báo cáo điện tử cho BHTGVN theo Quy chế Thông tin báo cáo về tiền gửi được bảo hiểm. Đây là lần đầu tiên BHTGVN có được 1 hệ thống tiếp nhận thông tin báo cáo điện tử về tiền gửi được bảo hiểm.
Việc ban hành Quy chế thông tin báo cáo về tiền gửi được bảo hiểm tạo cơ sở để quản lý, lưu trữ và báo cáo thông tin về tiền gửi và người gửi tiền tại TCTG BHTG. Theo quy chế này, TCTG BHTG phải chấp hành các quy định về thông tin báo cáo về tiền gửi được bảo hiểm và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung, tính đầy đủ, tính chính xác, kịp thời của thông tin báo cáo của đơn vị mình. BHTGVN cũng có trách nhiệm hướng dẫn TCTG BHTG xây dựng hệ thống mẫu biểu báo cáo theo định dạng chung, thống nhất và hướng dẫn các TCTG BHTG các vướng mắc liên quan trong viêc thực hiện quy chế, khi phát hiện thông tin báo cáo có sai sót thì yêu cầu TCTG BHTG chỉnh sửa theo quy định…
Việc thực hiện Quy chế thông tin báo cáo về tiền gửi được bảo hiểm giúp tiết kiệm chi phí, thời gian gửi báo cáo của các TCTG BHTG; thông tin được chia sẻ kịp thời, nhanh chóng, đầy đủ, làm cơ sở cho việc tính và nộp phí bảo hiểm tiền gửi, cung cấp thông tin giám sát về tiền gửi được bảo hiểm để xây dựng hệ thống dữ liệu phục vụ công tác giám sát, công tác thu phí, công tác kiểm tra, công tác chi trả và các công tác khác… Đồng thời, giúp BHTGVN thực hiện quyền và nghĩa vụ được quy định tại Luật BHTG.
Hiện tại, tất cả các TCTG BHTG trên địa bàn quản lý của Chi nhánh đều thực hiện truyền thông tin báo cáo qua đường truyền trực tiếp ICM. Theo đó, có 4 báo cáo điện tử được truyền qua hệ thống ICM gồm: Báo cáo chi tiết tiền gửi được bảo hiểm (định kỳ tháng); Bảng kê số dư tiền gửi được bảo hiểm để nộp phí BHTG (định kỳ quý); Bảng kê số dư tiền gửi được bảo hiểm để nộp phí (áp dụng cho đơn vị nộp phí kỳ đầu tiên); Báo cáo số dư tiền gửi bằng đồng Việt Nam (định kỳ quý).
Thực trạng công tác truyền thông tin báo cáo tại Chi nhánh
Tại thời điểm mới triển khai quy chế thông tin báo cáo, có 271/273 TCTG BHTG trên địa bàn đăng ký truyền thông tin báo cáo, 2 đơn vị còn lại không hoạt động, chỉ tập trung vào công tác thu hồi nợ xấu. Đến tháng 11/2018, có thêm 1 đơn vị trên địa bàn được đưa vào kiểm soát đặc biệt, nhân sự tại đơn vị thay đổi nên không đăng ký truyền thông tin báo cáo. Đến nay vẫn duy trì 270/273 đơn vị truyền thông tin báo cáo cho BHTGVN
Việc hướng dẫn các TCTG BHTG trên địa bàn truyền thông tin báo cáo cho BHTGVN được phân cấp tới từng cán bộ phụ trách các TCTG BHTG. Hàng tháng, cán bộ phụ trách đơn vị sẽ theo dõi, kiểm tra việc truyền thông tin báo cáo của các đơn vị, phát hiện những đơn vị truyền thiếu và sai báo cáo để đôn đốc, hướng dẫn thực hiện đúng quy định. Trong quá trình hướng dẫn sẽ hỗ trợ các đơn vị xử lý những vướng mắc phát sinh.
Sau một thời gian đôn đốc, hỗ trợ và hướng dẫn các đơn vị thực hiện, việc truyền thông tin báo cáo của các TCTG BHTG cho BHTGVN đã đi vào nề nếp: Các TCTG BHTG đã truyền báo cáo tương đối đầy đủ và đúng hạn; tình trạng sai số liệu báo cáo, chênh lệch số liệu giữa các biểu mẫu đã ít đi. Đến thời điểm hiện tại, việc truyền thông tin báo cáo tiền gửi được bảo hiểm đã phát huy được vai trò làm cơ sở cho việc tính và nộp phí bảo hiểm tiền gửi được nhanh chóng, thuận tiện và chính xác hơn, tiết kiệm được chi phí cho các TCTG BHTG; cung cấp thông tin giám sát về tiền gửi được bảo hiểm để xây dựng hệ thống dữ liệu phục vụ công tác giám sát, công tác kiểm tra và các công tác khác…
Để có được kết quả trên, Chi nhánh BHTGVN khu vực Đông Bắc Bộ đã và đang tích cực đôn đốc, hỗ trợ, hướng dẫn các đơn vị trên địa bàn trong quá trình thực hiện truyền thông tin báo cáo.
Một số bài học kinh nghiệm và đề xuất
Để công tác hướng dẫn truyền thông tin báo cáo đối với các TCTG BHTG được thực hiện ngày càng tốt hơn, Chi nhánh BHTGVN khu vực Đông Bắc Bộ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố trên địa bàn để đôn đốc các TCTG BHTG thực hiện quy định về thông tin báo cáo cho BHTGVN, phối hợp với Phòng Công nghệ tin học BHTGVN để hỗ trợ những vấn đề phát sinh; Bố trí cán bộ phụ trách tới từng TCTG BHTG trên địa bàn, giữ mối liên hệ thường xuyên, đôn đốc, nhắc nhở các đơn vị thực hiện truyền thông tin báo cáo đầy đủ, đúng thời gian quy định và đảm bảo tính chính xác nội dung của thông tin báo cáo. Phòng Giám sát phối hợp cùng Phòng Kiểm tra Chi nhánh hướng dẫn các TCTG BHTG thực hiện truyền thông tin báo cáo;Chủ động liên hệ với các TCTG BHTG qua điện thoại, các ứng dụng liên lạc qua internet, phần mềm kết nối hỗ trợ từ xa để đôn đốc, hỗ trợ các TCTG BHTG xác định từng nguyên nhân, có biện pháp hỗ trợ các TCTG BHTG trong quá trình thực hiện truyền thông tin báo cáo.
Về phía NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố, cần tiếp tục ủng hộ, hỗ trợ BHTGVN trong việc thực hiện quy chế thông tin báo cáo đối với các TCTG BHTG; phối hợp xử lý những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện.
Về phía các TCTG BHTG, cần thực hiện tốt hơn nữa các quy định về truyền thông tin báo cáo về tiền gửi được bảo hiểm cho BHTGVN, như bố trí cán bộ thực hiện công tác truyền thông tin báo cáo; phối hợp với cán bộ BHTGVN trong xử lý các vướng mắc liên quan; sau khi gửi, sử dụng chức năng phản hồi trong hệ thống Quản lý thông tin (ICM) xác định chi tiết lỗi phát sinh để chỉnh sửa và truyền lại báo cáo kịp thời…