Trang Chủ
Theo quy định của Luật BHTG, người được BHTG có các quyền và nghĩa vụ : Được bảo hiểm số tiền gửi của mình tại tổ chức tham gia BHTG theo quy định của Luật này; được nhận tiền bảo hiểm đầy đủ và đúng thời hạn theo quy định của Luật này; yêu cầu tổ chức tham gia BHTG, tổ BHTG cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin, chế độ về BHTG; khiếu nại, tố cáo, khởi kiện cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến BHTG theo quy định của pháp luật; có nghĩa vụ cung cấp đầy đủ, trung thực thông tin về tiền gửi theo yêu cầu của tổ chức tham gia BHTG, tổ chức BHTG khi thực hiện thủ tục trả tiền bảo hiểm.
Quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG bao gồm : Nộp hồ sơ đề nghị cấp Chứng nhận tham gia BHTG gửi; được cấp Chứng nhận tham gia BHTG; nộp phí bảo hiểm tiền gửi đầy đủ và đúng thời hạn; yêu cầu tổ chức BHTG chi trả tiền bảo hiểm cho người được BHTG gửi tại tổ chức tham gia BHTG khi phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm; khiếu nại, tố cáo, khởi kiện cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến BHTG gửi theo quy định của pháp luật; cung cấp thông tin về tiền gửi được bảo hiểm cho tổ chức BHTG theo định kỳ hoặc theo yêu cầu của tổ chức BHTG.
Quá trình triển khai Luật BHTG thực tế phát sinh một số vướng mắc liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người được BHTG, tổ chức tham gia BHTG cần được giải quyết để nâng cao hiệu quả thực thi chính sách BHTG cũng như hiệu quả hoạt động của BHTGVN. Ngoài ra, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng có một số quy định mới liên quan đến quyền lợi của tổ chức tín dụng. Vì vậy, để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến quyền và nghĩa vụ của người được BHTG, tổ chức tham gia BHTG cũng như để thống nhất với quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng, đặc biệt là quy định về cơ cấu lại tổ chức tín dụng yếu kém, việc đề xuất sửa đổi, bổ sung tại Luật BHTG trong đó có nội dung về quyền và nghĩa vụ của người được BHTG, tổ chức tham gia BHTG là cần thiết. Một số chính sách lớn như sau:
Về quyền và nghĩa vụ của người được BHTG
Luật BHTG hiện nay không quy định về việc người được BHTG có nghĩa vụ cung cấp đầy đủ, trung thực thông tin về các khoản nợ tại tổ chức tham gia BHTG cho tổ chức BHTG khi thực hiện thủ tục trả tiền bảo hiểm; trong khi đây là quy định cần thiết để Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam có cơ sở xác định số tiền chi trả bảo hiểm.
Do vậy, để tạo điều kiện thuận lợi cho việc xác định số tiền chi trả bảo hiểm được chính xác, đảm bảo quyền lợi cho người gửi tiền đúng theo quy định của pháp luật, cần thiết đề xuất bổ sung vào Luật BHTG quy định về nghĩa vụ của người được BHTG trong việc cung cấp các khoản nợ tại tổ chức tham gia BHTG.
Về quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG
Liên quan đến việc tính phí BHTG, Luật BHTG chưa quy định việc tính phí của tổ chức tham gia BHTG gây khó khăn trong quá trình triển khai quy định thu phí BHTG. Trên thực tế, hiện nay tổ chức tham gia BHTG vẫn đang chủ động tính toán số phí BHTG gửi trên nguồn dữ liệu của chính tổ chức mình để làm cơ sở cho việc nộp phí BHTG. Trên cơ sở tính và nộp phí BHTG của tổ chức tham gia BHTG, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam sẽ kiểm tra, rà soát, đối chiếu để phục vụ cho việc tính phí và thu phí BHTG. Do vậy, để tổ chức tham gia BHTG, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam có đủ cơ sở pháp lý để triển khai, cần thiết đề xuất bổ sung vào Luật BHTG quy định về nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG trong việc tính phí BHTG.
Về việc đảm bảo hoạt động tuân thủ quy định pháp luật, đảm bảo các chỉ tiêu hoạt động an toàn, bảo toàn vốn, để tăng cường an toàn hoạt động, củng cố vững chắc hệ thống tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi, cần thiết đề xuất bổ sung vào Luật BHTG về quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG trong việc đảm bảo hoạt động tuân thủ quy định pháp luật, đảm bảo các chỉ tiêu hoạt động an toàn, bảo toàn vốn.
Đối với nội dung được vay đặc biệt tổ chức BHTG, được miễn nộp phí BHTG khi được kiểm soát đặc biệt, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng quy định tổ chức tín dụng được kiểm soát đặc biệt được vay đặc biệt của BHTGVN và được miễn nộp phí BHTG. Do vậy, để đồng bộ với quy định tại Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng, cần thiết đề xuất bổ sung vào Luật BHTG quy định về quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG trong việc được vay đặc biệt tổ chức BHTG, được miễn nộp phí BHTG trong thời gian được kiểm soát đặc biệt.
Về việc được cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định chuyển giao bắt buộc theo quy định tại luật này trong trường hợp rủi ro hoạt động dẫn số lỗ lũy kế của tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi lớn hơn 50% giá trị của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ ghi trong báo cáo tài chính đã được kiểm toán gần nhất, nhằm tăng cường an toàn hoạt động, củng cố vững chắc hệ thống tổ chức tham gia BHTG, cần thiết đề xuất bổ sung vào Luật BHTG về quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG trong việc được cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định chuyển giao bắt buộc theo quy định tại Luật này trong trường hợp rủi ro hoạt động dẫn số lỗ lũy kế của tổ chức tham gia BHTG lớn hơn 50% giá trị của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ ghi trong báo cáo tài chính đã được kiểm toán gần nhất.
Tuy nhiên, hiện nay theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng, phương án chuyển giao bắt buộc chỉ áp dụng đối với ngân hàng thương mại. Đồng thời, chưa có quy định về việc tổ chức BHTG tham gia vào các nội dung của phương án chuyển giao bắt buộc nên chưa tận dụng được nguồn lực của tổ chức BHTG vào quá trình cơ cấu lại tổ chức tín dụng yếu kém. Do đó, về nội dung này, cần có thêm thời gian nghiên cứu, đánh giá để đưa ra đề xuất cụ thể hơn.
Về việc cung cấp thông tin cho tổ chức BHTG, trên thực tế, tổ chức BHTG cần được cung cấp thông tin như thông tin về tiền gửi không được bảo hiểm để loại trừ khi xác định số phí phải nộp của tổ chức tham gia BHTG; thông tin về các khoản nợ của người được bảo hiểm tiền gửi để xác định số tiền chi trả BHTG. Ngoài ra, tổ chức BHTG cần nắm được sự thay đổi thông tin của các điểm giao dịch có nhận tiền gửi, theo dõi mạng lưới hoạt động của các tổ chức tham gia BHTG phục vụ cho công tác kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về BHTG, phục vụ cho công tác quản lý bản sao Chứng nhận tham gia BHTG.
Do vậy, để hoạt động BHTG được quy định chặt chẽ, đầy đủ, đồng thời để tổ chức BHTG có đầy đủ thông tin trong quá trình triển khai hoạt động nghiệp vụ, cần thiết đề xuất bổ sung vào Luật BHTG về quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG trong việc cung cấp các thông tin về tiền gửi không được bảo hiểm, các khoản nợ của người được BHTG; cung cấp thông tin khi có sự thay đổi về địa điểm giao dịch cho tổ chức BHTG.
Về việc phối hợp tuyên truyền chính sách pháp luật về BHTG, Luật BHTG chưa quy định về việc tổ chức tham gia BHTG phối hợp với tổ chức BHTG trong việc tuyên truyền chính sách, pháp luật về BHTG. Đây là hoạt động cần thiết để nâng cao ý thức pháp luật về BHTG đến người gửi tiền, người dân; đặc biệt là người dân ở vùng sâu, vùng xa, việc tiếp cận thông tin còn hạn chế. Ngoài ra, thông qua việc tuyên truyền chính sách BHTG giúp tổ chức tham gia BHTG nâng cao hiệu quả huy động vốn. Do vậy, cần thiết đề xuất bổ sung vào Luật BHTG về quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG trong việc phối hợp tuyên truyền chính sách pháp luật về BHTG.
Như vậy, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng, bảo đảm sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng là mục tiêu quan trọng trong hoạt động của BHTGVN. Để hoàn thiện hơn nữa quy định về quyền và nghĩa vụ của người được BHTG, tổ chức tham gia BHTG, việc sửa đổi, bổ sung Luật BHTG cần được nghiên cứu một cách cẩn trọng, trên cơ sở tổng kết quá trình triển khai để đưa ra các đề xuất giải quyết được khó khăn, vướng mắc, góp phần nâng cao hiệu quả thực thi của chính sách BHTG.
