Phát biểu khai mạc hội nghị, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng nhấn mạnh, đối với Đề án cơ cấu lại các TCTD, các giải pháp đề ra tại Đề án tiếp tục tập trung vào việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách về tiền tệ và hoạt động ngân hàng, trong đó quan trọng nhất là việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý xử lý, cơ cấu lại TCTD yếu kém; nâng cao năng lực tài chính, chuyển đổi mô hình kinh doanh, quản trị, điều hành của TCTD; tăng cường đổi mới công tác thanh tra, giám sát ngân hàng; cơ cấu lại các TCTD theo từng nhóm; các giải pháp về xử lý nợ xấu; và các giải pháp hỗ trợ để đảm bảo việc triển khai Đề án thành công.
Đối với Nghị quyết về thí điểm xử lý nợ xấu, đây là văn bản pháp lý rất quan trọng khi mà lần đầu tiên, các vấn đề vướng mắc về pháp lý của ngành Ngân hàng liên quan đến xử lý nợ xấu và tài sản bảo đảm các khoản nợ của TCTD đã kéo dài nhiều năm qua được giải quyết trong một văn bản của Quốc hội. Nếu được triển khai tốt trong thực tiễn sẽ tạo cơ chế đồng bộ, hiệu quả, khả thi để xử lý nhanh, dứt điểm nợ xấu của TCTD, qua đó góp phần khơi thông nguồn vốn phục vụ phát triển kinh tế đất nước.
Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo của Vụ Pháp chế và Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng - NHNN đã trình bày các nội dung cơ bản của Nghị quyết và Đề án. Trên cơ sở đó các TCTD, NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố tập trung trao đổi, thảo luận những vấn đề xoay quanh các giải pháp cơ cấu lại và xử lý nợ xấu, đặc biệt là các biện pháp, lộ trình, cách thức tổ chức thực hiện, nêu lên những khó khăn, vướng mắc có thể gặp phải trong quá trình triển khai để đảm bảo hiệu quả và đạt được mục tiêu như mong muốn.
Khẩn trương triển khai Nghị quyết số 42
Để triển khai Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu, Thống đốc Lê Minh Hưng đã yêu cầu các đơn vị thuộc NHNN khẩn trương thực hiện theo chức năng, nhiệm vụ đã được giao, cụ thể:
Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng tập trung hoàn thiện để ban hành các văn bản pháp lý có liên quan hướng dẫn thực hiện Nghị quyết, bảo đảm có hiệu lực đồng thời với thời điểm có hiệu lực của Nghị quyết; các văn bản pháp lý khác nhằm tăng cường hiệu quả công tác kiểm soát, thanh tra, giám sát hoạt động của hệ thống TCTD. Đồng thời, tiếp tục rà soát để đề xuất hoàn thiện các văn bản có liên quan khác nếu cần thiết.
Khẩn trương chỉ đạo từng TCTD xây dựng kế hoạch cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu trình NHNN phê duyệt, trong đó có kế hoạch xử lý nợ xấu của từng năm và giám sát việc thực hiện kế hoạch của từng TCTD. Cơ quan thanh tra, giám sát ngân hàng là đầu mối tổng hợp, báo cáo số liệu xử lý nợ xấu, xây dựng Báo cáo trình Chính phủ, Quốc hội theo yêu cầu tại Nghị quyết…
Vụ Pháp chế có trách nhiệm đầu mối xử lý các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thi hành Nghị quyết để kịp thời xử lý hoặc trình cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý.Đồng thời là đầu mối đề xuất hoàn thiện hệ thống pháp luật về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm trên cơ sở thực tiễn áp dụng các quy định tại Nghị quyết này.
Vụ Truyền thông làm đầu mối phối hợp các đơn vị liên quan triển khai các hình thức tuyên truyền, phổ biến nội dung Nghị quyết trong toàn hệ thống. Trong đó đặc biệt là những vấn đề liên quan đến nợ xấu, khái niệm và cách thức xác định nợ xấu đã được nêu tại Phụ lục ban hành kèm theo Nghị quyết 42 của Quốc hội để có được sự hiểu biết, đồng thuận của dư luận.
Đối với NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố có trách nhiệm phối hợp với chính quyền địa phương và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền trên địa bàn để triển khai thực hiện Nghị quyết tại địa bàn và thực hiện thanh tra, giám sát việc thực hiện Nghị quyết trên địa bàn. Trên cơ sở đó, nắm bắt những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai, báo cáo NHNNTW những vấn đề vượt thẩm quyền để được hướng dẫn xử lý kịp thời.
Đối với VAMC, có trách nhiệm tổ chức quán triệt các quy định của Nghị quyết; xây dựng và triển khai thực hiện phương án xử lý nợ xấu hàng năm và phương án mua, bán nợ xấu theo giá trị thị trường.
Về phía các TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, Thống đốc chỉ đạo tổ chức quán triệt nội dung Nghị quyết và tổ chức thực hiện Nghị quyết trong toàn hệ thống; xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch xử lý nợ xấu hằng năm và định kỳ báo cáo tình hình xử lý nợ xấu. Hàng năm, đánh giá, đề xuất về tính hiệu quả, khả thi đối với các chính sách thí điểm tại Nghị quyết trên cơ sở tổng kết việc thực hiện tại TCTD. Các TCTD phải thực hiện các biện pháp nâng cao năng lực quản trị nội bộ đặc biệt là quản trị rủi ro; các biện pháp ngăn ngừa hành vi vi phạm pháp luật gây ra nợ xấu, ngăn ngừa nợ xấu mới phát sinh, trong đó đặc biệt là tập trung nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng, nâng cao năng lực cán bộ thực hiện công tác thẩm định, xử lý nợ... Bên cạnh đó, văn bản số 152/TANDTC-PC ngày 19/7/2017 của Tòa án Nhân dân tối cao về giải quyết tranh chấp hợp đồng tín dụng, xử lý nợ xấu để trong quá trình xử lý tài sản bảo đảm cần được các TCTD nghiên cứu kỹ. Nếu có tranh chấp, cần đề nghị tòa án nhân dân các cấp xử lý theo đúng tinh thần của văn bản này.
Đề án 1058: tập trung hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, cơ chế, chính sách về tiền tệ và hoạt động ngân hàng
Theo Quyết định số 1058/QĐ-TTg ngày 19/7/2017, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Đề án 1058. Theo đó, Đề án Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 gồm 03 phần: Phần thứ nhất: Mục tiêu, nguyên tắc cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020; Phần thứ hai: Các giải pháp cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020; Phần thứ ba: Lộ trình thực hiện.
Đối với việc triển khai Đề án 1058, Thống đốc NHNN chỉ đạo các TCTD tập trung xây dựng và hoàn thiện ngay Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu đến năm 2020 với các nội dung tối thiểu sau: Đánh giá thực trạng tài chính, hoạt động quản trị điều hành, cổ đông và sở hữu vốn điều lệ của TCTD; Xác định rõ mục tiêu, định hướng cơ cấu lại và xử lý nợ xấu theo từng năm trong thời gian từ nay đến năm 2020; Đề xuất các giải pháp cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu và lộ trình thực hiện trên các mặt quản trị điều hành, cổ đông sở hữu cổ phần, thực trạng tài chính, mạng lưới hoạt động, khả năng cạnh tranh… đảm bảo phù hợp với các giải pháp cơ cấu lại nêu tại Đề án, các quy định của pháp luật, phù hợp với yêu cầu khắc phục, xử lý các tồn tại, sai phạm, yếu kém của TCTD nhằm đạt được mục tiêu đề ra.
Đồng thời với việc xây dựng Phương án, mỗi TCTD cần thành lập Ban chỉ đạo cơ cấu lại để triển khai.Trong quá trình tổ chức thực hiện cơ cấu lại nếu phát sinh những vấn đề vượt thẩm quyền, khó khăn, vướng mắc, kịp thời báo cáo NHNN để được xem xét, quyết định.
Nghị quyết số 42 và Đề án 1058 tiếp tục đảm bảo sự an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng
Sau 04 năm triển khai Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015” (Quyết định số 254/QĐ-TTg ngày 01/3/2012) và hơn 03 năm triển khai Đề án “Xử lý nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng” và Đề án “Thành lập Công ty Quản lý tài sản của các tổ chức tín dụng Việt Nam” (Quyết định số 843/QĐ-TTg ngày 31/5/2013), trong điều kiện kinh tế trong nước và thế giới có nhiều yếu tố không thuận lợi, các TCTD vừa phải tự tái cơ cấu, xử lý nợ xấu vừa tiếp tục hỗ trợ sản xuất kinh doanh, phục hồi tăng trưởng kinh tế.Dưới sự chỉ đạo sát sao của Quốc hội, Chính phủ, với sự nỗ lực vàquyết tâm của ngành Ngân hàng và sự phối hợp của các Bộ, ngành, địa phương, trong giai đoạn vừa qua, sự ổn định, an toàn của hệ thống các TCTD đã được giữ vững, nhiều TCTD yếu kém được nhận diện và được cơ cấu lại; nợ xấu đã được kiềm chế ở mức dưới 3%.Dù quá trình cơ cấu lại hệ thống các TCTD và xử lý nợ xấu giai đoạn 2011-2015 đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, song hệ thống các TCTD vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế.
Tại kỳ họp thứ ba Quốc hội khóa XIV, các đại biểu đã nhất trí thông qua Nghị quyết số 42/2017/QH14 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các TCTD (Nghị quyết số 42).
Ngày 19/7, Thủ tướng đã ban hành Chỉ thị số 32/CT-TTg (Chỉ thị số 32) về việc triển khai thực hiện Nghị quyết số 42 và ban hành Quyết định số 1058/QĐ-TTg phê duyệt Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 (Đề án 1058). Thực hiện Chỉ thị số 32 của Thủ tướng, ngày 20/7/2017 Thống đốc NHNN ban hành Chỉ thị số 06/CT-NHNN về việc thực hiện Nghị quyết số 42 và Đề án 1058.
Việc Quốc hội Thông qua Nghị quyết 42; Thủ tướng ban hành Chỉ thị 32 và Thống đốc NHNN ban hành Chỉ thị 06 đã thể hiện quyết tâm của Quốc hội, Chính phủ, NHNN trong việc đảm bảo sự phát triển an toàn, lành mạnh của hệ thống ngân hàng, qua đó đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.