Hội nghị do ông Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Thường trực NHNN; ông Trần Thanh Nam - Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; ông Phạm Thiện Nghĩa - Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp đồng chủ trì.
Tham dự hội nghị còn có lãnh đạo UBND 12 tỉnh/thành phố vùng ĐBSCL, đại diện sở, ban, ngành địa phương; lãnh đạo các vụ, cục NHNN, NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố; các doanh nghiệp/hợp tác xã vùng ĐBSCL.
Ngành Ngân hàng luôn ưu tiên cơ chế chính sách tín dụng ngành lúa gạo
Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú nhấn mạnh, Việt Nam là quốc gia đầu tiên thực hiện Chương trình sản xuất lúa giảm phát thải trên quy mô lớn. Ngày 27/11/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 1490/QĐ-TTg phê duyệt Đề án: “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030”. NHNN và ngành Ngân hàng đã triển khai nhiều giải pháp về tín dụng nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vùng ĐBSCL phát triển sản xuất kinh doanh nói chung và trong sản xuất lúa chất lượng cao nói riêng.
Hàng năm, NHNN Trung ương và các chi nhánh tại địa phương đều tổ chức các hội nghị kết nối ngân hàng – doanh nghiệp và các hội nghị chuyên đề về tín dụng đối với ngành nông sản chủ lực và lúa gạo vùng ĐBSCL; đồng thời có nhiều văn bản chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) tập trung cho vay, mở rộng hạn mức tín dụng, đơn giản hóa quy trình, thủ tục cho vay... để đáp ứng vốn từ khâu sản xuất (phân bón, giống, vật tư...) đến khâu chế biến, thu mua, tiêu thụ nông sản và lúa gạo; qua đó tạo điều kiện thuận lợi tối đa trong quan hệ tín dụng cho hộ dân, doanh nghiệp, hợp tác xã sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu lúa gạo.
Đến cuối tháng 9/2024, huy động trên địa bàn các tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL đạt khoảng 857 nghìn tỷ đồng (đáp ứng 72% nhu cầu vốn tín dụng trên địa bàn), tăng 6,1% so với cuối năm 2023; tổng dư nợ tín dụng đạt khoảng 1,18 triệu tỷ đồng, tăng 8% so với cuối năm 2023. Trong đó, dư nợ đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn của vùng đạt khoảng 643 nghìn tỷ đồng, tăng 7% so với 2023, chiếm 54% tổng dư nợ trên địa bàn. Riêng đối với ngành lúa gạo - là thế mạnh của vùng luôn có mức tăng trưởng tín dụng cao, hiện đạt khoảng 124 nghìn tỷ đồng, tăng 18% so với cuối năm 2023, chiếm khoảng 11% dư nợ tín dụng vùng và chiếm 53% dư nợ tín dụng lúa, gạo toàn quốc.
Tại Đề án “Phát triển bền vững một triệu héc-ta chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030”, NHNN được giao nhiệm vụ: Nghiên cứu, đề xuất xây dựng Chương trình tín dụng hỗ trợ liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long giữa hợp tác xã với các doanh nghiệp; thời gian triển khai từ 2025-2030.
Đối với nhiệm vụ này, bà Hà Thu Giang - Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, NHNN đã khẩn trương phối hợp với các Bộ, ngành, UBND 12 tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL và đơn vị liên quan xây dựng và có Tờ trình báo cáo Thủ tướng Chính phủ về Chương trình cho vay liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long theo Quyết định 1490/QĐ-TTg. NHNN cũng đã có các văn bản gửi các TCTD và NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL hướng dẫn triển khai Chương trình; Văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND 12 tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL về phối hợp triển khai một số nội dung liên quan đến nhiệm vụ của Bộ, địa phương để các TCTD có cơ sở thực hiện cho vay theo Chương trình. Thông tin cụ thể hơn về nội dung Chương trình cho vay, bà Giang cho biết, Chương trình cho vay theo 2 giai đoạn. Trong đó giai đoạn thí điểm từ nay tới cuối năm 2025 do Agribank là ngân hàng chủ lực cho vay và giai đoạn mở rộng từ khi kết thúc thí điểm tới năm 2030 tại các TCTD. Hiện nay, căn cứ vào nội dung khung Chương trình cho vay theo chỉ đạo của NHNN, Agribank đã ban hành văn bản hướng dẫn nội bộ để triển khai thí điểm cho vay. Đồng thời, NHNN khuyến khích các TCTD khác đăng ký cho vay trong giai đoạn thí điểm và đề nghị các ngân hàng sẵn sàng văn bản hướng dẫn để triển khai ngay trong giai đoạn mở rộng thực hiện.
Về nguồn lực và nguyên tắc cho vay, TCTD thực hiện cho vay bằng nguồn vốn tự huy động của TCTD; do đó, việc cho vay được thực hiện theo cơ chế thương mại với các điều kiện cho vay theo quy định hiện hành của TCTD đối với khách hàng. Về thời hạn và mục đích cho vay đáp ứng nhu cầu vốn ngắn, trung, dài hạn của tất cả các khâu từ sản xuất, thu mua, chế biến, tiêu thụ trong liên kết lúa gạo. Đối với lãi suất cho vay, TCTD chủ động cân đối nguồn vốn, tiết giảm chi phí để xem xét áp dụng lãi suất cho vay thấp hơn tối thiểu 01%/năm so với lãi suất cho vay của kỳ hạn tương ứng đang áp dụng đối với khách hàng cùng kỳ hạn/cùng nhóm.
Là ngân hàng chủ lực đầu tư cho khu vực tam nông nói chung và Chương trình trên nói riêng, bà Phùng Thị Bình - Phó Tổng giám đốc Agribank cho biết, để triển khai Quyết định 1490/QĐ-TTg phê duyệt Đề án “Phát triển bền vững một triệu ha chuyên canh lúa chất lượng cao và phát thải thấp gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long đến năm 2030”, Agribank và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã ký kết Bản ghi nhớ để cung cấp các sản phẩm dịch vụ của Agribank cho các đối tượng phù hợp với mục tiêu của Đề án, bao gồm dịch vụ tiền gửi, dịch vụ tiền vay và dịch vụ tài chính.
Ngay sau khi NHNN ban hành văn bản số 8364/NHNN-TD hướng dẫn các TCTD triển khai Chương trình cho vay liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL, Agribank đã ban hành các văn bản hướng dẫn nội bộ, các sản phẩm cho vay cụ thể tới từng nhóm đối tượng khách hàng để tổ chức triển khai Chương trình. Cụ thể, về thời gian, kể từ ngày ban hành đến hết ngày 31/12/2030. Trong đó, triển khai thí điểm đến 31/12/2025. Về đối tượng cho vay là các cá nhân, hộ nông dân tham gia liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo; Tổ hợp tác, hợp tác xã, doanh nghiệp có tên trong danh sách tham gia liên kết lúa gạo do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn công bố. Agribank thực hiện cho vay phục vụ nhu cầu vốn ngắn, trung, dài hạn của tất cả các khâu trong liên kết lúa gạo để phục vụ Đề án 1 triệu ha lúa. Hiện nay, Agribank đang xây dựng sản phẩm cho vay khép kín tới tất cả đối tượng tham gia chương trình 1 triệu ha lúa, từ hộ gia đình, cá nhân trồng lúa đến các đơn vị cung cấp nguyên vật liệu đầu vào, đơn vị chế biến xuất khẩu.
Phát biểu tại Hội nghị, ông Phạm Thiện Nghĩa - Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp đánh giá cao NHNN tham gia triển khai tích cực các cơ chế, chính sách tín dụng đối với nông nghiệp nông thôn thời gian qua và gần đây nhất là đẩy mạnh chương trình tín dụng ưu đãi triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Với cơ chế chính sách hỗ trợ của ngành Ngân hàng vào sản xuất mang lại hiệu quả thiết thực, tạo điều kiện cho nông nghiệp nông thôn tại địa phương phát triển, đời sống người nông dân có chuyển biến, 100% xã hoàn thành nông thôn mới, tỷ lệ nghèo giảm nhanh…
Phối hợp đồng bộ chính sách để triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao đạt hiệu quả
Chia sẻ tại hội nghị, đại diện các doanh nghiệp, hộ nông dân bày tỏ phấn khởi khi tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Bởi các chủ thể tham gia vào chuỗi đều được hưởng lợi. Người nông dân sẽ được hưởng lợi nhờ sự liên kết với doanh nghiệp, còn doanh nghiệp cũng có lợi khi có nguồn hàng ổn định. Nếu đề án 1 triệu ha được triển khai tốt, chi phí đầu tư của doanh nghiệp và cả chi phí canh tác của nông dân sẽ giảm, trong khi chất lượng hàng hóa sẽ được nâng cao. Nhờ đó, gạo có chất lượng cao hơn sẽ giúp doanh nghiệp đạt được mức giá bán tốt hơn trên thị trường vừa giảm phát thải.
Khẳng định việc triển khai Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và phát thải thấp vùng ĐBSCL có ý nghĩa rất quan trọng, chính vì vậy, ngành Ngân hàng triển khai cơ chế chính sách để làm sao hỗ trợ được cho các doanh nghiệp, hợp tác xã, cho các hộ gia đình, để có nguồn lực, có nguồn vốn để triển khai ngay được dự án từ khi thí điểm. Tuy nhiên, để triển khai Chương trình cho vay đạt hiệu quả, NHNN đề xuất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn kịp thời tổng hợp, công bố chung các vùng chuyên canh, các liên kết và chủ thể tham gia liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp vùng đồng bằng sông Cửu Long theo quy định tại Quyết định 1490/QĐ-TTg để các tổ chức tín dụng tiếp cận, xem xét, quyết định cho vay.
UBND 12 tỉnh, thành phố vùng ĐBSCL, xác định, lập danh sách và công bố vùng chuyên canh, các liên kết và chủ thể tham gia liên kết sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm lúa gạo chất lượng cao và phát thải thấp trên địa bàn theo Quyết định 1490/QĐ-TTg theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; đồng thời gửi Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổng hợp và công bố chung để tổ chức tín dụng tiếp cận, xem xét, quyết định cho vay. Kịp thời thông báo cho Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn những trường hợp chủ thể không còn tham gia liên kết lúa gạo; giao cơ quan chuyên môn của địa phương ban hành định mức kinh tế kỹ thuật để sản xuất lúa chất lượng cao và phát thải thấp.
Đối với ngành Ngân hàng, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú chỉ đạo, NHNN chi nhánh 12 tỉnh, thành phố tại ĐBSCL chỉ đạo, theo dõi việc cho vay theo Chương trình của các chi nhánh Agribank trên địa bàn; Phối hợp với các sở, ban, ngành trong việc tổ chức thực hiện Chương trình trên địa bàn; kịp thời tham mưu cho NHNN, UBND tỉnh, thành phố xử lý các vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai cho vay.
Agribank đẩy mạnh cho vay theo Chương trình; xác định việc thực hiện cho vay trong giai đoạn thí điểm là nhiệm vụ chính trị; Tăng cường công tác truyền thông, thông tin tại vùng ĐBSCL để các khách hàng doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ nông dân biết và tiếp cận chính sách. Kịp thời báo cáo NHNN những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình cho vay theo Chương trình...
BT