Năm 2013, tình hình kinh tế - xã hội còn rất nhiều khó khăn và tác động trực tiếp tới hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, thực hiện nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ, NHNN đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp nhằm ổn định thị trường; nhờ vậy, những nút thắt của hoạt động ngân hàng đã từng bước được tháo gỡ, lạm phát được kiểm soát, tỷ giá, giá vàng đã ổn định, nợ xấu từng bước được xử lý và nhiệm vụ tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng đang đi đúng hướng.
Với vai trò là cơ quan chịu trách nhiệm trước Chính phủ thực hiện chức năng quản lý nhà nước về Bảo hiểm tiền gửi (BHTG), trong năm 2013, NHNN đã rất quan tâm đến việc ban hành và trình ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về BHTG cũng như một loạt các văn bản pháp lý quan trọng điều chỉnh hoạt động của BHTG đã được phê duyệt trên nguyên tắc phù hợp với Luật BHTG, thực tế hoạt động ngân hàng tại Việt Nam, đảm bảo xây dựng BHTGVN hoạt động ngày càng hiệu quả, bộ máy tinh gọn nhưng vẫn duy trì được tính ổn định và kế thừa.
Trong năm 2014, NHNN tiếp tục quan tâm đến hoạt động BHTG thông qua việc tiếp tục hoàn thiện hơn nữa các cơ sở pháp lý về BHTG, đồng thời sẽ tiến hành bổ nhiệm các chức danh quản lý còn thiếu nhằm tạo nền tảng cho giai đoạn phát triển tới đây của BHTGVN.
Những kết quả đạt được trong năm 2013 của BHTGVN là tích cực và đáng ghi nhận. NHNN đánh giá cao những cố gắng của BHTGVN trong quá trình tham gia xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật nhằm triển khai Luật BHTG. Tuy nhiên, trong giai đoạn chuyển tiếp hiện nay, còn nhiều khó khăn và thách thức đặt ra cho hoạt động BHTG. Nhằm thực hiện tốt hơn nhiệm vụ bảo vệ người gửi tiền và góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng, đảm bảo sự phát triển lành mạnh, an toàn của hệ thống ngân hàng, trong năm 2014, NHNN cho rằng BHTGVN cần thực hiện tốt 6 nhiệm vụ dưới đây:
Thứ nhất, trong suốt hai năm 2012-2013 và dự kiến tới đây năm 2014-2015 tiến tới 2020, chúng ta phải tiếp tục quá trình tái cơ cấu hệ thống ngân hàng. BHTGVN là cơ quan rất quan trọng trong hệ thống đảm bảo an toàn tài chính của đất nước. Khi tái cơ cấu hệ thống ngân hàng, bản thân các cơ quan quản lý cũng phải thay đổi để đáp ứng yêu cầu mới. Vì thế điều đầu tiên là chúng ta phải thay đổi, tức là phải tái cơ cấu hoạt động tổ chức BHTG.
Trước hết, BHTGVN cần chủ động xây dựng Chiến lược phát triển BHTG để NHNN trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Chiến lược này cần tuân thủ các văn bản pháp lý hiện nay, đồng thời cũng phải có tính gợi mở nhằm phù hợp với những diễn biến nhanh của hoạt động ngân hàng tại Việt
Thứ hai, chúng ta phải tiếp tục rà soát và tích cực đề xuất, tham mưu với các cơ quan quản lý nhà nước để hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan tới hoạt động BHTG. Là cơ quan trực tiếp thực hiện chính sách về BHTG, BHTGVN phải là cơ quan hiểu rõ nhất những thuận lợi, khó khăn và những khoảng trống về chính sách hiện hành, từ đó có đề xuất phù hợp với thực tiễn.
Thứ ba, củng cố bộ máy lãnh đạo và tiến hành thành lập, sắp xếp các phòng ban theo đúng nghị định của Chính phủ về tổ chức hoạt động BHTG và quyết định cơ cấu tổ chức BHTGVN đã được phê duyệt. Trong quá trình thực hiện, cần đảm bảo bố trí nhân sự phù hợp với kinh nghiệm, năng lực, duy trì sự ổn định cho hoạt động BHTG. Tôi cho rằng đây là một nội dung rất quan trọng trong năm 2014, bởi đã có Nghị định, các quy định do NHNN ban hành về tổ chức bộ máy, Điều lệ của BHTGVN. Trong 2014, cần cố gắng hoàn chỉnh, hoàn thành các nội dung đã được quy định trong các văn bản pháp lý này. Đồng thời, triển khai xây dựng các quy chế, quy trình quản lý nội bộ của BHTGVN theo hướng quy định trách nhiệm rõ ràng, tạo cơ chế phối hợp hiệu quả giữa các mảng nghiệp vụ và các bộ phận chức năng, đặc biệt là các quyết định liên quan tới quản trị điều hành phù hợp với các quy định mới.
Thứ tư, tiếp tục tổ chức tốt các hoạt động nghiệp vụ BHTG theo quy định như cấp, thu hồi chứng nhận tham gia BHTG theo quy định; tính và thu phí tham gia BHTG; quản lý, sử dụng an toàn vốn; kiểm tra, giám sát và tham gia vào quá trình kiểm soát đặc biệt các tổ chức tham gia BHTG và chi trả tiền gửi được bảo hiểm. BHTGVN đã làm tốt công tác thông tin tuyên truyền và cần tiếp tục chú trọng hơn nữa công tác này gắn với hoạt động ngân hàng, cung cấp thông tin về việc thực thi các giải pháp điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng một cách cẩn trọng, phù hợp để tạo sự đồng thuận, ủng hộ của dư luận với hoạt động của ngành Ngân hàng nói chung cũng như hoạt động của hệ thống BHTG nói riêng.
Thứ năm, phối hợp triển khai tốt và chủ động trong công tác giám sát các tổ chức tín dụng, trong đó ưu tiên hàng đầu là các quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) và hình thành cơ chế chia sẻ thông tin giữa BHTGVN và các cơ quan đơn vị trong NHNN, đặc biệt là với cơ quan Thanh tra giám sát, Trung tâm thông tin tín dụng và Ngân hàng hợp tác xã (NH HTX). Đề cập tới vấn đề này, chúng ta cũng biết rằng NHNN sẽ triển khai năm 2014 chương trình nhằm tái cơ cấu hệ thống QTDND, trong đó có việc tái cơ cấu hoạt động của NH HTX cũng như các QTDND cơ sở. Thông tư 31 về tổ chức hoạt động của NH HTX đã được ban hành và dự kiến đầu năm nay sẽ tiếp tục ban hành thông tư về tổ chức hoạt động của QTDND cơ sở với nhiều nội dung thay đổi. Chắc chắn những thay đổi này sẽ có tác động không nhỏ đến tổ chức, hoạt động của hệ thống QTDND. Trong quá trình đó, vai trò của NH HTX với tư cách là một cơ quan đầu mối, như là “ngân hàng trung ương” của hệ thống QTDND cần được xác lập để qua đó NH HTX trở thành tổ chức hàng đầu trong giám sát hoạt động an toàn của nội bộ hệ thống; tiếp theo là vai trò của các cơ quan khác, trong đó có BHTGVN. Chính vì vậy, cơ chế chia sẻ thông tin rất quan trọng để các tổ chức có liên quan trong bảo đảm an toàn của hệ thống này sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.
Nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân khi dự hội nghị tổng kết Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị đã nói: Trong 10 năm, bên cạnh những thành tích chúng ta đạt được trong quá trình tái cơ cấu, xử lý và phát triển hệ thống QTDND, vẫn có vấn đề chưa được đề cập nhiều. Hơn 10 năm ấy, số lượng QTDND không tăng nhiều, chỉ từ 900 lên 1.000 quỹ. Về tầm bao phủ của QTDND cơ sở, mới chỉ được 10% số lượng xã. Đây là mô hình tốt, có hiệu quả để giúp xóa đói giảm nghèo, giúp giải quyết vấn đề vốn ở nông thôn, tuy nhiên câu hỏi đặt ra là vì sao hệ thống QTDND phát triển chậm? Sau khi đánh giá lại, có thể thấy rằng, một trong những lý do bởi tiềm ẩn rủi ro trong hoạt động của các QTDND. Điều đó có nghĩa là các đơn vị này đang hoạt động không an toàn. Cần phải giải quyết được “câu chuyện” ấy để các quỹ đó trở nên an toàn, từ đó nhân rộng mô hình này, đóng góp vào sự phát triển kinh tế ở khu vực nông thôn cũng như trên toàn quốc. Để làm được điều này, cần thay đổi từ tổ chức đến cơ chế hoạt động của các QTDND cơ sở, nhất là cơ chế quản lý, giám sát của các tổ chức bên ngoài. Chính ở đây, vai trò của BHTGVN trở nên vô cùng quan trọng, phải cùng với các tổ chức khác tham gia một cách tích cực vào quá trình giám sát an toàn hoạt động của các tổ chức này.
Thứ sáu, cần phối hợp với cơ quan Thanh tra giám sát và NH HTX xây dựng quy chế để các QTDND yếu kém để chủ động tham gia tái cơ cấu, trong đó có cả cơ chế xử lý (phá sản, thanh lý) để nâng cao hiệu quả các hình thức xử lý trong quá trình tái cơ cấu. Theo đánh giá của chi nhánh NHNN tỉnh, thành phố, hiện nay chúng ta có khoảng 397 QTDND yếu kém. Trong số này sẽ có những QTDND phải cấu trúc lại, tổ chức lại, nhưng cũng có những QTDND không thể tái cấu trúc, cần phải giải quyết thật nhanh, gọn và không gây ảnh hưởng lớn đối với tình hình an ninh chính trị xã hội trên địa bàn.
Mặc dù còn nhiều vấn đề cần tiếp tục hoàn thiện, NHNN bày tỏ sự lạc quan, tin tưởng vào giai đoạn phát triển mới của BHTGVN.