Trong những năm qua, Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) nói chung và BHTGVN Chi nhánh khu vực Bắc Trung bộ (Chi nhánh) nói riêng đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đó. Có được thành quả như vậy là nhờ vào việc triển khai đồng bộ các mặt hoạt động nghiệp vụ, trong đó Chi nhánh luôn xác định công tác kiểm tra tại chỗ các tổ chức tham gia BHTG là nhiệm vụ trọng tâm.
Kiểm tra tại chỗ là đột phá
Chi nhánh được BHTGVN giao nhiệm vụ quản lý các tổ chức tham gia BHTG trên địa bàn từ Ninh Bình đến Thừa Thiên - Huế, với số lượng tổ chức tham gia BHTG gồm 1 NHTMCP Bắc Á và 227 quỹ tín dụng cơ sở (QTDCS). Xác định rõ nhiệm vụ và trọng trách quan trọng đó, những năm qua cùng với BHTGVN, Chi nhánh đã thực hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi người gửi tiền và đảm bảo an toàn hoạt động tài chính - ngân hàng trên địa bàn, nâng cao niềm tin công chúng, đặc biệt đóng vai trò quan trọng làm cầu nối giữa các tổ chức nhận tiền gửi và người gửi tiền, góp phần quan trọng trong việc tăng trưởng nguồn vốn huy động của các TCTD.
Điều đó đã được minh chứng qua kết quả hoạt động của Chi nhánh trong những năm qua, người gửi tiền tại các TCTD trên địa bàn đã được BHTGVN bảo vệ quyền lợi trực tiếp và gián tiếp thông qua các hoạt động nghiệp vụ BHTG từ công tác cấp chứng nhận BHTG, giám sát, kiểm tra… Trong đó, công tác tuyên truyền, đưa chủ trương chính sách về BHTG vào cuộc sống luôn được xác định là tiền đề cho việc thực hiện thành công mọi nhiệm vụ được giao. Thông qua hoạt động này, BHTG đã trở thành nhân tố quan trọng trong quá trình gây dựng và củng cố niềm tin, uy tín và thương hiệu của các TCTD.
Hiện nay, tại khắp các điểm giao dịch của các TCTD, người dân dễ dàng nhận thấy thông điệp “Quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền được Chính phủ cam kết bảo vệ” thông qua “Chứng nhận BHTG” luôn được niêm yết ở vị trí dễ dàng quan sát và nhìn thấy nhất… Điều này chứng tỏ rằng, chính sách BHTG đã thực sự đi vào cuộc sống và phát huy tác dụng, sát cánh cùng các TCTD.
Đằng sau sự phát triển an toàn, lành mạnh và sôi động của hệ thống các TCTD trên địa bàn trong những năm qua có vai trò đặc biệt quan trọng của tổ chức BHTG trong công tác cảnh báo sớm rủi ro. Đặc biệt, trong giai đoạn khủng hoảng kinh tế toàn cầu diễn ra nghiêm trọng nhất, cùng với BHTGVN, Chi nhánh đã đồng hành cùng hệ thống các TCTD nước nhà nói chung và hệ thống TCTD trên địa bàn nói riêng vượt qua khó khăn, đứng vững, ổn định và tiếp tục phát triển. Trên địa bàn Chi nhánh quản lý không để xảy ra tình trạng hoảng loạn, rút tiền hàng loạt như những năm cuối thập niên 80, khi chưa có tổ chức BHTG; qua đó góp phần đảm bảo ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
2014 là năm đẩy mạnh công cuộc tái cơ cấu hệ thống ngân hàng giai đoạn 2011 - 2015, là năm hướng tới kỷ niệm 15 năm thành lập và hoạt động của BHTGVN. Ngay từ đầu năm, Chi nhánh đã phát động đợt thi đua cao điểm lập thành tích chào mừng ngày thành lập Ngành. Bám sát chỉ đạo của BHTGVN, Chi nhánh triển khai đồng bộ các mặt hoạt động, trong đó xác định công tác kiểm tra tại chỗ các tổ chức tham gia BHTG là nhiệm vụ trọng tâm, có ý nghĩa “sống còn” trong việc đảm bảo an toàn hệ thống, bảo vệ tốt nhất quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền.
Bởi vì, thông qua công tác kiểm tra tại chỗ, Chi nhánh phát hiện ra những tồn tại, thiếu sót, qua đó giúp các TCTD kịp thời khắc phục, chỉnh sửa. Đồng thời, qua công tác kiểm tra tại chỗ Chi nhánh trực tiếp tuyên truyền đến người dân chủ trương chính sách của Nhà nước về BHTG.
Tăng tốc về đích
Với vai trò và ý nghĩa quan trọng như vậy, để công tác kiểm tra tại chỗ đạt kết quả cao, ngoài kế hoạch kiểm tra định kỳ thì trên cơ sở kết quả của hoạt động giám sát từ xa, Chi nhánh tổng hợp, phân tích, xử lý và chủ động theo sát hoạt động của các tổ chức tham gia BHTG, đặc biệt nắm bắt được dòng tiền đổ vào các tổ chức tham gia BHTG trên địa bàn; tình hình biến động của thị trường tài chính tiền tệ và phản ứng của các TCTD trước tình hình đó nhằm đưa ra những cảnh báo sớm giúp các tổ chức tham gia BHTG kịp thời kiểm soát và ngăn chặn rủi ro, đồng thời qua đó xây dựng kế hoạch và thực hiện kiểm tra kịp thời các đơn vị có dấu hiệu vi phạm.
Mặt khác, để thực hiện tốt công tác kiểm tra, Chi nhánh đã chủ động xây dựng đề cương, kế hoạch kiểm tra bám sát theo hướng dẫn chung của BHTGVN và phù hợp với hoạt động thực tế tại từng đơn vị. Chủ động phối hợp với NHNN chi nhánh các tỉnh trên địa bàn có đơn vị được kiểm tra; thông báo kế hoạch, đề cương kiểm tra cho từng đơn vị và yêu cầu đơn vị chuẩn bị tài liệu, sổ sách phục vụ cho công tác kiểm tra.
Qua đó, các đơn vị được kiểm tra đã có bước chuẩn bị tốt như: phân công cán bộ phối hợp với đoàn kiểm tra, bố trí chỗ làm việc, cung cấp đầy đủ các hồ sơ tài liệu theo yêu cầu, tạo điều kiện tốt để các đoàn kiểm tra làm việc. Từ đó, công tác kiểm tra được triển khai nhanh chóng, thuận lợi, rút ngắn được thời gian công tác, đúng kế hoạch đề ra và đạt chất lượng cao.
Thực hiện kế hoạch kiểm tra đã được phê duyệt, trong 8 tháng đầu năm 2014 Chi nhánh đã thực hiện kiểm tra tại chỗ 50/73 tổ chức tham gia BHTG là QTDCS, đạt 68% kế hoạch. Kết quả, nhìn chung các đơn vị chấp hành khá tốt quy định của pháp luật về BHTG như: việc niêm yết Chứng nhận BHTG, nội dung của việc BHTG; chế độ thông tin báo cáo; bổ sung hồ sơ pháp lý đầy đủ, kịp thời... Tuy nhiên, qua kết quả kiểm tra vẫn còn tồn tại sai sót trong việc tính phí BHTG dẫn đến nộp thừa, thiếu phí BHTG. Theo đó, 10 đơn vị nộp phí đầy đủ, kịp thời theo đúng quy định; 35 đơn vị nộp thừa phí và 5 đơn vị nộp thiếu số phí theo quy định.
Nguyên nhân chính của những sai sót đó là việc các đơn vị xác định chưa chính xác số dư các loại tiền gửi thuộc đối tượng bảo hiểm. Trong quá trình kiểm tra, các đoàn kiểm tra đã chỉ rõ nguyên nhân, giải thích và hướng dẫn cho các đơn vị xác định đúng về đối tượng tiền gửi được bảo hiểm theo quy định. Đồng thời, qua đó Chi nhánh đã đưa ra trên 140 kiến nghị, đề xuất về các biện pháp xử lý, giúp các đơn vị kịp thời khắc phục, chỉnh sửa.
Điều quan trọng nhất là qua công tác kiểm tra tại chỗ, Chi nhánh đã giúp các đơn vị nhìn nhận một cách khách quan về hoạt động của đơn vị, từ đó có sự phân tích, đánh giá và rút ra bài học kinh nghiệm, đồng thời có các giải pháp hữu hiệu nhằm ngăn chặn, hạn chế đến mức thấp nhất rủi ro có thể xảy ra.
Những thành quả mà Chi nhánh đạt được trong thời gian qua, đặc biệt là trong 8 tháng năm 2014 là dấu ấn, điểm nổi bật trong thành quả chung của Ngành. Đồng thời tạo động lực cho Chi nhánh trong việc triển khai đồng bộ các mặt hoạt động, góp phần hoàn thành mục tiêu chung trên chặng đường thực hiện sứ mệnh bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần nâng cao niềm tin của công chúng, đảm bảo an toàn hệ thống tài chính ngân hàng quốc gia.