Trang Chủ
Lấy ý kiến tổ chức, cá nhân đối với Dự thảo Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật BHTG (sửa đổi) liên quan đến nội dung này, lý giải về mục tiêu của chính sách, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, Quyết định số 986/QĐ-TTg ngày 8/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã đặt mục tiêu đối với BHTGVN như sau: “Tăng cường năng lực tài chính, nâng cao năng lực hoạt động, hoàn thiện mô hình tổ chức, nâng cao trình độ cán bộ, áp dụng công nghệ hiện đại nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ giám sát, kiểm tra, tham gia kiểm soát đặc biệt (KSĐB), phát hiện, cảnh báo sớm những rủi ro tiềm ẩn đối với tổ chức tham gia BHTG; tham gia tái cơ cấu hiệu quả đối với các tổ chức tín dụng (TCTD) yếu kém…”.
Tại Chỉ thị số 06/CT-TTg ngày 12/3/2019 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường giải pháp nhằm đảm bảo an toàn hoạt động, củng cố vững chắc hệ thống quỹ tín dụng nhân dân (QTDND), Thủ tướng Chính phủ yêu cầu cần phát huy vai trò của Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) trong hỗ trợ tài chính và xử lý khó khăn của QTDND, tăng cường vai trò tham gia, hỗ trợ chức năng kiểm tra, giám sát của NHNN đối với các QTDND.
Cũng theo NHNN, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, từ năm 2019 đến nay, NHNN đã giao BHTGVN thực hiện kiểm tra 234 QTDND. Trong quá trình triển khai kiểm tra đã phát sinh một số khó khăn, vướng mắc như quyền và nghĩa vụ của BHTGVN trong kiểm tra, giám sát (trong khi Luật BHTG chưa ghi nhận quyền, nghĩa vụ này của BHTGVN), cơ sở để hướng dẫn cụ thể cách thức, phương thức phối hợp, việc ghi nhận các vi phạm trong quá trình kiểm tra, giám sát của BHTGVN và xử lý kiến nghị, đề xuất của BHTGVN đối với các hành vi vi phạm…do hoạt động này chưa được thể chế hóa tại Luật BHTG, nên chưa có đủ cơ sở để tháo gỡ những vướng mắc nêu trên.
Bên cạnh đó, cả nước hiện có khoảng 1.178 QTDND, với số lượng lớn, trong khi chất lượng hoạt động của các quỹ không đồng đều. Một số QTDND xảy ra vi phạm liên quan trực tiếp đến người quản lý, kiểm soát, điều hành của quỹ. Thời gian qua, Ngân hàng Hợp tác xã đã cử nhân sự tham gia điều hành QTDND, tuy nhiên do số lượng QTDND lớn nên cần thêm sự tham gia của BHTGVN để thực hiện nhiệm vụ này.
Tại khoản 13 Điều 13 Luật BHTG quy định quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG tham gia vào quá trình KSĐB đối với tổ chức tham gia BHTG, tuy nhiên, chưa có quy định về việc cử người tham gia cơ cấu lại TCTD theo yêu cầu của NHNN. Do đó, cần bổ sung quy định này tại Luật để đảm bảo cơ sở pháp lý cho quá trình triển khai thực hiện.
Ngoài ra, Luật Các TCTD năm 2024 quy định BHTGVN tham gia vào quá trình xây dựng phương án cơ cấu lại TCTD được KSĐB bao gồm: Đánh giá tính khả thi của phương án phục hồi QTDND (khoản 2 Điều 169); Đánh giá tính khả thi của phương án sáp nhập, hợp nhất, chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp của QTDND được KSĐB (khoản 2 Điều 176); Phối hợp xây dựng phương án phá sản TCTD được KSĐB. Theo đó, cần rà soát để bổ sung các quyền, nghĩa vụ tương ứng của tổ chức BHTG tại Luật BHTG để đảm bảo đồng bộ, thống nhất.
NHNN cho biết, từ những bất cập nêu trên đã đặt ra mục tiêu xây dựng chính sách để tạo cơ sở pháp lý cho BHTG trong việc kiểm tra QTDND theo kế hoạch, nội dung do NHNN giao và cử người tham gia quản lý, điều hành tại QTDND được KSĐB theo chỉ định của NHNN. Nội dung chính sách về sửa đổi, bổ sung quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG dự kiến sẽ bao gồm việc mở rộng quyền, nghĩa vụ của tổ chức BHTG trong giám sát, kiểm tra TCTD; cử nhân sự đủ tiêu chuẩn, điều kiện để giữ chức danh quản lý, điều hành tại QTDND được KSĐB và tham gia vào quá trình xây dựng phương án cơ cấu lại TCTD được KSĐB.
Theo đó, các giải pháp thực hiện chính sách được NHNN đề xuất tương ứng bao gồm:
Thứ nhất, bổ sung quyền, nghĩa vụ của tổ chức BHTG thực hiện kiểm tra, giám sát QTDND và các loại hình TCTD khác theo kế hoạch, nội dung do NHNN giao.
Thứ hai, bổ sung quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG cử người đủ tiêu chuẩn, điều kiện để giữ chức danh Chủ tịch HĐQT, Giám đốc và chức danh quản lý, điều hành khác của QTDND được KSĐB theo yêu cầu của NHNN.
Thứ ba, bổ sung quyền, nghĩa vụ của BHTGVN trong việc tham gia vào quá trình xây dựng phương án cơ cấu lại TCTD được KSĐB.
Thông tin về lý do lựa chọn các giải pháp trên, NHNN cho biết, các phương án đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, tính thống nhất với hệ thống pháp luật. Trong đó, đảm bảo tính thống nhất, phù hợp giữa quy định của pháp luật và chỉ đạo của cấp thẩm quyền trong việc tăng cường vai trò và giao nhiệm vụ cho BHTGVN trong việc phối hợp tham gia, hỗ trợ chức năng kiểm tra, giám sát của NHNN đối với các QTDND. Về tính tương thích đối với các điều ước quốc tế có liên quan mà Việt Nam là thành viên, các giải pháp chính sách đảm bảo không vi phạm các điều ước quốc tế.
Đánh giá tác động kinh tế - xã hội của các giải pháp chính sách trên, NHNN cho hay, về tác động tích cực, cơ quan quản lý nhà nước với những đề xuất này sẽ có đủ cơ sở pháp lý trong việc giao, phối hợp với BHTGVN thực hiện kiểm tra, giám sát các TCTD, đặc biệt là đối với các QTDND hiện đang có số lượng rất lớn trên địa bàn cả nước.
Đồng thời, việc tham gia hỗ trợ của tổ chức BHTG cũng giúp hoạt động kiểm tra, giám sát các TCTD được tăng cường, qua đó nâng cao tính tuân thủ pháp luật trong hoạt động của TCTD, giúp tổ chức BHTG thực hiện tốt hơn vai trò bảo vệ quyền lợi người gửi tiền tại TCTD. Chính sách này cũng sẽ đảm bảo cơ sở pháp lý cho BHTGVN chủ động xây dựng kế hoạch kiểm tra, kế hoạch tài chính hàng năm, cũng như bố trí thời gian, nhân lực và các điều kiện vật chất khác để thực hiện nhiệm vụ được giao.
Về tác động tiêu cực, theo đánh giá của NHNN, với các giải pháp này tổ chức BHTG cần bố trí thêm và đào tạo nguồn nhân lực, đầu tư thêm hệ thống công nghệ thông tin để thực hiện nhiệm vụ được giao. Trong tổng thể các chính sách sửa đổi, bổ sung Luật BHTG có sự kết hợp giữa các chính sách nâng cao năng lực tài chính của tổ chức BHTG và chính sách để tăng cường vai trò của tổ chức BHTG trong việc giám sát, kiểm tra, cơ cấu lại TCTD.
“Qua phân tích đánh giá các tác động của chính sách, mặt tích cực, mặt tiêu cực của giải pháp đưa ra, cơ quan soạn thảo đề xuất lựa chọn giải pháp nêu trên để đảm bảo được các mục tiêu xây dựng chính sách” - NHNN thông tin thêm.
Để giải quyết triệt để các vấn đề bất cập đã nêu ở trên, NHNN cho rằng cần thiết phải trình Quốc hội xây dựng Luật BHTG (sửa đổi), trong đó có các chính sách về quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG. Những sửa đổi, bổ sung này nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của BHTGVN, bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người gửi tiền và góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các TCTD, đảm bảo sự phát triển an toàn, lành mạnh của hoạt động ngân hàng.
Về phía BHTGVN, đại diện lãnh đạo cơ quan này cho biết, việc hoàn thiện chính sách về quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG là yêu cầu khách quan để tăng cường vai trò của BHTGVN trong tái cơ cấu TCTD yếu kém. Quy định pháp lý rõ ràng giúp tổ chức BHTG tham gia hiệu quả hơn vào quá trình này từ giai đoạn can thiệp sớm đến KSĐB, qua đó góp phần tích cực vào việc đảm bảo sự ổn định của hệ thống ngân hàng và bảo vệ quyền lợi của người gửi tiền. Sửa đổi, bổ sung các quy định pháp lý liên quan đến quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG giúp tránh sự chồng chéo, mâu thuẫn với các văn bản pháp luật hiện hành, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức BHTG thực hiện tốt các nhiệm vụ được giao.
Tựu chung, việc hoàn thiện quy định về quyền và nghĩa vụ của tổ chức BHTG là yếu tố quan trọng để đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của hệ thống các TCTD, đồng thời giúp bảo vệ ngày càng tốt hơn quyền lợi chính đáng của người gửi tiền.
PV
.jpg)
