Hiểu đúng về lãi suất tín dụng tiêu dùng
Đặc thù của cho vay tiêu dùng là có mức độ rủi ro và chi phí cao nên các tổ chức tín dụng thường áp dụng lãi suất cho vay tiêu dùng cao hơn lãi suất cho vay thông thường. Về mặt rủi ro cho vay, do đối tượng khách hàng cho vay tiêu dùng chủ yếu là người có thu nhập trung bình và thấp, khó xác định chắc chắn tình hình tài chính và thu nhập để đánh giá khả năng trả nợ, xếp hạng tín nhiệm thấp, không có khả năng tiếp cận vốn ngân hàng, vay tín chấp hoặc có tài sản thế chấp nhưng giá trị tài sản thấp, khấu hao nhanh… nên mức độ rủi ro cho vay cao.
Về mặt chi phí cho vay, do các khoản vay chủ yếu là các món vay nhỏ (chỉ vài trăm ngàn đồng đến vài triệu đồng), thời hạn vay lại rất ngắn (từ vài ngày đến vài tuần) nên việc trả lãi từ vài chục nghìn đồng/ngày đến vài trăm nghìn đồng/tuần cũng có thể phản ánh thành mức lãi suất niêm yết rất cao (vài chục phần trăm/năm) so với lãi suất cho vay thông thường. Trong khi, vay tiêu dùng lại thường phục vụ đối tượng không đủ điều kiện vay vốn ngân hàng với thủ tục nhanh gọn, đơn giản, giải ngân trong một vài giờ đồng hồ; công tác xử lý thu hồi nợ phức tạp… nên chi phí quản lý, vận hành mạng lưới cao.
Lựa chọn tối ưu cho người dưới chuẩn vay vốn ngân hàng
Cùng với tiến trình phát triển của nền kinh tế, tín dụng tiêu dùng ở Việt Nam sẽ còn tiếp tục phát triển hơn nữa. giúp làm tăng khả năng tiếp cận dịch vụ tín dụng, nhất là đối với nhóm người tiêu dùng có thu nhập thấp, chưa có lịch sử tín dụng, điểm tín dụng thấp, không có khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng.
Tín dụng tiêu dùng càng phát triển thì cạnh tranh trong lĩnh vực này sẽ trở nên quyết liệt hơn, kết quả là sẽ cho ra đời những sản phẩm tín dụng có lãi suất thấp hơn và có nhiều ưu đãi. Qua đó, người tiêu dùng có thể tiếp cận được khoản vay rẻ hơn, có nhiều ưu đãi hơn.
Tuy nhiên, thị trường vẫn đón nhận nhiều luồng ý kiến trái chiều về dịch vụ, nổi trội như ý kiến phàn nàn rằng lãi suất áp dụng quá cao, quá nhiều khoản phí, khoản phạt; hay nhưcách thức đòi nợ của bên cho vay được cho là chưa thoả đáng, dẫn đến bức xúc đối với khách hàng...
Để hoạt động cho vay tiêu dùng phát triển đúng hướng và lành mạnh, hạn chế các yếu tố tiêu cực có thể phát sinh trong thực tế, giúp người tiêu dùng có đầy đủ thông tin về quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi tham gia vay tiêu dùng, cần có quy định về niêm yết thông tin công khai, minh bạch các sản phẩm tín dụng. Đặc biệt là lãi suất và phương thức thu hồi vốn theo mẫu biểu do cơ quan có thẩm quyền ban hành.
Trước khi cung cấp dịch vụ, nhân viên tín dụng tiêu dùng cũng cần thông tin rõ ràng và đầy đủ cho khách hàng về quyền và nghĩa vụ của họ khi sử dụng dịch vụ tiêu dùng như: Giá trị khoản vay, lãi suất phải trả… nhằm tránh phát sinh tranh chấp sau khi sử dụng dịch vụ. Bên cạnh đó, cần nghiêm cấm và có chế tài xử phạt hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhân viên thu hồi nợ đối với khách hàng.
Để tạo điều kiện cho các công ty tài chính cung cấp các sản phẩm cho vay phù hợp với nhu cầu của khách hàng, cần cho phép các công ty tài chính cho vay tiêu dùng được vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại. Điều này, sẽ giúp các công ty tài chính giảm được lãi suất và rủi ro, gia tăng lợi ích cho khách hàng vay vốn tín dụng tiêu dùng.
Về mặt pháp lý, khung pháp lý điều chỉnh việc thành lập và hoạt động của các công ty tài chính hoạt động trong lĩnh vực cho vay tiêu dùng cũng như các quy định về giám sát hoạt động của các công ty này cũng cần phải phù hợp với đặc thù và tính chất của hoạt động tín dụng tiêu dùng. Có như vậy, thị trường cho vay tiêu dùng mới có thể phát triển lành mạnh, đẩy lùi tín dụng đen, thúc đẩy tiêu dùng, góp phần thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng.
Thủy Hương