NHNN Việt Nam đang lấy ý kiến đóng góp vào Dự thảo Thông tư hướng dẫn giao dịch tiền gửi có kỳ hạn tại tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài (sau đây gọi tắt là TCTD).
Theo NHNN Việt Nam, việc xây dựng Thông tư hướng dẫn giao dịch tiền gửi có kỳ hạn tại TCTD nhằm tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động nhận tiền gửi có kỳ hạn bằng VNĐ/ngoại tệ của TCTD bởi hiện nay NHNN mới chỉ có văn bản hướng dẫn về hoạt động nhận tiền gửi không kỳ hạn (tài khoản thanh toán VNĐ/ngoại tệ) và hoạt động nhận tiền gửi tiết kiệm (Quy chế tiền gửi tiết kiệm). Bên cạnh đó cũng nhằm đảm bảo lợi ích hợp pháp của pháp nhân, cá nhân có nhu cầu gửi tiền gửi có kỳ hạn khi có nguồn tiền nhàn rỗi hoặc thu nhập hợp pháp. Đối với tiền gửi có kỳ hạn bằng ngoại tệ, Thông tư được xây dựng nhằm tạo cơ chế quản lý phù hợp để hạn chế tình trạng đầu cơ ngoại tệ.
Dự thảo Thông tư được kết cấu bao gồm 4 Chương, 20 Điều, với những nội dung cơ bản sau:
Về phạm vi điều chỉnh, Dự thảo Thông tư hướng dẫn giao dịch tiền gửi có kỳ hạn giữa TCTD với pháp nhân, cá nhân. Dự thảo Thông tư không điều chỉnh đối với: (i) Giao dịch tiền gửi tiết kiệm, phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu, trái phiếu; (ii) Giao dịch tiền gửi có kỳ hạn giữa TCTD này với TCTD khác.
Về đối tượng gửi tiền gửi có kỳ hạn, Dự thảo Thông tư quy định hai nhóm đối tượng được gửi tiền gửi có kỳ hạn, bao gồm: (1) Người cư trú là pháp nhân Việt Nam, cá nhân được gửi tiền gửi có kỳ hạn bằng đồng Việt Nam, tiền gửi có kỳ hạn bằng ngoại tệ; (2) Người không cư trú là pháp nhân nước ngoài, cá nhân có hiện diện tại Việt Nam được gửi tiền gửi có kỳ hạn bằng đồng Việt Nam, tiền gửi có kỳ hạn bằng ngoại tệ.
Theo NHNN Việt Nam, quy định nêu trên nhằm đảm bảo hạn chế các dòng vốn nóng, đầu cơ trên thị trường tiền tệ, đồng thời đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các đối tượng là người không cư trú có hiện diện tại Việt Nam. Đồng thời, để đảm bảo quy định rõ ràng, tạo thuận lợi cho các TCTD khi triển khai thực hiện, Điều 4 dự thảo Thông tư giải thích theo hướng liệt kê cụ thể các đối tượng là người không cư trú là pháp nhân, cá nhân nước ngoài có hiện diện tại Việt Nam.
Về phạm vi nhận tiền gửi có kỳ hạn, Dự thảo Thông tư quy định cụ thể từng loại hình TCTD được nhận tiền gửi có kỳ hạn từ các đối tượng khách hàng theo phạm vi phù hợp với Luật các TCTD năm 2010, cụ thể như sau: (i) TCTD (không bao gồm TCTD phi ngân hàng) được nhận tiền gửi có kỳ hạn từ pháp nhân, cá nhân; (ii) TCTD phi ngân hàng được nhận tiền gửi có kỳ hạn từ pháp nhân; (iii) Việc nhận tiền gửi có kỳ hạn bằng ngoại tệ của người cư trú, người không cư trú, nhận tiền gửi có kỳ hạn đồng Việt Nam của người cư trú là cá nhân nước ngoài, người không cư trú là pháp nhân, cá nhân chỉ áp dụng đối với tổ chức tín dụng được phép.
Về kỳ hạn gửi tiền, Dự thảo Thông tư quy định kỳ hạn gửi tiền thực hiện theo thỏa thuận giữa TCTD và khách hàng tại Hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn. Khi hết kỳ hạn gửi tiền, nếu khách hàng không tất toán và không có yêu cầu khác thì TCTD kéo dài thêm một kỳ hạn mới theo thỏa thuận tại Hợp đồng tiền gửi có kỳ hạn đã được ký kết với khách hàng. Bên cạnh đó, dự thảo Thông tư quy định kỳ hạn gửi tiền đối với đối tượng người không cư trú, người cư trú là người nước ngoài để đảm bảo sự phù hợp giữa kỳ hạn gửi tiền và thời gian đối tượng đó cư trú tại Việt Nam.
Về nguồn ngoại tệ, đồng Việt Nam để gửi tiền gửi có kỳ hạn, Dự thảo Thông tư quy định người cư trú, người không cư trú chỉ được sử dụng đồng Việt Nam, ngoại tệ trên tài khoản thanh toán đồng Việt Nam, tài khoản thanh toán ngoại tệ của người cư trú, người không cư trú để gửi tiền gửi có kỳ hạn. “Quy định này để đảm bảo phù hợp với chủ trương phát triển thanh toán không dùng tiền mặt và mục tiêu quản lý ngoại hối, tạo thuận lợi cho công tác quản lý, giám sát của các cơ quan quản lý nhà nước”, NHNN Việt Nam cho biết.
Ngoài việc quy định chặt chẽ về đối tượng gửi tiền, nguồn gốc tiền gửi, dự thảo Thông tư cũng quy định chi tiết các nội dung sử dụng tiền gửi có kỳ hạn như sau: Đối với tiền gửi có kỳ hạn VNĐ: được sử dụng để (i) chuyển sang tài khoản thanh toán; (ii) trả nợ vay của chính khách hàng tại TCTD đó (theo yêu cầu của khách hàng); (iii) rút VNĐ tiền mặt.
Đối với tiền gửi có kỳ hạn ngoại tệ: được sử dụng để (i) bán cho TCTD được phép; (ii) chuyển sang tài khoản thanh toán; (iii) trả nợ vay bằng ngoại tệ của chính khách hàng tại TCTD đó (theo yêu cầu của khách hàng)...