Lãi suất huy động và cho vay tiếp tục giảm
Trong điều hành lãi suất, 3 tháng đầu năm 2025, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tiếp tục giữ nguyên các mức lãi suất điều hành, tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp để hỗ trợ nền kinh tế; chỉ đạo các TCTD triển khai các biện pháp để ổn định mặt bằng lãi suất huy động, tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và các giải pháp khác để phấn đấu hạ lãi suất cho vay.
Ngày 25/2/2025, NHNN đã tổ chức cuộc họp với hệ thống TCTD để quán triệt và có công văn số 1328/NHNN-CSTT6 chỉ đạo hệ thống TCTD ổn định lãi suất tiền gửi, giảm lãi suất cho vay. Theo đó, NHNN yêu cầu các TCTD thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và NHNN ổn định mặt bằng lãi suất tiền gửi; tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cơ cấu, tổ chức lại bộ máy hoạt động hiệu quả hơn nữa, tăng cường trách nhiệm xã hội, sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh; thường xuyên báo cáo NHNN việc công bố và thực hiện lãi suất tiền gửi, lãi suất cho vay.
Theo NHNN, tính đến hết quý I/2025, mặt bằng lãi suất huy động mới gần như không thay đổi chỉ tăng 0,08%, trong khi mặt bằng lãi suất cho vay tiếp tục giảm 0,4% so với cuối năm 2024 cho thấy nỗ lực của hệ thống ngân hàng trong việc hỗ trợ nền kinh tế.
Từ 25/2/2025 đến 3/4/2025, có 26 ngân hàng thương mại (NHTM) trong nước điều chỉnh giảm lãi suất. Mức giảm lãi suất của các ngân hàng từ 25/2 tới nay là từ 0,1-1,05%/năm tùy theo từng kỳ hạn.
Tính từ đầu tháng 4 đến nay, đã có 6 ngân hàng giảm lãi suất huy động. Bao gồm: VPBank, MBBank, Standard Chartered, Nam A Bank, Public Bank Việt Nam và OCB.
Hiện các NHTM đang tích cực triển khai những gói tín dụng ưu đãi dành riêng cho người mua nhà ở thực với lãi suất thấp, thời hạn vay dài để tiếp cận và sở hữu căn nhà đầu tiên. Chẳng hạn, HDBank gây chú ý khi triển khai gói tín dụng quy mô 30.000 tỷ đồng với thời gian vay lên đến 50 năm. Mức lãi suất khởi điểm được Ngân hàng đưa ra là 4,5%/năm trong 3 tháng đầu, với khoản vay tối đa lên đến 50 tỷ đồng, giải ngân 90% giá trị tài sản bảo đảm. Khách hàng được ân hạn nợ gốc tối đa 5 năm, giúp giảm áp lực tài chính trong giai đoạn đầu sở hữu nhà ở.
LPBank mới đây cũng giới thiệu gói vay với quy mô 5.000 tỷ đồng, lãi suất khởi điểm chỉ từ 3,88%/năm trong 3 tháng đầu. Khách hàng được vay 100% nhu cầu vốn, thời hạn vay tối đa 35 năm, ân hạn nợ gốc 24 tháng.
Trước đó, SHB công bố ưu đãi lãi suất từ 3,99%/năm trong 3 tháng đầu tiên. Khách được vay tối đa 90% giá trị tài sản dự định mua và miễn trả nợ gốc đến 60 tháng đầu (tương đương 5 năm), thời hạn vay lên đến 35 năm.
Kết quả điều tra xu hướng kinh doanh của các TCTD quý II/2025 vừa được Vụ Dự báo, Thống kê - Ổn định tiền tệ, tài chính (NHNN) công bố cho thấy, quý II/2025 và cả năm 2025, các TCTD dự báo mặt bằng lãi suất huy động vốn bằng VND bình quân toàn hệ thống duy trì ổn định và chỉ tăng rất nhẹ 0,02 điểm phần trăm đối với các kỳ hạn trên 6 tháng và tăng nhẹ 0,17 điểm phần trăm với các kỳ hạn từ 6 tháng trở xuống trong cả năm 2025.
Thực tế, qua phản ánh của nhiều doanh nghiệp, lãi suất hiện không còn là vấn đề lớn. Nhiều doanh nghiệp vẫn chưa thể tiếp cận vốn do đã "cạn" tài sản thế chấp. Có 2 vấn đề chưa được giải quyết khiến việc tiếp cận vốn vay ngân hàng khó khăn. Thứ nhất, doanh nghiệp không có tài sản thế chấp. Thứ hai, tài chính của các doanh nghiệp chưa minh bạch nên cũng sẽ gặp khó khăn hơn trong tiếp cận vốn vay.
Theo các chuyên gia, lãi suất huy động có thể ổn định trong thời gian tới; trong khi lãi suất cho vay duy trì ở ngưỡng thấp, hỗ trợ các doanh nghiệp. Tuy vậy, lãi suất cho vay vẫn có sự phân hóa giữa từng ngành nghề và doanh nghiệp, cũng như khẩu vị rủi ro giữa các NHTM. Chính sách tiền tệ vẫn được điều hành theo chiều hướng tạo điều kiện thuận lợi để đảm bảo mục tiêu tăng trưởng, hướng tới phát triển các yếu tố nội tại trong nước.
Nhiều giải pháp tạo đà cho tín dụng khởi sắc
Để thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, NHNN và toàn ngành ngân hàng đã quyết tâm triển khai nhiều giải pháp chỉ đạo điều hành ngay từ đầu năm để đẩy mạnh tăng trưởng tín dụng lành mạnh, hiệu quả, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Ngày 30/12/2024, NHNN đã có văn bản gửi các TCTD thông báo công khai, minh bạch về nguyên tắc giao TTTD năm 2025 để các TCTD chủ động triển khai thực hiện, cung ứng vốn ra nền kinh tế ngay từ đầu năm (với chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2025 khoảng 16%).
Trong hơn 2 tháng đầu năm 2025, NHNN đã ban hành 10 văn bản chỉ đạo các TCTD liên quan đến công tác tín dụng chung, tín dụng ngành, lĩnh vực và lãi suất, trong đó một số chỉ đạo trọng tâm như:
Tiếp tục thực hiện các giải pháp để giảm mặt bằng lãi suất cho vay, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp có điều kiện phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế;
Tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro;
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đơn giản hóa thủ tục hành chính, sẵn sàng chia sẻ một phần lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng thúc để đẩy phát triển sản xuất kinh doanh;
Tiếp tục triển khai các chương trình, chính sách tín dụng đối với một số ngành, lĩnh vực theo chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; trong đó nâng quy mô và mở rộng một số chương trình tín dụng triển khai hiệu quả (lâm sản, thủy sản thành nông, lâm, thủy sản với quy mô lên khoảng 100 nghìn tỷ đồng); Xem xét tăng hạn mức tín dụng, tạo điều kiện cho ngành hàng lúa gạo…
NHNN đã trực tiếp đối thoại cùng các NHTM, doanh nghiệp tại các hội nghị do Thủ tướng Chính phủ chủ trì (Hội nghị Thủ tướng Chính phủ với NHTMNN, NHTMCP, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, một số ngành, lĩnh vực trọng điểm…) để kịp thời có những định hướng chỉ đạo điều hành và triển khai các giải pháp phù hợp với nhu cầu thực tế, hợp lý của NHTM, doanh nghiệp, nền kinh tế.
Ngay sau khi ổn định cơ cấu tổ chức, sắp xếp, tổ chức lại bộ máy NHNN theo Nghị định 26/2025/NĐ-CP của Chính phủ (trong đó riêng 63 NHNN Chi nhánh tỉnh, thành phố tổ chức thành 15 NHNN khu vực), để tiếp nối các hội nghị của Thủ tướng Chính phủ, NHNN đã phối hợp với các tỉnh, thành phố xây dựng kế hoạch và tổ chức 15 hội nghị “Đẩy mạnh tín dụng ngân hàng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế” với mục tiêu trao đổi, chia sẻ kết quả đạt được, nhu cầu và khả năng hấp thụ, tiếp cận tín dụng của các doanh nghiệp thuộc các ngành, lĩnh vực thời gian qua, đồng thời nhận diện và tìm hiểu những khó khăn, vướng mắc trong quan hệ tín dụng để cùng nhau bàn và tìm các giải pháp tháo gỡ nhằm tiếp tục đẩy mạnh tín dụng phục vụ sản xuất, kinh doanh, đặc biệt là các lĩnh vực thuộc thế mạnh, lợi thế cạnh tranh của khu vực, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế từng khu vực nói riêng và cả nước nói chung. Đến ngày 26/03/2025, NHNN đã tổ chức thành công 10 hội nghị tại 10/15 NHNN khu vực trên toàn quốc nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng, phát triển kinh tế - xã hội trong khu vực nói riêng và cả nước nói chung.
Theo quy luật có tính mùa vụ, tăng trưởng tín dụng trong giai đoạn đầu năm thường chưa tăng cao ngay. Tuy nhiên, với việc triển khai đồng bộ, quyết liệt nhiều giải pháp của ngành Ngân hàng, tăng trưởng tín dụng đã tích cực hơn so với cùng kỳ các năm trước. Theo NHNN, tín dụng nền kinh tế đến 31/3/2025 đạt 16.230.311 tỷ đồng, tăng 3,93% so với cuối năm 2024 (cùng kỳ năm 2024 tăng 1,34% so với cuối năm 2023; cuối năm 2024 tăng 15,08% so với cuối năm 2023); tăng 18,02% so với cùng kỳ năm 2024.
Thời gian tới, trong điều hành chính sách tiền tệ, NHNN cho biết, tiếp tục tập trung theo dõi sát tình hình để điều hành lãi suất phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ. Tiếp tục chỉ đạo các TCTD tiết giảm chi phí hoạt động, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và các giải pháp khác để giảm lãi suất cho vay. Tiếp tục đồng hành cùng các TCTD, có các giải pháp bơm thanh khoản kịp thời và ổn định lãi suất điều hành để tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay.
Trong điều hành tín dụng, NHNN thực hiện các giải pháp điều hành tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, lạm phát và khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Thực hiện các giải pháp điều hành tăng trưởng tín dụng và triển khai lộ trình giảm dần và tiến tới xóa bỏ việc điều hành phân bổ chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho từng TCTD. Chủ động, kịp thời điều chỉnh tăng thêm chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng cho các TCTD trên cơ sở diễn biến kinh tế vĩ mô và tình hình thực tế mà không cần văn bản đề nghị từ các TCTD.
NHNN tiếp tục chủ động rà soát để sửa đổi, bổ sung nhằm hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, các cơ chế, chính sách liên quan đến hoạt động tín dụng ngân hàng. Thực hiện các giải pháp tín dụng phù hợp với diễn biến kinh tế vĩ mô, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng, phù hợp với khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế nhằm góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Đồng thời, chỉ đạo các TCTD triển khai tích cực các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng tín dụng ngay từ đầu năm, hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, các động lực tăng trưởng; kiểm soát chặt chẽ tín dụng đối với lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro; Xây dựng các sản phẩm tín dụng cho các ngành, lĩnh vực phù hợp với chiến lược kinh doanh, khả năng cân đối nguồn lực của TCTD; chú trọng đầu tư tín dụng vào các dự án, công trình trọng điểm, tín dụng xanh, tín dụng phục vụ phát triển các thế mạnh của vùng, địa phương; Tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng; Tích cực triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp sau bão số 3 (cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ).
NHNN tiếp tục theo dõi, đánh giá, các hoạt động tín dụng đối với ngành, lĩnh vực, vai trò, khả năng phát triển bền vững của các ngành, lĩnh vực trong nền kinh tế để đề xuất giải pháp điều hành tín dụng phù hợp. Kịp thời phối hợp với các Bộ, ngành liên quan xử lý khó khăn, vướng mắc phát sinh trong hoạt động tín dụng ngành, lĩnh vực. Tiếp tục đẩy mạnh triển khai chương trình kết nối ngân hàng – doanh nghiệp theo các hình thức phù hợp; tổ chức các hội nghị kết nối, hội nghị tín dụng chuyên đề ngành, lĩnh vực tại các địa phương, vùng kinh tế để nắm bắt thực tế và kịp thời có giải pháp tháo gỡ khó khăn vướng mắc phát sinh.
Thanh Thủy