Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về tiền tệ và hoạt động ngân hàng
Tại Quyết định số 1382/QĐ-NHNN ngày 2/8/2022 về việc ban hành Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng triển khai thực hiện Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025”, Thống đốc NHNN chỉ rõ mục đích của Kế hoạch là triển khai chỉ đạo của NHNN đến các đơn vị thuộc ngành Ngân hàng trong việc tổ chức thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp về công tác cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025 được quy định tại Quyết định số 689/QĐ-TTg ngày 08/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án "Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021-2025" và các nội dung tại Đề án.
Kế hoạch đề ra các nhiệm vụ, giải pháp và phân công các đơn vị triển khai thực hiện cụ thể như sau:
Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về tiền tệ, hoạt động ngân hàng, cơ cấu lại hệ thống các TCTD và xử lý nợ xấu trên cơ sở tuân thủ đầy đủ các quy luật của kinh tế thị trường, theo thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện của Việt Nam.
Các giải pháp hỗ trợ về điều hành chính sách tiền tệ; Tăng cường hiệu quả công tác thanh tra, giám sát ngành Ngân hàng; Nâng cao năng lực, chất lượng đội ngũ thanh tra, giám sát ngân hàng; Tăng cường công tác truyền thông;
Về giải pháp nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động của hệ thống các TCTD, Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng đã đề ra các nội dung cụ thể về: Nâng cao năng lực tài chính, chất lượng tín dụng, hiệu quả hoạt động, quản trị kinh doanh, tính minh bạch trong hoạt động của TCTD; Hiện đại hóa ngân hàng, nâng cao năng lực cạnh tranh; Phát triển mô hình ngân hàng số, triển khai có hiệu quả Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng; Phát triển thanh toán không dùng tiền mặt; Tiếp tục áp dụng và triển khai Basel II; Phát triển mạng lưới các TCTD; Nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn vốn tín dụng; Thúc đẩy tín dụng xanh, ngân hàng xanh, đầu tư vào các ngành sản xuất và tiêu dùng ít các-bon; Phát triển hoạt động dịch vụ phi tín dụng.
Đặc biệt, Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng đã xác định việc xử lý nợ xấu bao gồm các nội dung: Xử lý nợ xấu, nâng cao chất lượng tín dụng đối với các TCTD; Nâng cao năng lực tài chính và hiệu quả hoạt động của VAMC;
Kế hoạch hành động của ngành Ngân hàng cũng nêu các nội dung cụ thể, chi tiết các giải pháp theo từng nhóm/khối các TCTD.
Bảo vệ quyền lợi người gửi tiền, nâng cao vai trò của BHTGVN trong tái cơ cấu
Đáng lưu ý, trong nhóm nhiệm vụ và giải pháp nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về cơ cấu lại, xử lý nợ xấu của TCTD, Thống đốc yêu cầu các đơn vị thuộc NHNN, trong đó có Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) tích cực tham mưu, chủ động triển khai các giải pháp theo chức năng, nhiệm vụ được giao.
Cụ thể, nhằm hoàn thiện khuôn khổ pháp lý về tiền tệ, hoạt động ngân hàng, cơ cấu lại và xử lý nợ xấu trên cơ sở tuân thủ đầy đủ các quy luật của kinh tế thị trường, theo thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện của Việt Nam, Thống đốc chỉ đạo nghiên cứu, rà soát, sửa đổi bổ sung Luật NHNN, Luật Các TCTD, Luật BHTG và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan theo hướng xây dựng và bổ sung cơ chế hỗ trợ cho các TCTD tham gia cơ cấu lại các TCTD yếu kém để hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến tài chính và hoạt động; nghiên cứu, bổ sung chức năng, nhiệm vụ của BHTGVN được tham gia cơ cấu lại TCTD yếu kém; nghiên cứu sửa đổi Luật BHTG để sử dụng nguồn kết dư phí BHTG để xử lý QTDND yếu kém.
Bên cạnh đó, rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định về việc tổ chức lại TCTD được KSĐB dưới các hình thức sáp nhập, hợp nhất, chuyển đổi hình thức pháp lý; rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các quy định về hoạt động của Công ty TNHH MTV quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC), để tăng cường vai trò, hiệu quả xử lý nợ xấu của VAMC.
Thống đốc giao Ngân hàng Hợp tác xã (NHHTX) và BHTGVN phối hợp tham gia, hỗ trợ chức năng kiểm tra, giám sát của NHNN đối với QTDND. Tiếp tục nâng cao năng lực tài chính (trong đó có việc tăng vốn điều lệ từ các nguồn phù hợp), tăng cường vai trò ngân hàng đầu mối liên kết hệ thống đối với các QTDND thành viên trong việc điều hòa vốn, hỗ trợ cho vay đối với QTDND gặp khó khăn thanh khoản, tích cực tham gia xử lý các QTDND yếu kém hoặc có dấu hiệu mất an toàn trong hoạt động; hướng dẫn nghiệp vụ, thực hiện các quy định về an toàn của QTDND...
Trước đó, tại Quyết định 689/QĐ-TTg ngày 8/6/2022 phê duyệt Đề án “Cơ cấu lại hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2021 - 2025” (Quyết định 689) do Chính phủ ban hành cũng nêu rõ nhiệm vụ “Nghiên cứu, rà soát, sửa đổi, bổ sung Luật BHTG và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan, trong đó có nghiên cứu, bổ sung chức năng, nhiệm vụ của BHTGVN được tham gia cơ cấu lại TCTD yếu kém.
Đồng thời, một trong những quan điểm được nêu tại Quyết định 689 là: “Cơ cấu lại hệ thống các TCTD gắn với xử lý nợ xấu là yêu cầu khách quan, kế thừa kết quả của giai đoạn trước, khắc phục các tồn tại, hạn chế và chủ động ứng phó với những thách thức trong giai đoạn mới; được thực hiện toàn diện, thận trọng, từng bước, bảo đảm tuân thủ nguyên tắc thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, công khai, minh bạch; tận dụng tối đa các nguồn lực tự xử lý của TCTD; giữ vững sự ổn định, an toàn; bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền”.
Như vậy, có thể thấy, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người gửi tiền là một trong những quan điểm xuyên suốt của Chính phủ tại Quyết định 689. Để thực hiện tốt mục tiêu này, một trong những nhiệm vụ quan trọng đặt ra trong thời gian tới đó là sớm sửa đổi Luật BHTG, để BHTGVN ngày càng phát huy vai trò “bảo vệ quyền lợi người gửi tiền và duy trì an toàn, lành mạnh hệ thống các TCTD”; đặc biệt là tham gia sâu hơn, hiệu quả hơn vào quá trình tái cơ cấu các TCTD, trước tiên là đối với các QTDND yếu kém.