Trang Chủ
BHTGTừ thực tiễn triển khai chính sách tại khu vực Đông Bắc bộ , Chi nhánh thu được nhiều kinh nghiệm phối hợp chặt chẽ với các Chi nhánh NHNN trên địa bàn trong quá trình triển khai đồng bộ các hoạt động nghiệp vụ BHTG. Trong bài viết này, tác giả muốn trình bày những kết quả thực tế trong quá trình phối hợp với NHNN các tỉnh trong khu vực, qua đó đề xuất một số giải pháp để triển khai hiệu quả nghiệp vụ BHTG trong thời gian tới.
Kinh nghiệm thực tiễn trong việc phối hợp với các Chi nhánh NHNN triển khai nghiệp vụ BHTG
Đối với công tác thu hồi Chứng nhận BHTG
Nhằm đảm bảo cho các tổ chức tín dụng hoạt động theo đúng quy định của pháp luật và tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, đặc biệt tại những tỉnh có số lượng đơn vị thành lập mới và mở rộng địa bàn lớn, Chi nhánh thường xuyên trao đổi, nắm bắt thông tin từ Chi nhánh NHNN về các tổ chức tham gia BHTG mới được thành lập, hay các thông tin về mở rộng mạng lưới. Khi có quyết định thành lập mới hoặc mở rộng địa bàn của các tổ chức tham gia BHTG, Chi nhánh NHNN gửi cho BHTG để hướng dẫn đơn vị lập hồ sơ, thực hiện các quy trình thủ tục, cấp chứng nhận BHTG kịp thời, đúng pháp luật; nắm bắt những tổ chức chưa đề nghị cấp mới, cấp bổ sung chứng nhận BHTG theo quy định, qua đó có kiến nghị xử lý phù hợp. Từ khi thành lập đến hết năm 2014, Chi nhánh đã thực hiện cấp và thu hồi 461 chứng nhận BHTG trong đó cấp mới 62, cấp đổi 287, cấp bổ sung 103, cấp lại 01 và thu hồi 8 chứng nhận tham gia BHTG (không bao gồm thu hồi do cấp đổi) cho các QTDND cơ sở trên địa bàn Chi nhánh quản lý.
Đối với công tác thu phí BHTG
Chi nhánh đã thường xuyên phối hợp với các Chi nhánh NHNN trên địa bàn hướng dẫn, đôn đốc nhắc nhở các tổ chức tham gia BHTG chấp hành quy định của pháp luật về tính và nộp phí bảo hiểm thông qua việc gửi tổng hợp kết quả kiểm tra về Chi nhánh NHNN, báo cáo tình hình và đề nghị Chi nhánh NHNN yêu cầu đơn vị chấn chỉnh, khắc phục và chấp hành tính và nộp phí BHTG đúng quy định. Do đó, đến nay việc tính và nộp phí của các tổ chức tham gia BHTG cơ bản đã đi vào nề nếp, tình trạng nộp thừa, nộp thiếu phí cũng như nộp chậm phí đã được hạn chế, hầu hết các đơn vị đều tính và nộp phí đầy đủ, đúng hạn. Trong gần 13 năm qua, tính đến hết tháng 6/2014, tổng số phí thực nộp của các tổ chức tham gia BHTG là QTDND do Chi nhánh quản lý khoảng 59 tỷ đồng.
Đối với hoạt động giám sát từ xa
Trên cơ sở kết quả giám sát, Chi nhánh đã sàng lọc phát hiện những đơn vị có những dấu hiệu bất thường trong quá trình hoạt động, liên hệ với Chi nhánh NHNNNHNN trên địa bàn để chủ động nắm bắt thông tin, qua đó xác định nguyên nhân, cảnh báo, yêu cầu đơn vị có biện pháp chấn chỉnh, khắc phục kịp thời.
Đặc biệt trong quá trình xử lý các đơn vị có biểu hiện vi phạm các quy định về an toàn trong hoạt động ngân hàng, Chi nhánh đã thường xuyên phối hợp chặt chẽ với Chi nhánh NHNN các tỉnh thành phố, theo dõi từng diễn biến nhỏ trong quá trình hoạt động để nghiên cứu xây dựng các phương án xử lý phù hợp đối với thực trạng của từng đơn vị, ngăn chặn khi có những diễn biến bất thường, không để xảy ra tình trạng rút tiền hàng loạt, ảnh hưởng đến an ninh trật tự xã hội trên địa bàn. Chi nhánh cũng chủ động gửi văn bản đề nghị Chi nhánh NHNN bổ sung đại diện của BHTG tham gia vào Ban kiểm soát đặc biệt các tổ chức tham gia BHTG bị đặt vào tình trạng kiểm soát đặc biệt theo đúng quy định.
Việc phối hợp giữa Chi nhánh BHTG và các Chi nhánh NHNN nhằm xử lý các tổ chức tham gia BHTG yếu kém đã được triển khai trong nhiều năm qua. Thực tế đã chứng minh hiệu quả của hoạt động này trong việc phát hiện, phối hợp xử lý các tổ chức yếu kém không để ảnh hưởng đến an toàn hoạt động ngân hàng cũng như quyền lợi của người gửi tiền. Đồng thời trong quá trình trao đổi nắm bắt thông tin,Chi nhánh NHNN và Chi nhánh BHTG có điều kiện chia sẻ kinh nghiệm nhận biết các tổ chức yếu kém để thanh tra, giám sát kịp thời.
Đối với hoạt động kiểm tra tại chỗ
Để đảm bảo tránh chồng chéo giữa hoạt động kiểm tra của BHTG với NHNN, từ đầu năm, Chi nhánh đã xây dựng kế hoạch, trực tiếp làm việc với các Chi nhánh NHNN trên địa bàn, để sắp xếp lịch kiểm tra cho phù hợp, đồng thời cũng chủ động điều chỉnh kế hoạch khi NHNN đã triển khai thanh tra đột xuất. Kết quả kiểm tra, định kỳ hàng tháng, Chi nhánh gửi NHNN để báo cáo tình hình và những thông tin nắm bắt được sau kiểm tra tại đơn vị, kiến nghị hướng xử lý phù hợp.
Đến hết tháng 6 năm 2014, Chi nhánh đã thực hiện được 741 cuộc kiểm tra (690 cuộc kiểm tra QTDND cơ sở, 10 cuộc kiểm tra NHTM Cổ phần, 2 cuộc kiểm tra QTDND trung ương, 39 cuộc kiểm tra Chi nhánh ngân hàng thương mại nhà nước), 04 cuộc phúc tra đối với các tổ chức tham gia BHTG trên địa bàn.
Đối với công tác chi trả BHTG
Đây là một trong những nghiệp vụ đòi hỏi phải được triển khai nhanh chóng, kịp thời ngay khi phát sinh vấn đề nhằm ổn định tâm lý người gửi tiền, ngăn chặn khả năng gây sự cố ảnh hưởng đến trật tự an ninh tại địa phương. Do đó, việc phối hợp chặt chẽ giữa chi nhánh BHTG với các chi nhánh NHNN có ý nghĩa rất quan trọng. Trong quá trình thực hiện giám sát các tổ chức tham gia BHTG, khi đơn vị có dấu hiệu bất thường trong hoạt động, bị đặt vào trong tình trạng kiểm soát đặc biệt, Chi nhánh thường đề ra nhiều phương án xử lý, chủ động tiếp cận các số liệu về tiền gửi của tổ chức, sẵn sàng chuẩn bị cho phương án chi trả nếu đơn vị không có khả năng phục hồi hoạt động. Chủ động tham mưu với Chi nhánh NHNN thực hiện các trình tự liên quan đến việc giải thể, phá sản đồng thời cũng trực tiếp thảo luận với NHNN, chính quyền địa phương và các ban ngành có liên quan để thực hiện các công tác chuẩn bị cho hoạt động chi trả đảm bảo minh bạch, an toàn. Trong quá trình thực hiện chi trả, Chi nhánh NHNN thường cử cán bộ phối hợp tham gia tổ chi trả giúp cho việc chi trả được nhanh gọn, chính xác.
Trong quá trình thanh lý tổ chức tham gia BHTG bị phá sản giải thể Chi nhánh cử cán bộ trực tiếp tham gia hội đồng thanh lý, phối hợp chặt chẽ với tổ giám sát thanh lý của NHNN các tỉnh để nắm tình hình thanh lý, đồng thời đề nghị tổ giám sát thanh lý NHNN chỉ đạo hội đồng thanh lý thực hiện đúng trình tự trong công tác thanh lý và trình tự chi trả cho các chủ nợ theo quy định. Một số trường hợp có khó khăn trong thu hồi nợ hoặc khách hàng cố tình không chịu trả nợ, Chi nhánh đã phối hợp tích cực với NHNN tỉnh, chính quyền địa phương và cơ quan liên quan đề xuất biện pháp tháo gỡ và xử lý để tận thu. Chính vì vậy đến nay, Chi nhánh đã thu hồi được 100% số tiền đã chi trả tại 2 QTDND: QTDND Thành Tô – Hải Phòng (số tiền 2,384 tỷ đồng) và QTDND Kẻ Sặt- Hải Dương (số tiền 93,8 triệu đồng). Các hội đồng thanh lý khác khi có nguồn thu đều được trả cho BHTG theo trình tự quy định. Tổng số tiền thu hồi trong thanh lý từ 2002 đến nay là hơn 4 tỷ đồng.
Đối với công tác thông tin tuyên truyền
Dưới giác độ của cơ quan quản lý nhà nước, một số chi nhánh NHNN trên địa bàn đã có vai trò rất quan trọng trong việc tuyên truyền, giải thích các quy định về hoạt động BHTG đến các tổ chức tín dụng khi các đơn vị có vướng mắc, từ đó tạo thuận lợi cho hoạt động của Chi nhánh. Đồng thời, những ý kiến phát biểu, góp ý của các đồng chí lãnh đạo NHNN tại các Hội thảo, hội nghị về hoạt động tài chính ngân hàng, BHTG, chính là những tiếng nói quan trọng góp phần tuyên truyền để điều chỉnh chính sách cho phù hợp với điều kiện thực tiễn tại Việt Nam, giúp chính sách thực sự đi vào cuộc sống.
Như vậy, việc phối hợp chặt chẽ giữa Chi nhánh BHTG Đông Bắc bộ và các Chi nhánh NHNN trên địa bàn đã góp phần tích cực vào kết quả hoạt động của Chi nhánh trên nhiều mảng nghiệp vụ như: cấp thu hồi chứng nhận BHTG, giám sát, kiểm tra, xử lý các tổ chức tín dụng “có vấn đề”, chi trả, thanh lý…trong suốt 13 năm qua.
Đề xuất- Kiến nghị
Năm 2014, việc phối hợp giữa BHTG và NHNN trong quá trình thực hiện nhiệm vụ đã được nghiên cứu triển khai trong toàn hệ thống BHTG. Quy chế về chia sẻ thông tin giữa hai đơn vị đang trong giai đoạn dự thảo để chuẩn bị ban hành. Điều này hứa hẹn sẽ tạo những chuyển biến tích cực về chất lượng nghiệp vụ BHTG trong tương lai. Trong thời gian tới, để tạo cơ chế phối hợp thống nhất trong toàn hệ thống giữa các Chi nhánh NHNN và Chi nhánh BHTG khu vực, từ kinh nghiệm thực tiễn tại Chi nhánh khu vực Đông Bắc bộ, xin đưa ra một số đề xuất sau:
Thứ nhất, NHNN Việt Nam sớm ban hành quy chế chia sẻ thông tin giữa NHNN và BHTG để BHTG VN có thể tiếp cận kho dữ liệu trực tiếp từ NHNN phục vụ cho các hoạt động nghiệp vụ BHTG.
Thứ hai, sớm nghiên cứu xây dựng cơ chế phối hợp thống nhất trong toàn hệ thống giữa NHNN Việt Nam và BHTG Việt Nam, quy định rõ những thông tin được trao đổi giữa các Chi nhánh NHNN và các Chi nhánh BHTG khu vực, hoàn thiện nền tảng pháp lý và hướng dẫn cụ thể để triển khai phối hợp trong toàn hệ thống.
Thứ ba, đối với Chi nhánh khu vực của BHTG Việt Nam, để đẩy mạnh mối quan hệ phối hợp trong công tác, thực hiện tốt vai trò bảo vệ người gửi tiền, cần tích cực chủ động trong trao đổi, nắm bắt thông tin và tạo mối quan hệ gắn kết trong quá trình thực hiện nhiệm vụ.
