PV: Năm 2009 là năm hoạt động kinh tế xã hội gặp không ít khó khăn, vậy ông có thể cho biết một số kết quả nổi bật của BHTGVN trong năm vừa qua?
Ông Mai Minh Đệ: Năm 2009 là năm hệ thống ngân hàng của nước ta phải đối mặt và vượt qua nhiều thách thức để gặt hái được những kết quả tích cực, góp phần phát triển kinh tế đất nước. Với vai trò bảo vệ người gửi tiền và góp phần đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng, BHTGVN đã không ngừng nỗ lực, cố gắng để thực hiện tốt nhiệm vụ. Việc triển khai chính sách BHTG được thực hiện đồng bộ và hiệu quả trong đó bao gồm quản lý tốt việc cấp chứng nhận BHTG, thu phí, quản lý Quỹ BHTG. Đặc biệt đối với công tác giám sát, BHTGVN đã thực hiện giám sát định kỳ 100% các tổ chức tham gia BHTG, hoàn thành nghiên cứu đánh giá rủi ro và tình hình họat động của các ngân hàng thương mại giai đoạn 2006-2008, tiếp tục áp dụng thử mô hình cảnh báo sớm đối với ngân hàng thương mại theo đề án giám sát từ xa, nghiên cứu về rủi ro trong hoạt động ngân hàng theo Basel II…
Ngoài ra, công tác kiểm tra được thực hiện thường xuyên và đầy đủ. Thông qua công tác kiểm tra, BHTGVN đánh giá được thực trạng hoạt động, rủi ro hiện tại và tiềm ẩn của đơn vị để đưa ra những cảnh báo yêu cầu các tổ chức tham gia BHTG có biện pháp điều chỉnh, đề xuất giải pháp khắc phục. Các nghiệp vụ khác như hỗ trợ tài chính, chi trả tiền gửi được bảo hiểm, tiếp nhận xử lý, thông tin tuyên truyền, hiện đại hóa hoạt động BHTG và các công tác hỗ trợ nâng cao hiệu quả của hệ thống được thực hiện tổt. Với nỗ lực trong hợp tác, nghiên cứu nhằm đổi mới hoạt động theo mô hình và chuẩn mực quốc tế, BHTGVN đã được Chính phủ và Ngân hàng thế giới lựa chọn là một trong 3 đơn vị thụ hưởng của dự án Hệ thống thông tin quản lý và hiện đại hóa ngân hàng (FSMIMS), năm 2009, dự án FSMIMS nhóm hợp phần BHTGVN đã chính thức triển khai. Đặc biệt, trong năm vừa qua, BHTGVN đã tổ chức thành công sự kiện kỷ niệm 10 năm thành lập. Đây là một sự kiện quan trọng đánh dấu bước phát triển của tổ chức trong vòng 10 năm qua. Đó là cơ sở để các cơ quan chức năng, các nhà hoạch định chính sách nghiên cứu, tổng kết, đánh giá về chính sách BHTG để xây dựng chính sách BHTG phù hợp với điều kiện nước ta và thông lệ quốc tế trong giai đoạn phát triển mới.
PV: Theo ông, chính sách BHTG tại Việt Nam cần có những cải tiến gì cho phù hợp với điều kiện phát triển mới?
Ông Mai Minh Đệ: Trong nền kinh tế thị trường, định chế bảo hiểm tiền gửi là một bộ phận không thể thiếu trong cơ cấu tổ chức thị trường tài chính của một quốc gia. Trong thời gian qua, việc sử dụng công cụ tài chính BHTG để bảo vệ người gửi tiền, góp phần đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng là một chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước. BHTGVN là một mắt xích quan trọng trong hệ thống an toàn tài chính nói chung, trực tiếp đánh giá rủi ro của từng tổ chức tín dụng, từ đó đưa ra những cảnh báo sớm nhằm chấn chỉnh hoạt động, đảm bảo tính lành mạnh của từng tổ chức tín dụng. Thông qua hoạt động giám sát, người gửi tiền không chỉ được bảo vệ một cách trực tiếp khi tổ chức tham gia BHTG bị giải thể hay phá sản mà còn được bảo vệ gián tiếp và toàn diện. Chúng ta chỉ cần làm một biện pháp so sánh quyền lợi của người gửi tiền thời điểm trước khi và sau khi có BHTGVN thì sẽ thấy rõ hiệu ứng chính sách BHTG.
Khi BHTGVN ra đời kể từ năm 2000 đến nay, BHTGVN đã thực hiện chi trả tiền gửi tại 37 đơn vị là QTDND tại 11 tỉnh, thành phố trên toàn quốc với số tiền hơn 18 tỷ đồng cho hơn 1.500 người gửi tiền, điều đặc biệt ở đây đó là số tiền chi trả bảo hiểm không sử dụng vốn ngân sách nhà nước. Việc chi trả tiền gửi được bảo hiểm là một nghiệp vụ thiết thực, trực tiếp bảo vệ quyền lợi người gửi tiền góp phần tạo dựng lòng tin của người gửi tiền vào hệ thống ngân hàng, cũng như gia tăng hiệu quả hoạt động cho các TCTD.
Tuy nhiên, chính sách BHTG hiện nay cũng thể hiện một số bất cập như: cơ sở hạ tầng pháp lý cho hoạt động BHTG còn yếu và chưa đồng bộ so với nhiệm vụ của BHTG Việt Nam và thông lệ quốc tế, hạn mức chi trả tiền gửi thấp, cơ chế phối hợp giữa các cơ quan giám sát, cơ chế xử lý đổ vỡ tín dụng còn vướng mắc…
PV: Vậy dự định của BHTGVN trong năm 2010 là gì?
Ông Mai Minh Đệ: Trong bối cảnh thị trường tài chính nước ta hội nhập ngày càng sâu rộng với thế giới, BHTGVN luôn xác định rủi ro đến với người gửi tiền không chỉ từ yếu tố bên trong mà còn do tác động của những yếu tố bên ngoài. Để bảo vệ tốt hơn người gửi tiền và góp phần đảm bảo sự phát triển an toàn lành mạnh hệ thống tài chính ngân hàng, BHTGVN đã xây dựng mục tiêu tăng cường năng lực tổ chức bao gồm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường cải tiến hoạt động chuyên môn nghiệp vụ đáp ứng sự phát triển của hệ thống tài chính ngân hàng, nghiên cứu ứng dụng có chọn lọc kinh nghiệm quốc tế về phát triển hệ thống BHTG, hiện đại hóa hệ thống công nghệ thông tin FSMIMS, tăng cường công tác truyền thông để người dân hiểu nhiều hơn về BHTG… và coi đó là chiến lược lâu dài và bài bản.
Để thực hiện mục tiêu đó, việc nâng cao năng lực tổ chức là một chiến lược mang tính chất lâu dài và bài bản. Để thực hiện mục tiêu này, BHTGVN đã triển khai đồng bộ trong những năm qua. Thời gian đầu triển khai, BHTGVN đã gặp không ít những khó khăn và vướng mắc đó cũng là quy luật thông thường khi tiếp cận với những vấn đề mới. Nhưng thực tế đã chứng minh, năng lực của tổ chức trong những năm qua dần dần được tăng cường và đáp ứng được yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.
Tuy nhiên, để có thể hoàn thành tốt nhiệm vụ trong giai đoạn mới, giải pháp cụ thể được đưa ra là: cần hoàn thiện cơ sở pháp lý và nâng cao năng lực tài chính cho tổ chức BHTG Việt Nam; BHTGVN tiếp tục đào tạo và đào tạo lại nguồn nhân lực, thực hiện nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế về phát triển hệ thống BHTG hiệu quả của Ủy ban Basel về giám sát ngân hàng lựa chọn và tham mưu cho các cơ quan chức năng nhằm xây dựng chính sách BHTG phù hợp với Việt Nam; nghiên cứu áp dụng hệ thống tính phí trên cơ sở rủi ro; xây dựng mô hình nghiệp vụ tiếp nhận xử lý theo thông lệ quốc tế; phát huy hiệu quả sự trợ giúp quốc tế để nâng cao năng lực của tổ chức đặc biệt là dự án FSMIMS; ngoài ra BHTGVN cũng sẽ thực hiện đổi mới hoạt động truyền thông một cách hệ thống và khoa học theo “Kế hoạch phát triển hoạt động quan hệ công chúng” đã được nhóm nghiên cứu thực hiện năm 2009 để tăng cường hiểu biết của công chúng về BHTG, nhằm nâng cao niềm tin công chúng đối với hệ thống ngân hàng.
PV: xin cảm ơn ông!.